به نقل از مجله مهتاطب:
تمامی محصولات معرفی شده در مقالات مجله مهتاطب متعلق به سایت داروخانه اینترنتی مهتاطب(داروخانه شبانه روزی دکتر رویا میرنظامی) می باشد و شما عزیزان میتوانید کلیه محصولات مورد نیاز خود را از طریق مراجعه به سایت مهتاطب به آدرس www.mahtate.com خریداری نمائید.
💢لطفا برای انتخاب محصول مناسب ابتدا مقاله را کامل و دقیق مطالعه کنید.
کک و مک چیست؟
کک و مکها لکههای کوچک و قهوهای بر روی پوستهستند که اغلب در نواحی که در معرض نور خورشید است ایجاد می شوند. در اکثر موارد، کک و مکها بی ضرر هستند. آنها به دلیل تولید بیش از حد ملانین، که مسئول رنگ پوست و مو است (رنگدانه) ایجاد میشوند. به طور کلی کک و مکها در اثر تحریک شدن پوست توسط اشعه فرابنفش بوجود میآیند و ریشه در عوامل ژنتیکی دارند، در نتیجه افراد از کودکی این دانه ها را بر پوست خود می بینند.
انواع کک و مک
۱) کک و مک ساده (ephelides)
۲) کک و مک آفتاب سوخته (solar lentigines)
کک ومکهای ساده، کک و مک شایعی هستند که عمدهی مردم با آن آشنایی دارند. کک و مکهای آفتاب سوخته لکههای تیرهای هستند که در طی بزرگ سالی روی پوست ایجاد میشوند. این لکههای تیره شامل کک و مکها، لکه های تیره به دلیل افزایش سن و لکه های ناشی از آفتاب سوختگی می شوند. این دو نوع مختلف کک و مک ممکن است شبیه هم به نظر برسند، اما نحوه ی ایجاد شدنشان متفاوت است.
علت ایجاد کک و مک بر پوست
🔷کک و مکهای ساده:
این نوع کک و مکها به دلیل قرار گرفتن در معرض آفتاب و آفتاب سوختگی بوجود میآیند. احتمال پدید آمدن این کک و مکها بر روی پوست هر کسی که در برابر اشعه ماوراء بنفش از خودش محافظت نمیکند وجود دارد. این کک و مک روی صورت، پشت دست و بالا تنه پدید میآیند. این نوع کک و مک در میان افرادی که پوست و موی روشن تری دارند شایع تر است. سفید پوستان و آسیاییها بیشتر در معرض این نوع کک و مک قرار دارند.
🔷کک و مکهای آفتاب سوخته:
به مانند کک و مکهای ساده، کک و مکهای آفتاب سوخته هم بیشتر درسفید پوستان و بزرگسالان بالای ۴۰ سال پدید میآیند.
چه چیزی احتمال ابتلا به کک و مک را افزایش می دهد؟
ابتلا به کک و مک هم به شرایط محیطی بستگی دارد و هم شرایط ژنتیکی. اگر احتمال آفتاب سوختگی تان بیشتر باشد، احتمال مبتلایتان به کک و مک هم بالا میرود. در مطالعهای که روی ۵۲۳ زن فرانسوی میان سال انجام شد، مشخص شد که ۲ عامل مسئول ایجاد کک و مک هستند: آفتاب سوختگی مکرر و ژنی به نام MC1R که دستورالعمل ساخت ملانین را فرآهم میآورد، اما این ژن روی تمام افراد به یک شکل تأثیر نمی گذارد. ۲ نوع ملانین وجود دارد : فیوملانین و یوملانین.
کک و مک ساده:
افرادی که پوست شان فیوملانین تولید میکند در برابر اشعهی فرابنفش محافظت شده نیستند و اغلب خصوصیات زیر را دارند :
- موی بلوند یا قرمز
- پوست روشن
- کک و مک
- پوستی که سخت برنزه میشود
افرادی که یوملانین بیشتری دارند، پوست شان بیشتر در برابر اشعه فرابنفش محافظت شده و اغلب خصوصیات زیر را دارند :
- موی قهوهای یا مشکی
- پوست تیر هتر
- پوستی که به راحتی برنزه میشود
کک و مک آفتاب سوخته:
مطالعه ی فرانسوی همچنین برای کک و مکهای آفتاب سوخته دریافت که یک سری موارد، احتمال ابتلا به آن را بالا میبرند :
- پوست تیره
- ظرفیت برنزه شدن
- پیشینه کک و مک
- قرار گرفتن در معرض آفتاب
- درمان هورمونی، مثلاً کنترل بارداری از طریق قرص
تفاوت بین کک و مک و لکه های خورشیدی چیست؟
مشخصات | کک و مک ساده | کک و مک آفتاب سوخته |
منشا | قرار گفتن در معرض آفتاب و ژنتیک |
عمدتا قرارگرفتن در معرض آفتاب |
ظاهر شدن | ابتدا در ۲-۳ سالگی بعد از قرارگرفتن در نور خورشید ایجاد شده و با افزایش سن محو میشوند |
با افزایش سن زیاد میشوند،مخصوصا بعد از ۴۰ سالگی، محو شدنشان بعید است |
نواحی تاثیرگذار | صورت، گردن، سینه و بازوها |
عمدتا در پوست قرارگرفته در معرض خورشید، صورت، دست ها، آرنج، سینه، کمر، ساق پا |
تاثیر در معرض خورشید قرارگرفتن | عموما در تابستان ظاهر شده و در زمستان از بین می روند |
با فصل تغییری نمی کند |
اندازه | ۱ تا ۲ میلی متر، میتواند بزرگ تر هم باشد |
۲ میلی متر یا بزرگ تر |
محدوده | نامنظم و دارای مرزهای مشخص |
معمولا دارای مرزهای مشخص |
رنگ | قرمز تا قهوهای روشن |
زرد روشن تا قهوهای تیره |
تفاوت بین کک و مک و خال چیست؟
خال با کک و مک یکی نیست؛ خالها هم ضایعات پوستی هستند اما اغلب تیره تر بوده و لزوماً به دلیل قرار گرفتن در معرض خورشید به وجود نیامدهاند. به مانند کک و مک ساده، خالها میان افرادی با پوست روشنشایع ترهستند.
خال توسط سلولهای تشکیل دهندهی رنگدانه ای که بیش از حد تولید شده و همچنین با میزانی بیش از میزان متوسط رگهای خونی ایجاد میشود. خالها معمولاً در حین تولد یا اندکی پس از آن پدید میآیند.
خالها میتوانند از لحاظ ظاهری انواع بسیار مختلفی داشته باشند. رنگ آنها از قهوهای تا صورتی بوده و اشکال مختلفی دارند. در یک فرد جوان، یک خال بی ضرر با رشد فرد رشد می کند.
آیا برای خال یا کک و مک تان باید به پزشک مراجعه کنید؟
خالها و کک و مکها به خودی خود خطری ندارند، اما خالها ممکن است ریسک ابتلا به ملانوما یا سرطان پوست بدخیم را بالا ببرند.
طبق موارد زیر کک و مکها و خالهای خود را بررسی کنید :
- عدم تقارن: از وسط خال یا کک و مک خطی بکشید، اگر دو نیمه ی آن شبیه هم نیستند نا متقارن است.
- مرز: مرز خالهای سرطانی نا مساوی و ناهموار است.
- رنگ: خالی به رنگهای مختلف میتواند خطرناک باشد.
- قطر: خالی بزرگ تر از نوک مداد ممکن است سرطانی باشد.
- نمو: هر گونه تغییر در اندازه، شکل یا برآمدگی را به پزشک تان اطلاع دهید.
اگر کک و مکها، خالها یا لکههای خورشیدی تان با یک یا تعدادی از معیارهای بالا مطابقت دارد با پزشک تان مشورت کنید.
خالها ممکن است ریسک ابتلا به سرطان پوست را بالا ببرند.
هر چه تعداد خالها بیشتر باشد، ریسک ابتلا به ملانوما افزایش مییابد. فردی که ۲۵ – ۱۱ خال داشته باشد، ریسک ابتلا به ملانوما در او ۱.۶برابر بیشتر است.
کسی که ۱۰۰ خال یا بیشتر داشته باشد، این درصد برایش به بالای ۹۰ میرسد.
دیگر مواردی که ریسک ابتلا به ملانوما را بالا میبرند :
- داشتن پوستی روشن
- موی قرمز و چشم آبی
- پیشینهی سرطان پوستی غیرملانومایی
- پیشینهی برنزه کردن یا قرار گرفتن بیش از حد در برابر آفتاب
در یک بررسی، ریسک ابتلا به ملانوما در جمعیت سفید پوست تقریباً ۳۲% بوده و ۲۰% بیشتر از کسانی که پوست تیره تر داشتند بود. اگر جزو یکی از این دسته بندیهای ریسکی بوده یا خال جدیدی روی پوست تان ظاهر شده بهتر است که سالانه چکاپ انجام دهید. برای اطلاعات بیشتر مطلب درمان لک صورت را مطالعه کنید.
آیا میشود جلوی ظهور کک و مکهای بیشتر را گرفت؟
افرادی که نمی خواهند به کک و مک مبتلا شوند، باید اقدامات پیشپگیرانه انجام دهند. آکادمی پوست آمریکا توصیه میکند که از ضدآفتابی ضدآب با حداقل SPF 30 بر روی پوستتان استفاده کنید. برای محافظت کامل پیش از بیرون رفتن ۱۵ دقیقه صبر کنید. این کار را هر روز حتی در زمستان انجام دهید تا رنگدانههای بیشتری ظاهر نشوند.
۱) درمان پس از ابتلا:
یک مطالعه نتایج خوبی را در ارتباط با روشن کردن رنگ کک و مکها و رنگدانههای پوسته با استفاده از محصولات زیر گزارش داده :
🔹آلفاهیدروکسیل اسید
🔹تری کلرواستیک اسید
🔹فنول
🔹لایهبردارهای اسیدی
همیشه پیش از استفاده از هر محصولی آن را تست کرده تا آسیبی به پوست تان وارد نکنید. اگر پس از استفاده از لایه بردار پوستتان سوخت آن را سریعاً شسته و طولانی تر از زمانی که دستورالعمل گفته استفاده نکنید.
۲) لیزرتراپی:
لیزر با هدف قراردادن آب داخل لایههای پوستی عمل میکند. لیزر در میان لایهها نفوذ میکند تا زمانی که به لایهی میانی درم می رسد. این کار باعث می شود که سلولهای پیر رنگدانه ای اپیدرمی از بین بروند و واکنشی که لیزر ایجاد میکند به بازسازی کلاژن و تشکیل کلاژن جدید کمک می کند.
۳) از بین برندهی لکههای خورشیدی:
برخلاف کک و مکهای ساده، لکههای خورشیدی با کم تر قرار گرفتن در معرض خورشید از بین نمی روند. اما درعوض می توان آنها را با موارد زیر درمان کرد :
🔹هیدروکینون
🔹کرمهای رتینوئید
🔹لایهبردارهای شیمیایی
🔹سرما درمانی
🔹لیزر درمانی
۷ راهکار برای درمان کک و مک
کک و مکها، لکههای برنزی یا قهوهای روشن روی پوست تان هستند. آنها از گروهی سلولهای پوستی که حاوی ملانین رنگدانه هستند ساخته شدهاند. برخلاف خالها که برجسته هستند، کک و مکها تخت میباشند. کک و مکها دردناک و مضر نیستند.
هیچکس با کک ومک به دنیا نمیآید، حتی با اینکه کک ومک ممکن است ریشهی ژنتیکی داشته باشد. آنها در اثر قرار گرفتن در معرض نور خورشید ظاهر میشوند. اگر شما هم کک ومک دارید و می خواهید از شرشان خلاص شوید در ادامه راههای مختلف بدین منظورمعرفی شدهاند.
۱) کرم ضد آفتاب:
کرم ضدآفتاب شما را از شر کک ومکها خلاص نخواهد کرد، اما جلوی ایجاد کک ومکهای جدید را میگیرد. شما همیشه باید از ضد آفتاب استفاده کنید حتی اگر هوا ابری است. ضد آفتاب باید SPF 30 یا بالاتر داشته باشد. ۱۵ دقیقه قبل از خروج منزل ضد آفتاب را روی پوست تان بزنید. ضد آفتاب را هر دو ساعت یک بار، و فورا بعد از شنا یا عرق زیاد تجدید کنید.
۲) لیزر درمانی:
لیزر درمانی از پالسهای نوری متمرکز و شدید برای هدف قرار دادن نواحی آسیب دیده از پوست استفاده میکند. لیزرهای متنوعی برای درمان کک ومک وجود دارند. لیزر درمانی به طور کلی امن است و ریسک ایجاد زخم پایین میباشد. اما با این حال عوارض دیگری از جمله این موارد دارد: خارش، تورم، قرمزی، پوسته پوسته شدن، عفونت، تغییر در رنگ پوست.
اگر سابقه ابتلا به تبخال دهانی دارید بهتر است قبل از لیزر درمانی داروی ضد ویروس مصرف کنید چرا که لیزر ممکن است باعث پراکندگی تبخال اطراف دهان شما بشود.
فرد ارائه دهنده خدمات لیزری ممکن است داروها یا کرمهای دیگری را قبل از انجام پروسه تجویز کند، حتی ممکن است بگوید از مصرف برخی از داروها یا کرمها قبل از انجام پروسه پرهیز کنید. پزشک تان را در جریان داروها و کرمهایی که مصرف می کنید بگذارید. ممکن است ریکاوری از درمان لیزر تا دو هفته طول بکشد. برای دست یابی به نتایج مطلوب معمولا به جلسات متعدد احتیاج دارید.
۳) سرما درمانی:
در سرما درمانی از سرمای شدید به شکل نیتروژن مایع برای فریز کردن و نابودی سلولهای پوستی غیرعادی استفاده میشود. سرما درمانی به طور کلی روشی امن است، به بیهوشی احتیاج ندارد و زمان ریکا وری آن کوتاه است. برخی عوارض احتمالی جانبی عبارتاند از: هایپرپیگمینیشن، خونریزی و تاول. سرما درمانی به ندرت باعث ایجاد زخم میشود.
۴) کرمهای محو کننده موضعی:
کرم های محوکننده که کرم های سفید کننده نیز نامیده می شوند، هم با نسخه و هم بدون نسخه موجود میباشند. بسیاری از کرم های محو کننده حاوی هیدروکینون، ماده ای که برای سرکوب تولید ملانین و روشن سازی نواحی تیره شده ی پوست استفاده میشود، هستند.
کرم موضعی هیدروکینون ممکن است باعث عوارض زیر شود:
التهاب، خشکی، سوزش، تاول، تغییر رنگ پوست
در سال ۱۹۸۲، انجمن غذا و داروی آمریکا محصولات سفید کننده ای که حاوی ۲ درصد هیدروکینون بودند را به طور کلی امن و مناسب اعلام کردند. این کرم از خانواده ضد لک ها می باشد. در سال ۲۰۰۶، شواهد جدید نشان داده است که هیدروکینون ممکن است باعث سرطان در موشها و منجر به تیرگی و دفرمه شدن پوست شود. این باعث شد که انجمن غذا و داروی آمریکا هیدروکینون را برای بررسی بیشتر تحت برنامه ی ملی سم شناسی قرار دهد. با این حال این انجمن توصیه کرده تا مشخص شدن نتیجه ی آزمایش هیدروکینون همچنان در بازار بماند.
۵) کرم رتینوئید موضعی:
کرم رتینوئید ترکیبی از ویتامین آ است. از این کرم برای ترمیم پوستهایی که در اثر آفتاب آسیب دیدهاند و همینطور روشن کردن رنگ کک ومکها استفاده می شود. طبق بررسیای که در سال ۲۰۱۴ انجام شد، رتینوئیدها ممکن است با جذب اشعه ی ماوراء بنفش B، از پوست در برابر نور خورشید محافظت کنند. این مسئله ممکن است منجر به جلوگیری از ایجاد کک ومکهای جدید بشود.
کرمهای رتینوئید هم با نسخه و هم بدون نسخه در دسترس هستند. عوارض جانبی رایج آنها شامل موارد زیر میشود:
قرمزی، خشکی، تحریک پوست، پوسته پوسته شدن، حساس شدن
۶) لایه بردار شیمیایی:
یک لایه بردار شیمیایی از یک محلول شیمیایی برای پوسته پوسته کردن و لایه برداری نواحی آسیب دیدهی پوست استفاده می کند. برای از بین بردن کک ومکها، یک لایه بردار معمولی پوست که حاوی گلیکولیک اسید یا تری کلرواستیک اسید است می تواند به لایههای میانی پوست نفوذ کند. هنگامی که پوست آسیب دیده برداشته شود، پوست جدید تولید میشود.
لایه بردارهای شیمیایی ممکن است موقتا باعث عوارض زیر شوند: سوزن سوزن شدن، پوست پوست شدن، قرمزی، تحریک شدن پوست، تورم، سوزش
به گفته ی انجمن جراحی پوست آمریکا، لایه بردار معمولی پوست به دو هفته زمان برای بهبودی احتیاج دارد. در این مدت باید روزانه پوست خود را آب رسانی کرده و از پماد موضعی استفاده کنید. همچنین باید به مدت دو هفته برایتان ضد ویروس تجویز شده و تا زمان بهبود پوستتان از قرارگرفتن درمعرض نور خورشید اجتناب کنید.
چه چیزی باعث ایجاد کک ومکها می شود؟
پوست شما حاوی سلول هایی به نام ملانوسیت است که ملانین رنگدانه را تولید می کند. ملانین به محافظت از پوست شما در برابر اشعه های ماوراء بنفش کمک میکند. قرار گرفتن در معرض آفتاب باعث می شود که ملانوسیتها، ملانین بیشتری تولید کنند. کک ومکها از ازیاد ملانین روی لایهی بیرونی پوستتان ناشی میشوند.
اکثر کسانی که شمارزیادی کک ومک دارند، پوستی روشن دارند؛ هر چند هر کسی ممکن است به کک ومک مبتلا شود. با این که افرادی با پوست روشن از کسانی که پوست تیره دارند ملانین کمتری تولید می کنند، اما وقتی در معرض آفتاب قرار بگیرند ملانوسیتهایشان ملانین بیشتری تولید می کنند.
کک ومکها ممکن است به خودی خود ناپدید شوند.
بعضی کک ومکها ممکن است مدتی طولانی باقی مانده و شاید هیچ وقت از بین نروند. برخی دیگر در طی تابستان به دلیل بیشتر قرار گرفتن در معرض خورشید زیاد شده، اما در زمستان یا با اجتناب از تابش خورشید از بین میروند. کک ومکهای ارثی ممکن است با افزایش سن محو شوند اما کک ومکهایی که ناشی از نور خورشید هستند معمولا با افزایش سن زیاد می شوند.
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
کک مکها نگران کننده نیستند اما ممکن است منجر به سرطان پوست شوند. قرار گرفتن بیش از حد در معرض خورشید، عاملی خطرناک هم برای کک ومک و هم برای ملانوما یا سرطان پوست است. ملانوما بیشتر در کسانی که پوست روشن یا کک ومک دارند شایع است تا کسانی که پوست تیره دارند.
اگر متوجه تغییر در اندازه، رنگ یا شکل کک ومکها شدید به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید، آنها میتوانند تشخیص دهند که دلیلی برای نگرانی وجود دارد یا خیر.
کلام آخر
کک و مک مسئله ای شایع و بی خطر است. با این حال برخی مردم دوست دارند از دست آنها خلاص شوند. درمانهای تهاجمی مانند لیزر درمانی و لایه برداری شیمیایی موثر بوده اما به زمان زیادی برای بهبود احتیاج داشته و ممکن است عوارض جانبی شدیدی را در برداشته باشند.
اگر در پس از بین بردن کک ومکهایتان هستید، برای یافتن بهترین روش پاک سازی، با متخصص پوست در ارتباط باشید. مهم نیست که چه روشی را در پیش می گیرید، اما مهم است که پس از آن دیگر مراقبتهای لازم را حین قرار گرفتن در معرض خورشید انجام دهید تا از بروز کک ومکهای جدید جلوگیری کنید.
برای خرید بهترین کرم های ضد لک کلیک کنید.
مقالات پیشنهادی :