معرفی ۹ مورد از قدیمی ترین باغ‌های گیاه شناسی در جهان

توسعه باغ‌های گیاه شناسی، که اساسا برای تحقیقات علمی مورد استفاده قرار می‌گیرند، با ظهور گیاه شناسی در دوره رنسانس مرتبط است. درحالی که استفاده از گیاهان برای اهداف دارویی به اوایل تاریخ بشر باز می‌گردد، اولین باغ‌های گیاه شناسی واقعی تا قرن شانزدهم تاسیس نشدند. تمامی قدیمی ترین باغ‌های گیاه شناسی به منظور استفاده دانشگاه‌های بزرگ شهرهایی که در آن قرار دادشتند ایجاد شد. نخستین باغ‌های گیاه شناسی در ایتالیا آغاز به کار کردند و الهام بخش بقیه اروپا شدند تا باغ‌های خود را برای تحقیق ایجاد کنند. هر باغ گیاه شناسی در این فهرست امروزه هنوز کاربردی و برای بازدید در معرض دید عموم است.

۹. دانشگاه باغ گیاه شناسی کپنهاگ

سال تاسیس: ۱۶۰۰

بنیانگذار: بواسطه یک امتیاز سلطنتی از طرف کریستیان چهارم

مکان: کپنهاگ، دانمارک

مساحت: ۱۰ هکتار (۲۴.۷ جریب)

تعداد گونه‌های گیاهی: بیش از ۱۳،۰۰۰

دانشگاه باغ گیاه شناسی کپنهاگ، که معمولا آن را باغ گیاه شناسی کپنهاگ می نامند، در سال ۱۶۰۰ از طریق یک منشور سلطنتی و زمین‌های اهدا شده توسط کریستین چهارم تاسیس شد. خانه‌ای نیز برای یکی از اساتید دانشگاه در محوطه باغ ساخته شد و این وظیفه آن استاد بود که بدون توجه به کرسی استادی از باغ مراقبت کند. با این حال، هیچ بودجه‌ای برای نگهداری از باغ فراهم نشده است و تپه آن به درستی نگهداری نشد تا زمانی که اوله ورم شخصا در سال ۱۶۲۱ تصمیم گرفت باغ، گیاهان دارویی ورم و همچنین گونه‌های کمیاب خارجی را بازیابی کند.

باغ گیاه شناسی کپنهاگ قبل از قرار گرفتن در مکان فعلی اش در سال ۱۸۷۰، دو بار جابجا شد. این باغ بطور وسیعی گسترش یافت تا ۱۸۷۴ مجموعه گسترده دانشگاه و مجموعه بزرگ گلخانه ها را با ابتکار بنیانگذارش کارلسبرگ یاکوبسن که بودجه را نیز تامین می کرد در خود جای دهد. امروزه باغ گیاه شناسی کپنهاگ به دلیل این گلخانه های تاریخی زیبا و مجموعه آن که دارای بیش از ۱۳ هزار گونه گیاه مختلف می‌باشد، شناخته شده است.

۸. باغ گیاه مونپلیه

سال تاسیس: ۱۵۹۳

بنیانگذار: شاه هنری چهارم، تحت رهبری پیر ریچر دی بلوال

مکان: مونتپلیه، فرانسه

مساحت: ۴.۵ هکتار (۱۱.۱۲ جریب)

تعداد گونه‌های گیاهی: حدود ۲،۶۸۰

در سال ۱۵۹۳، پادشاه فرانسه هنری چهارم، گیاه شناس، پیر ریچر دی بلوال را مامور ایجاد باغ سلطنتی کرد که می‌توانست برای تحقیقات بر روی گیاهان دارویی استفاده شود. بلوال باغ گیاه شناسی مونپلیه را از روی باغ گیاه شناسی مشهور پادووا الگوبرداری کرد که به نوبه خود، باغ مونتپلیه نیز به عنوان الگویی برای باغ گیاه شناسی مونپلیه معروف شناخته شد. باغ مونتپلیه قدیمی ترین باغ گیاه شناسی در فرانسه است.

قدیمی ترین بخش این باغ با عنوان کوه ریچر معروف است و طراحی ریچر دی بلوال الهام بخش باغ‌های بعدی در سراسر اروپا شد. متاسفانه بیشتر این بخش از باغ طی محاصره در سال ۱۶۲۲ تخریب شد. پس از تخریب آن، ریچر دی بلوال باغ را دوباره طراحی کرد و گسترش داد. این باغ در قرن نوزدهم بار دیگر به روز و اندازه آن دو برابر شد. امروزه، باغ گیاه شناسی مونپلیه حدود ۴.۵ هکتار (۱۱.۱۲ جریب) را پوشش می‌دهد و بیش از ۲۶۸۰ گونه گیاهی را در خود جای داده است.

۷. باغ گیاه شناسی هورتس لیدن

سال تاسیس: ۱۵۹۰

بنیانگذار: دانشگاه لیدن

مکان: لیدن، هلند

مساحت: ۳ هکتار (۷.۵ جریب)

تعداد گونه‌های گیاهی: بیش از ۱۰،۰۰۰

ایده راه اندازی یک باغ آکادمیک در دانشگاه لیدن هلند از سال ۱۵۸۷ شروع شد، وقتی که دانشگاه از شهردار شهر درخواست کرد محلی را ایجاد کند تا دانشجویان پزشکی بتوانند گیاهان دارویی را مطالعه کنند. نهایتا باغ گیاه شناسی هورتس لیدن در سال ۱۵۹۰ افتتاح و گیاه شناس مشهور کارلوس کلوسیوس به عنوان رییس باغ منصوب شد. کلوسیوس از مخاطبین بین المللی خود برای راه اندازی مجموعه گیاهان وسیع استفاده کرد و همچنین از شرکت هند شرقی هلند درخواست کرد تا گیاهان و نمونه‌های گیاهان خشک شده را از مستعمرات هلند در سراسر جهان جمع آوری کند.

باغ گیاه شناسی هورتس، در سراسر تاریخ طولانی خود، با افزودن گلخانه‌های جدید و مجموعه گیاهان عجیب و غریب به طور مداوم گسترش یافت. در جامعه علمی باغ گیاه شناسی هورتس لیدن به دلیل مجموعه‌ای از گل‌های شیپوری آسیایی و همچنین داشتن یکی از بزرگترین مجموعه ارکیده های آسیایی در جهان شناخته شده است.

۶. باغ گیاه شناسی ینا

سال تاسیس: ۱۵۸۶

بنیانگذار: دانشکده پزشکی دانشگاه ینا

مکان: ینا، تورینگن، آلمان

مساحت: ۴.۵ هکتار (۱۱.۱۲ جریب)

تعداد گونه‌های گیاهی: حدود ۱۲،۰۰۰

باغ گیاه شناسی ینا دومین باغ گیاه شناسی در آلمان از نظر قدمت است. این باغ در سال ۱۵۸۶ توسط دانشکده پزشکی دانشگاه ینا تاسیس شد و در ابتدا با عنوان هورتس مدیکِس (باغ دکتر) اداره می‌شد که در آن مدرسه امکان مطالعه گیاهان دارویی و کاربردهای آنها وجود داشت.

اولین گسترش مهم این باغ در سال ۱۶۳۰ به سرپرستی استاد ورنر رولفنیک انجام شد که چندین سال در باغ گیاه شناسی پادوا در ایتالیا (دومین باغ گیاه شناسی قدیمی جهان) کار می‌کرد. امروزه باغ گیاه شناسی ینا منقطه‌ای به مساحت ۴.۵ هکتار (۱۱.۱۲ جریب) را توسط موسسات مجاور بیولوژیکی، دارویی و گیاه شناسی و جمعیت برای آموزش و تفریح پوشش می‌دهد. حدود ۱۲۰۰۰ گیاه مختلف در گلخانه‌ها و فضاهای بیرونی و باغ گیاه شناسی ینا وجود دارد که برای بازدید عموم آزاد هستند.

۵. باغ گیاه شناسی لایپزیگ

سال تاسیس: ۱۵۸۰ – یا در اوایل سال ۱۵۴۲

بنیانگذار: ناشناخته – احتمالا صومعه دومینیکن سنت پائولی

مکان: لایپزیگ، زاکسن، آلمان

مساحت: ۳.۵ هکتار (۸.۶۵ جریب)

تعداد گونه‌های گیاهی: حدود ۷۰۰۰

باغ گیاه شناسی لایپزیگ، که توسط دانشگاه لایپزیگ در آلمان نگهداری می‌شود، قدیمی ترین باغ گیاه شناسی در آلمان به حساب می‌آید. با توجه به تاریخچه این باغ، مبدا آن سال ۱۵۴۲ را نشان می¬دهد، هنگامی که صومعه دومینیکن سنت پائولی، که به خاطر باغ زیبایش شهرت داشت، به دانشگاه منتقل شد. اگرچه مشخص نیست، ولی اعتقاد بر این است که مدرسه ممکن است آن را به عنوان یک باغ گیاه دارویی حفظ کرده باشد.

تاریخ تاسیس باغ دانشگاه معمولا سال ۱۵۸۰ عنوان می‌شود. با این وجود، طی ۴۵۰ سال آینده این باغ به دلایل مختلف از جمله ویرانی کامل آن در مدت جنگ جهانی دوم، چهار بار در سطح شهر جابجا شد. این باغ در سال ۱۸۷۶ به محل فعلی خود منتقل و پس از اتحاد مجدد آلمان، بین سال‌های ۱۹۹۲ – ۲۰۰۴ کاملا بازسازی گردید.

۴. باغ گیاه شناسی دانشگاه والنسیا

سال تأسیس: در اوایل سال ۱۵۶۷ – مکان فعلی در سال ۱۸۰۲

بنیانگذار: اداره شهرداری شهر والنسیا

مکان: والنسیا، اسپانیا

مساحت:  نامعلوم

تعداد گونه‌های گیاهی: نامعلوم

منشاء باغ گیاه شناسی دانشگاه والنسیا به سختی قابل ردیابی است، اما اعتقاد بر این است که این دانشگاه برای اولین بار در قرن شانزدهم بطور رسمی شروع به رشد گیاهان دارویی کرد. در سال ۱۵۴۸، دانشگاه یک کرسی تمرین پزشکی تاسیس و در سال ۱۵۶۰، شروع به تدریس کلاس‌های جداگانه در مورد گیاهان دارویی نمود. چند سال بعد اداره شهرداری، جان پلازا را به عنوان دکترای پزشکی منصوب کرد و به او باغ کوچکی داد تا گیاهانی را که برای تدریس استفاده می‌شود، پرورش دهد. هیچ کس نمی‌داند این باغ اصلی در کجا واقع شده است.

باغ گیاه شناسی کنونی دانشگاه والنسیا در سال ۱۸۰۲ تاسیس شد، هنگامی که این شهر زمین دانشگاه را برای ساخت باغ جدید خود واگذار کرد. در طی چند قرن آینده، باغ به دلیل جنگ و سیل مخرب در سال ۱۹۵۷ چندین بار تخریب شد. بازسازی گسترده این باغ در دهه ۱۹۶۰ اتفاق افتاد و یک ساختمان تحقیقاتی جدید در سال ۲۰۰۰ ساخته شد. امروزه، باغ گیاه شناسی دانشگاه والنسیا بخشی از حفاظت بین المللی از باغ گیاه شناسی (BGCI) است که بزرگترین شبکه حفاظت از گیاهان در جهان است.

۳. باغ گیاه شناسی فیرنز

سال تاسیس: اول دسامبر ۱۵۴۵

بنیانگذار: کوسیمو دی مدیسی اول

مکان: فلورانس، ایتالیا

مساحت: ۲.۳۹ هکتار (۵.۹ جریب)

تعداد گونه‌های گیاهی: حدود ۹۰۰۰

باغ گیاه شناسی فیرنز در اواخر سال ۱۵۴۵ افتتاح شد و رسما سومین باغ قدیمی گیاه شناسی در جهان است. باغ گیاه شناسی فیرنز نیز مانند باغ گیاه شناسی در پیزا، توسط کوسیمو دی مدیسی اول، دوک بزرگ توسکانی تاسیس شد. همانند همه باغ‌های گیاه شناسی اولیه، از باغ‌های فلورانس برای کشت گیاهان دارویی استفاده می‌شد.

طرح اصلی باغ گیاه شناسی فیرنز توسط طراح فضای سبز نیکولو پریکولی طراحی شده است. مدیر باغ‌های گیاه شناسی پیزا، گیاه شناس لوکا گینی در ابتدا مسئولیت باغ گیاه شناسی فیرنز را بر عهده داشت. این باغ به لطف کوسیمو دی مدیسی سوم و دستورالعمل گیاه شناس معروف پیر آنتونیو میشلی در قرن هجدهم بسیار پیشرفت کرد. امروزه این باغ حدود ۲.۳۹ هکتار مساحت دارد و خانه چندین درخت بسیار قدیمی از جمله درخت کاشته شده توسط میشلی در سال ۱۷۲۰ است.

۲. باغ گیاه شناسی پادوا

سال تاسیس: ۱۵۴۵

بنیانگذار: سنای جمهوری ونیز

مکان: پادووا، ایتالیا

مساحت: ۲.۲ هکتار (۵.۴ جریب) (۲۲،۰۰۰ متر مربع)

تعداد گونه‌های گیاهی: بیش از ۶۰۰۰

هرچند ابتدا باغ گیاه شناسی که توسط دانشگاه پیزا اداره می‌شود افتتاح شد، اما باغ گیاه شناسی پادوا اغلب به عنوان قدیمی ترین باغ گیاه شناسی دانشگاهی جهان شناخته می‌شود، زیرا هرگز از محل اصلی خود جابجا نشده است. این باغ که همیشه وابسته به دانشگاه پادوا بوده است، نخستین بار در سال ۱۵۴۵ توسط مجلس سنای جمهوری ونیز ساخته شد. آنها می‌خواستند که از این باغ برای رشد گیاهان دارویی که برای تولید داروهای طبیعی بود، استفاده کنند و همچنین به دانشجویان کمک کند تا گیاهان دارویی اصلی را از گیاهان ساختگی تشخیص دهند.

باغ گیاه شناسی پادوا توسط معمار ایتالیایی دانیل باربارو طراحی شد. باربارو با الهام از باغ‌های محصور قرون وسطایی، معماری را با الگویی عالی از یک مربع در یک دایره مشخص کرد، که به چهار قسمت با دو مسیر مورب با توجه به نقاط اصلی تقسیم شده است. در حال حاضر بیش از ۶۰۰۰ نوع گیاه، از جمله چندین گونه نادر در این باغ‌ها کشت می‌شوند. در سال ۱۹۹۷، باغ گیاه شناسی پادوا توسط یونسکو به عنوان میراث جهانی ثبت شد.

۱. باغ گیاه شناسی پیزا

سال تاسیس: ۱۵۴۴

بنیانگذار: کوسیمو دی مدیسی اول و توسط گیاه شناس لوکا گینی اداره می‌شود

مکان: دانشگاه پیزا، پیزا، ایتالیا

مساحت: نامعلوم

تعداد گونه‌های گیاهی: نامعلوم

باغ گیاه شناسی که توسط دانشگاه پیزا در ایتالیا اداره می‌گردد، به عنوان باغ گیاه شناسی پیزا شناخته می‌شود و اولین باغ گیاه شناسی واقعی در جهان بود. باغ گیاه شناسی پیزا در سال ۱۵۴۴ تحت نظارت کوسیمو دی مدیسی اول تاسیس شد تا به عنوان مرکز تحقیقاتی در اختیار گیاه شناس مشهور لوکا گینی باشد و آن را به قدیمی ترین باغ گیاه شناسی در جهان تبدیل کند. یکی از بزرگترین نوآوری های گینی، ایجاد مجموعه گیاهان خشک در باغ گیاه شناسی بود که در آن گیاهان را خشک می کرد تا بتواند در طول فصل نبودشان آنها را مطالعه کند.

باغ گیاه شناسی پیزا ابتدا در کناره رودخانه آرنو قرار داشت، اما در سال ۱۵۶۳ به نزدیکی صومعه سانتا ماریا منتقل شد. این باغ در سال ۱۵۹۱ به سرپرستی گیاه شناس فلاندی جوزف گودنهاویز به مکان فعلی خود منتقل شد و در مدت سال¬ها به آرامی گسترش یافت. امروزه باغ گیاه شناسی پیزا به بخش‌هایی شامل مدرسه گیاه شناسی، باغ‌ها، حوضچه‌ها، گلخانه‌ها و ساختمان‌های مختلف تقسیم می‌شود.

منبع: oldest