به نقل از مجله سیب:
براساس آمار کرون و کولیت ایالات متحده، در سال ۲۰۱۵ حدود ۷۸۰ هزار آمریکایی بزرگسال به بیماری کرون مبتلا شده‌اند؛ اما علائم بیماری کرون چیست و چه خطراتی برای ما خواهد داشت؟
بیماری کرون (Crohn’s disease) نوعی بیماری التهابی روده (IBD) است که می‌تواند سبب التهاب سیستم گوارش و احساس درد در شکم، اسهال، خستگی، کاهش غیر طبیعی وزن و سوء تغذیه شود. بنابراین مهم است که بدانیم نشانه‌ها و علائم بیماری کرون چیست، این بیماری تا چه اندازه جدی است و چطور می‌توان از آن جلوگیری کرد، پزشکان از چه روشی برای تشخیص بیماری کرون استفاده می‌کنند و چگونه می‌توان از آن جلوگیری کرد. به همین بهانه، در ادامه این مطلب از مجله سلامت سیب قصد داریم به پاسخ این سوالات برسیم؛ با ما همراه باشید.
همچنین بخوانید: سندرم روده تحریک پذیر ( Irritable Bowel Syndrome )
فهرست مطالب
بیماری کرون چیست ؟
بیماری کرون در دسته بیماری‌های مزمن قرار می‌گیرد و این بدان معناست که می‌تواند برای مدت زمان زیادی در عملکرد بدن انسان اختلال ایجاد کند. این بیماری التهابی روده قادر است توانایی بدن در هضم غذا و همچنین دفع فضولات را به چالش بکشد که در صورت عدم توجه به آن، این مسئله عوارض بسیار شدیدی را برای فرد مبتلا به همراه خواهد داشت. بیماری کرون می‌تواند هر بخشی از روده بزرگ یا کوچک را تحت تاثیر قرار دهد اما در آخرین قسمت روده کوچک که الیوم نام دارد بیشتر شایع است. در برخی افراد نیز بیماری کرون به قسمتی از روده بزرگ به نام بیماری کولون محدود می‌شود که در این موارد شاید تشخیص بیماری کرون با یک بیماری IBD دیگر به نام «کولیت زخمی یا کولیت اولسراتیو» اشتباه گرفته شود.
چه کسانی به مریضی کرون مبتلا خواهند شد؟
هر کسی می‌تواند پتانسیل ابتلا به بیماری کرون، کولیت زخمی یا هر مریضی دیگر IDB روده را داشته باشد اما معمولا افراد بزرگسال جوان بین ۱۵ تا ۳۵ سال بیشتر در خطر معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. همچنین، ابتلا به کرون در کودکان نسبت به کولیت زخمی دو برابر بوده و شانس ابتلا و تشخیص بیماری کرون در پسر بچه‌ها از دختر بچه‌ها بیشتر است. در طرف مقابل، از میان بزرگسالان، زنان نسبت به مردان بیشتر به این بیماری مبتلا می‌شوند. البته، این نتیجه‌گیری‌ها حاصل تحقیقات درکشورها و گروه‌های خاص است و شاید در مناطق مختلف با سبک زندگی متفاوت شاهد نتایج متفاوتی باشیم.
علائم بیماری کرون چیست؟
<img class="aligncenter size-full wp-image-4178 entered exited" src="data:;base64,” alt=”علائم-بیماری-کرون” width=”750″ height=”460″ data-lazy-src=”https://seebmagazine.com/wp-content/uploads/2021/04/علائم-بیماری-کرون-۱.jpg” />
اما علائم بیماری کرون چیست و در صورت مشاهده چه مواردی باید به پزشک مراجعه کنیم؟ به طور کلی، بیماری کرون می‌تواند در هر فرد علائم خاصی داشته باشد اما از متداول‌ترین و مهم‌ترین نشانه‌هایی که باید آن‌ها را جدی بگیرید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس درد در قسمت پایینی و میانی شکم
- اسهال
- کاهش غیر طبیعی وزن بدن
به غیر از این موارد، علائم بیماری کرون می‌توانند به شکل‌های دیگر نیز ظاهر شوند:
- از دست دادن یا کاهش دادن اشتها
- تهوع و استفراغ
- درد مفاصل
- ضایعات پوستی
- خون مخفی در مدفوع
- خستگی
- تب
- عرق کردن شبانه
- زخم شدن دهان
- احساس درد یا سوزش در مقعد
همچنین بخوانید: فرایند تشکیل سنگ کلیه، علائم تاثیر گذار و راه های پیشگیری
بنابراین، در صورت مشاهده هر کدام از این موارد و عدم وجود توضیح یا توجیه برای آن‌ها، توصیه می‌شود که به پزشک مراجعه کنید.
آیا بیماری کرون خطرناک است؟
بیماری کرون خود به خود یک بیماری کشنده نیست و نمی‌تواند جان فرد مبتلا را تهدید کند اما ممکن است سبب پیدایش عوارضی مثل سرطان روده بزرگ شود که از خود بیماری بسیار خطرناک‌تر هستند. مهم‌ترین عوارض بیماری کرون که می‌توانند جان شما را تهدید کنند موارد زیر هستند:
سرطان روده بزرگ
در صورت ابتلا و تشخیص بیماری کرون و یا هر نوع دیگر از بیماری‌های التهاب روده‌ای، شانس فرد برای ابتلا به سرطان روده بزرگ نیز افزایش پیدا کرده و بیماری کرون یکی از علائم هشدار دهنده سرطان روده به حساب می‌آید؛ بویژه اینکه کرون روده بزرگ را تحت تاثیر قرار دهد. ریسک ابتلا به سرطان روده بزرگ همچنین در افرادی که بیش از ۸ یا ۱۰ سال به بیماری کرون مبتلا بوده‌اند افزایش می‌یابد.
اما با وجود چنین ریسکی، اکثریت قریب به اتفاق افرادی که به بیماری کرون مبتلا می‌شوند درگیر سرطان روده بزرگ نخواهند شد. البته، بهتر است که مبتلایان به بیماری کرون در صورت مشاهده علائم سرطان روده بزرگ به پزشک مراجعه کنند چراکه شانس درمان این نوع سرطان در مراحل اولیه بسیار بالا خواهد بود. از جمله علائم سرطان روده بزرگ موارد زیر هستند:
- طول کشیدن اسهال یا یبوست بیش از چند روز
- احساس دائم نیاز به دفع مدفوع
- خونریزی مقعدی
- مدفوع تیره یا حاوی خون تازه
- احساس درد با دلپیچه در شکم
- ضعف و خستگی
- کاهش وزن ناخواسته و غیر طبیعی
فیستول
التهاب ناشی از بیماری کرون می‌تواند تا دیواره‌های روده گسترش پیدا کرده و سبب ایجاد آبسه شود. این آبسه با بزرگ شدن در دیواره روده سوراخ ایجاد کرده و سوراخ نیز می‌تواند به فیستول تبدیل شود؛ فیستول گذرگاهی غیر طبیعی است که دو ارگان را به یک دیگر متصل می‌کند. فیستول روده می‌تواند به سایر بخش‌های روده، سایر ارگان‌ها و همچنین در برخی موارد به پوست نیز نفوذ داشته باشد. از هر چهار نفر مبتلا به بیماری کرون یک نفر شانس ابتلا به فیستول را خواهد داشت و به همین دلیل فیستول یکی از جدی‌ترین عوارض بیماری کرون به حساب می‌آید. به دلیل اینکه فیستول‌ها معمولا حاوی باکتری هستند، پزشکان از آنتی بیوتیک‌ها برای درمان آن‌ها استفاده می‌کنند.
مهم‌ترین علائم فیستول به شرح زیر هستند:
- عفونت‌های مکرر دستگاه ادراری
- تهوع و استفراغ
- اسهال
- درد شکمی
- علائم غیر طبیعی واژینال، مانند ریزش ادرار از واژن یا نفوذ گاز یا مدفوع به واژن
انسداد روده
همچنین بخوانید: آیا همه افراد دارای سلول سرطانی در بدن هستند؟
متداول‌ترین عوارض بیماری کرون انسداد روده است. انسداد روده زمانی در اثر کرون به وجود می‌آید که بافت زخمی شده بخشی از روده را تنگ کرده و اجازه عبور مدفوع را نمی‌دهد؛ در اصطلاح پزشکی به این تنگ شدگی «تنگی روده» گفته می‌شود. انسداد روده می‌تواند خطر مرگ را برای فرد مبتلا داشته باشد و به همین دلیل نیز برای درمان آن از جراحی اضطراری استفاده می‌کنند. مهم‌ترین نشانه‌های انسداد روده عبارتند از:
- احساس درد یا گرفتگی شدید در شکم
- تهوع و استفراغ
- یبوست
- ورم کردن شکم
- صدای غیر طبیعی و بلند از شکم
سوراخ شدن روده
التهاب، آبسه، فیستول و تنگی روده ناشی از بیماری کرون می‌توانند سبب سوراخ شدن دیواره روده شده که این مسئله می‌تواند نفوذ باکتری‌ها و آلودگی‌ها را به سایر ارگان‌های بدن و حتی مسمومیت خونی را در پی داشته باشد. سوراخ شدن روده یک شرایط اورژانسی و اضطراری بوده و علائم زیر می‌توانند با آن مرتبط باشند:
- درد شدید شکمی
- حالت تهوع
- استفراغ
- لرز
- تب
تشخیص و درمان بیماری کرون
برای تشخیص بیماری کرون تنها از یک تست استفاده نشده و پزشک معالج انجام چند تست را با اهداف مختلف تجویز خواهد کرد:
- آزمایش خون به منظور چک کردن عفونت یا کم خونی.
- آزمایش مدفوع به منظور چک کردن خون در مدفوع.
- کپسول آندوسکوپی یا آندوسکوپی دو بالنه که دید خوبی از روده کوچک به پزشک خواهد داد.
- سیگموئیدوسکوپی؛ آزمایشی که به پزشک اجازه دیدن قسمت آخر روده بزرگ را می‌دهد.
- کولونوسکوپی برای نگاه کلی به روده و بافت برداری جهت آزمایش
- سی‌تی اسکن یا MRI
پس از تشخیص بیماری کرون، امکان درمان آن وجود نداشته اما کنترل بیماری کرون و علائم آن با استفاده از روش‌های متعددی امکان پذیر است. در این روش‌ها تمرکز بر روی کاهش و از بین بردن التهابات روده خواهد بود که سبب بروز علائم شده‌اند. داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی می‌توانند به کنترل واکنش التهابی سیستم ایمنی بدن کمک کرده و همچنین داروهای ضد التهاب، کورتیکواستروئیدها و آنتی بیوتیک‌ها نیز برای از بین بردن علائم در فرد بیمار مفید به شمار می‌روند.
پیشگیری از بیماری کرون
اما بهترین راه برای پیشگیری و عدم ابتلا به بیماری کرون چیست و چگونه می‌توان تا حد امکان از آن دور ماند؟
همچنین بخوانید: دفع خون در مدفوع، علائم شایع و نگران کننده آن
به جرات می‌توان گفت که تغذیه و سبک زندگی شما مهم‌ترین عامل برای جلوگیری از ابتلا به بیماری کرون به حساب می‌آید. این بیماری مستقیما با سلامت روده و سیستم گوارش مرتبط بوده و به همین جهت مهم است که به نوع تغذیه خود دقت داشته باشید. برای پیشگیری از بیماری کرون اقدامات زیر توصیه می‌شوند:
- از غذاهایی که شرایط شما را بدتر می‌کنند دوری کنید: باید یاد بگیرید که برخی مواد غذایی می‌توانند علائم کرون را در شما تشدید کنند. یک دفترچه تغذیه ساخته و در آن غذایی که می‌خورید و شدت علائم بیماری را یاد داشت کنید. سپس یک نوع غذا را حذف کرده و تاثیر آن را بر روی علائم ارزیابی نمایید. با این روش آزمون و خطا، قادر خواهید بود غذاهایی که علائم بیماری کرون در شما را تشدید می‌کنند پیدا کنید.
- مراقب غذاهای کم یا پر فیبر باشید: فیبر می‌تواند به عنوان یک شمشیر دو لبه عمل کند؛ غذاهای پر فیبر اسهال و غذاهای کم فیبر یبوست را تشدید خواهند کرد.
- محصولات لبنی را محدود کنید: محصولات لبنی این قابلیت را دارند که علائمی مثل اسهال، درد شکم و نفخ را افزایش دهند.
- آب زیاد بنوشید: نوشیدن آب زیاد می‌تواند به سیستم گوارش شما برای هضم بهتر مواد غذایی کمک کند.
- ورزش کنید: سعی کنید روزانه به شکلی منظم ورزش کنید چراکه ورزش کردن می‌تواند برای سلامت سیستم گوارش شما مفید باشد.
کلام آخر
بیماری کرون یک بیماری التهاب روده‌ای است که به خودی خود خطرناک نبوده و نمی‌تواند سبب مرگ بیمار شود اما در صورت عدم توجه به آن ممکن است عوارض جانبی کشنده‌ای را در پی داشته باشد. روش درمانی خاصی برای بیماری کرون وجود نداشته اما این بیماری از طریق تغذیه و سبک زندگی درست قابل کنترل و پیشگیری است. البته، در موارد حادتر، استفاده از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، داروهای ضد التهاب و آنتی بیوتیک‌ها (تنها در صورت تجویز پزشک) موثر خواهد بود.
Sources:
