مزایا و عوارض جانبی خار شیر چیست؟

به نقل از مجله مهتاطب:

مزایا و عوارض جانبی خار شیر

خار شیر (Silybum marianum) یک گیاه دارویی است و خواصی دارد که سلامت کبد را بهبود می ­بخشد. دانه ­های این گیاه حاوی سیلیمارین هستند؛ سیلیمارین گروهی از ترکیباتی است (از جمله سیلی­بین، سیلی دیانین و سیلی­ کریستین) که گفته می ­شود اثرات آنتی ­اکسیدانی و ضد التهابی دارند و از سلول­ های کبدی محافظت می ­کنند.

چرا مردم از این گیاه استفاده می­ کنند؟

در حالی که خار شیراغلب برای درمان بیماری­ های کبدی مانند هپاتیت و سیروز مورد استفاده قرار می­ گیرد؛ اما گفته می ­شود این گیاه همچنین با مشکلات سلامتی زیر مبارزه می­ کند:

• افسردگی

• دیابت

• اختلالات کیسه­ صفرا

• خماری

• سوزش سر دل

• کلسترول بالا

• مقاومت به انسولین

• مشکلات قاعدگی

• بیماری پارکینسون

• آلرژی فصلی

برخی از طرفداران این گیاه همچنین ادعا می­ کنند که خار شیر می­ تواند در برابر انواع خاصی از سرطان از جمله سرطان پستان و سرطان پروستات محافظت ایجاد کند.

مزایای خار شیر برای سلامتی انسان

در اینجا به اطلاعاتی که پیرامون مزایای سلامتی خار شیر وجود دارد؛ نگاهی می ­اندازیم:
بیماری کبدی: برخی ازتحقیقات اولیه نشان می­ دهند که سیلیمارین ممکن است با جلوگیری از اتصال مواد سمی به سلول های کبدی، عملکرد کبد را بهبود بخشد. با این حال، مطالعات پیرامون اثربخشی خار شیر در درمان اختلالات کبدی، نتایج مختلفی فراهم کرده­ اند.
به عنوان مثال، براساس گزارشات منتشر شده درمجله­ ی آمریکایی Gastroenterology در سال ۲۰۰۵، بیشتر شواهد بالینی نشان می ­دهند خار شیر نه عملکرد کبد را بهبود می ­دهد و نه خطر مرگ و میر را درافراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی، هپاتیت B یا هپاتیت C کاهش می­ دهد.
علاوه بر این، برخی از مطالعات کوچک نشان داده­ اند که خار شیر ممکن است عملکرد کبد را در افراد مبتلا به سیروز بهبود بخشد، در حالی که سایر آزمایش­ های بالینی نشان داده­اند که خار شیر ممکن است مزایای اندکی برای افراد مبتلا به این بیماری داشته باشد.
هپاتیت C: خار شیرگاهی اوقات توسط افراد مبتلا به هپاتیت C (یک عفونت ویروسی که می ­تواند به کبد آسیب برساند) مورد استفاده قرار می­ گیرد. بررسی ۱۱۴۵ شرکت­ کننده در پروژه­ ی HALT-C (درمان بلند مدت ضد ویروسی هپاتیت C در برابر سیروز کبدی) با تامین بودجه از سوی موسسه­ ی ملی سلامت (NIH) نشان داد که ۲۳ درصد از شرکت ­کنندگان از مکمل های گیاهی استفاده کرده بودند و بیشترین مکمل گیاهی مورد استفاده خار شیربود.
بررسی سابقه­ ی پزشکی و سبک زندگی شرکت­ کنندگان نشان داد که خار شیر با علائم کمتر و خفیف ­تر بیماری کبدی و تا حدودی کیفیت بهتر زندگی مرتبط بود؛ با این حال هیچ تغییری درفعالیت ویروس یا سطح التهاب در کبد وجود نداشت.
کارآزمایی منتشر شده در مجله­ ی JAMA در سال ۲۰۱۲، مصرف خار شیر (۴۲۰ میلی­گرم سیلیمارین یا ۷۰۰ میلی­ گرم سیلیمارین، سه بار در روز) یا دارونما به مدت ۲۴ هفته را بررسی کرد. در انتهای دوره­ ی درمان، محققان دریافتند که خار شیر در کاهش سطح آنزیم­ های خون که نشان­ دهنده ­ی آسیب کبدی هستند؛ از دارونما بهتر نبود.
مطالعه­ ی دیگری که در مجله­ ی BioMed Research International منتشر شد؛ مطالعات قبلی منتشر شده در مورد تاثیر سیلیمارین بر روی افراد مبتلا به عفونت مزمن هپاتیت C را بررسی کرد. در آنالیز آن ها، سیلیمارین در بهبود مقادیر آزمایشگاهی (ALT و HCV RNA) یا کیفیت زندگی، از دارونما بهتر نبود.
دیابت: مطالعات متعددی نشان داده­ اند که خار شیر ممکن است برای افراد مبتلا به دیابت مفید باشد. جدیدترین تحقیقات در مورد خارشیر و دیابت شامل مطالعه­ ی منتشر شده در مجله­ ی Phytomedicine در سال ۲۰۱۵ است. در این مطالعه، ۴۰ بیمار مبتلا به دیابت به مدت ۴۵ روز با سیلیمارین یا دارونما تحت درمان قرار گرفتند. در انتهای مطالعه، اعضای گروه سیلیمارین در مقایسه با افرادی که دارونما دریافت کرده بودند؛ بهبود بیشتر ظرفیت آنتی­ اکسیدانی و کاهش بیشتر التهاب را نشان دادند.
یافته­ های این مطالعه نشان می­ دهند که سیلیمارین ممکن است با کاهش استرس اکسیداتیو (فرآیند شناخته شده­ ای که نقش مهمی را در پیشرفت عوارض دیابت ایفا می­ کند)، برای بیماران دیابتی مفید باشد.
علاوه براین، چندین کارآزمایی بالینی کوچکی که درسال­ های اخیر انجام شد؛ نشان داده است که خار شیر ممکن است با تنظیم سطح قند خون و جلوگیری از پیشرفت آسیب کلیوی ناشی از دیابت، به کنترل دیابت کمک کند.
آلرژی ­های فصلی: مطالعه­ ی کوچک منتشر شده در مجله ی Otolaryngology و Otolaryngology در سال ۲۰۱۱ نشان داد که سیلیمارین ممکن است به درمان آلرژی­ های فصلی کمک کند. در یک کارآزمایی بالینی که بر روی ۹۴ فرد مبتلا به آلرژی فصلی انجام شد؛ محققان دریافتند افرادی که به مدت یک ماه با سیلیمارین درمان شده بودند (در مقایسه با افرادی که یک ماه از دارونما دریافت کرده بودند)؛ بهبود قابل توجه ی را در شدت علائم نشان دادند.

عوارض جانبی احتمالی

خار شیر ممکن است موجب بروز عوارض جانبی متعددی مانند تهوع، اسهال، نفخ شکم و گاز شود. خار شیر ممکن است سردرد، سوء هضم، درد مفاصل و اختلال عملکرد جنسی را ایجاد کند. احتمال بروز واکنش ­های آلرژیک مانند کهیر و تنفس دشوارهم وجود دارد. افرادی که به گل مروارید، کنگر فرنگی، کیوی، خارخسک یا گیاهانی که درخانواده ­ی گل ستاره­ای آلرژی دارند؛ همچنین ممکن است به خار شیرهم حساسیت نشان دهند.
مطالعه ­ی منتشر شده در مجله­ ی بین­المللی Food Microbiology نشان داد که درصد بالایی از نمونه­ های مکمل خار شیر به قارچ­ ها آلوده شده­ اند. دانه ­های کامل حاوی خار شیر بعد ازفرم گیاهی آن بالاترین سطح آلودگی قارچی را داشتند (اما هیچ قارچ زنده­ ای در کیسه ­های چای، عصاره­ های مایع، کپسول­ ها یا ژل­ های نرم خار شیر یافت نشد). قارچ ­ها ترکیبات سمی به نا میکوتوکسین تولید می­ کنند.
خار شیر ممکن است سطح قند خون را کاهش دهد؛ بنابراین افراد مبتلا به دیابت و افرادی که از دارو یا مکملی که بر میزان سطح قند خون تاثیر می­ گذارد؛ استفاده می­ کنند؛ باید با احتیاط از این گیاه استفاده کنند. از آنجایی که این خطر تئوریک وجود دارد که خار شیر می­ تواند اثر شبه استروژن داشته باشد؛ افراد مبتلا بیماری ­های هورمونی مانند اندومتریوز، فیبروئید رحم یا سرطان پستان یا تخمدان باید از خوردن آن اجتناب کنند. خار شیر از لحاظ تئوری ممکن است با مهار آنزیمی به نام بتا گلوکورونیداز، اثربخشی داروهای ضد بارداری خوراکی را کاهش دهد.
خار شیر ممکن است نحوه­ ی متابولیز داروها در کبد شما و برهم کنش با سایر داروها را تغییر دهد.
زنان باردار و شیرده باید از خوردن خار شیر اجتناب کنند. شما می­ توانید در این مقاله در مورد استفاده از مکمل­ ها توصیه ­هایی را دریافت کنید؛ اما در نظر داشته باشید که FDA مکمل­ های غذایی را کنترل نمی ­کند؛ بنابراین خلوص و منبع این مکمل­ ها می ­تواند بسیار متفاوت باشد. اگر شما به فکر استفاده از خار شیرهستید؛ ابتدا با ارائه ­دهنده­ ی مراقبت­ های بهداشتی خود مشورت کنید و مطمئن شوید که این گیاه برای شما خطری ندارد.

کجا می ­توانم مکمل ­های خار شیر را پیدا کنم؟

مکمل­ های غذایی حاوی خار شیر در بسیاری از فروشگاه­ های مواد غذایی طبیعی، داروخانه ­ها و فروشگاه­ های تخصصی در فروش محصولات گیاهی فروخته می­ شود. شما همچنین می­ توانید محصولات خار شیر را به صورت آنلاین خریداری کنید.

حرف آخر

با اینکه مطالعات آزمایشگاه ی نشان می­دهند که خارشیر خواص مفیدی دارد؛ اثربخشی خار شیر برای درمان کبد و سایر بیماری­ ها باید درکارآزمایی­ های انسانی بزرگ با طراحی خوب مورد بررسی قرار گیرد. اگر شما به یادگیری مطالب بیشتر در مورد این گیاه علاقمند هستید؛ با ارائه ­دهنده­ ی خدمات درمانی خود صحبت کنید تا ببینید خار شیر برای شما مناسب است یا نه.