۲۰ دلیل شایع ریزش مو و جلوگیری از آن

چقدر ریزش مو طبیعی است؟

ریزش مو کابوسی است که می تواند در هر سنی، وحشتناک باشد. ترس از طاسی با ریزش اولین مو ممکن است پدیدار شود.

اما حقیقت این است که هر مدل ریزش مویی به طاسی یا کچلی ختم نمی شود!

متخصصین عنوان می کنند که هر فرد بصورت طبیعی، بین ۵۰ تا ۱۰۰ مو در روز از دست می دهد.

ممکن است در شرایطی خاص چون استرس، بیماری، موارد بهداشتی و… این ریزش بیشتر شود که باز جای نگرانی ندارد.

یکی از مهم ترین مواردی که در مواجه با ریزش مو باید مد نظر قرار دهید این است که “هر ریزش مویی، دائمی نیست”

پس در ابتدا علت ریزش موی خود را بیابید و با آرامش به دنبال درمان آن باشید.

ما قصد داریم در این بخش از مجله پزشکی برای شما عزیزان از دلایل ریزش مو و راه های جلوگیری از آن بگوییم.

آیا تا بحال موهای خود را پس از ریزش مو، شمرده اید؟

ساختمان مو

چرخه مو از رشد تا ریزش مو

هر فولیکول مو قبل از ریزش، یک چرخه را طی می کند که شامل مرحله رشد (آناژن) و یک مرحله استراحت (تلوژن) است.

این چرخه تا زمانی فعال است که فولیکول مو فعال باشد و به تولید موهای جدید ادامه دهد.

اکثر افراد با موی طبیعی و سالم بین ۸۰ تا ۱۲۰ هزار مو دارند.

۵ مدل شایع ریزش مو کدامند؟

ریزش موی آره آتا

• این مدل ریزش مو به انگلیسی (Areata Alopecia) نام دارد.

• آلوپسی آره آتا از دست دادن مو به شکل طاسی در ناحیه‌ای از سر است.

• این بیماری در ۲ درصد از جمعیت دیده می‌شود که شیوع آن در زنان و مردان یکسان است.

• این حالت بیشتر در کودکان و بزرگسالان جوان دیده می‌شود.

• آلوپسی آره آتا را می توان یک بیماری خود ایمنی دانست و به نام ریزش مو سکه ای هم شناخته می شود.

• بیمار با این مدل، دچار ریزش موی شدید در بخش هایی از سر می شود.

ریزش موی تلوژن

• این مدل ریزش مو به انگلیسی (Telogen Effluvium) نام دارد.

• از دست دادن مو به فرم پراکنده

• معمولاً دو تا چهار ماه پس از عواملی نظیر استرس، استفاده از داروها و اختلال غدد آندوکرین بروز می‌کند.

• در این نوع از ریزش، موها به صورت زودرس وارد فاز تلوژن (مرحله استراحت در چرخه رشد مو) می‌شوند.

• موها به طور منتشر کم پشت می‌شوند و ممکن است این کاهش مو با خارش کف سر همراه باشد.

• ریزش موی تلوژن معمولا ۳ تا ۴ ماه پس از عامل ایجاد کننده پدیدار می‌شود و برگشت‌پذیر است.

• بیمار با این مدل، دچار ریزش موی شدید نمی باشد.

ریزش موی آندروژنیک

• این مدل ریزش مو به انگلیسی (Androgenic Alopecia) نام دارد.

• از دست دادن مو، ناشی از افزایش فعالیت آندروژن‌ها است که رایج‌ترین شکل ریزش مو به حساب می‌آید.

• ممکن است پس از بلوغ در هر دو جنس روی دهد.

• تقریبا تمام افراد سطوحی از مدل آندروژنیک را دارند.

• ریزش موی شقیقه ها هم به این مدل مربوط می باشد.

ریزش موی آناژن

• این مدل ریزش مو به انگلیسی (Anagen Effluvium) نام دارد.

• شیمی درمانی، رادیوتراپی یا مسمومیت با تالیوم با آسیب سلول‌های ماتریکس موجب این مدل از دست دادن مو می‌شود.

• این نوع ریزش موی شدید اما برگشت‌پذیر دارد.

ریزش موی تریکوتیلومانیا

• این مدل به انگلیسی (Trichotillomania) نام دارد.

• تریکوتیلومانیا به دلیل کندن موها توسط بیمار ایجاد می‌شود. این مدل ریزش مو در نوجوانی و کودکی بیشتر بچشم می خورد.

• تظاهر آن معمولا در ناحیه اسکالپ و گاهی در ناحیه ابروها و مژه‌ها دیده می‌شود.

• ناحیه درگیر شکل عجیب و حاشیه نامنظم و موهایی با اندازه‌های مختلف دارد و گاهی شبیه به ریزش مو سکه ای می شود.

• برای درمان ریزش موی تریکوتیلومانیا از رفتار درمانی یا دارو درمانی استفاده می‌شود.

مهم ترین علت ریزش مو کدام است؟

عده زیادی ممکن است بپرسند “ریزش مو شدید دارم چیکار کنم؟” در پاسخ باید گفت اولین مرحله درمان، شناسایی علت است.

علت ریزش مو در زنان ممکن است متفاوت باشد از علت ریزش مو در جوانان؛ در نتیجه هرچه اطلاعات شما در این زمینه بیشتر باشد، به نتایج بهتری خواهید رسید.

در ادامه به بررسی علت های اصلی و مهم ریزش مو می پردازیم.

هر نوع آسیب جسمی و ریزش مو

عواملی چون جراحی، تصادف رانندگی یا بیماری شدید حتی آنفولانزا می‌تواند ریزش مو را به همراه داشته باشد.

حتما شما هم در رابطه با ریزش مو بعد از کرونا شنیده اید.

آمار نشان می دهد تعداد زیادی از بیماران بهبود یافته از کرونا، از ریزش موی شدید خود گله دارند.

اما متخصصین این حوزه عقیده دارند این حالت موقتی بوده و پس از بهبود عوارض بیماری کرونا، موها به چرخه رشد خود برمی گردند.

شرایط جسمی می‌تواند به چرخه رشد طبیعی مو شوک وارد کند و با این اختلال شاهد از دست دادن موهای خود باشد.

ریزش مو بعد از کرونا یا بیماری های دیگر، اغلب سه تا شش ماه پس از تروما به میزان قابل توجهی نمود پیدا می کند.

ریزش مو در بارداری

بارداری و مادرشدن یکی از زیباترین اتفاقات زندگی هر زنی به شمار می‌رود.

اما بارداری با تغییرات هورمونی فراوانی همراه است و می توان آن را یک شوک بزرگ برای بدن دانست.

شما می توانید مطمئن باشید که موهای شما طی چند ماه دوباره رشد می‌کند. این عرضه امری عادی است و راه خود را پیش می‌برد.

شاید جالب باشد بدانید که ریزش موی مرتبط با بارداری، به جای آنکه در دوران بارداری باشد، بیشتر بعد از زایمان دیده می‌شود!

درنتیجه عده زیادی آن را به ریزش مو در شیردهی ربط می دهند. این مدل از دست دادن مو در دسته ریزش مو زنان قرار می گیرد.

نکته: بارداری در هر فرد با شرایط خاص خود او بوده و همه نشانه های افراد باردار مانند هم نیست. به همین دلیل اگر با از دست دادن مو در این دوران رو به رو شدید، حتما آن را با پزشک خود درمیان بگذارید.

مصرف بیش از حد ویتامین Aباعث ریزش مو می شود!

طبق تحقیقات مصرف بیش از حد مکمل‌ها یا داروهای حاوی ویتامین A می‌تواند علت ریختن موهای شما باشد.

مقدار مجاز مصرف روزانه ویتامین A 5000 واحد در روز، برای بزرگسالان و بچه‌های بالای ۴ سال است.

نکته: قطع یکباره مصرف این ویتامین و یا کم کردن بیش از حد آن، خود می تواند آسیب‌های متعددی را به همراه داشته باشد.

این مورد نیز نیاز به درمان خاصی ندارد و به محض متوقف شدن مصرف ویتامین A اضافی، موها مجدداً رشد طبیعی خود را شروع می‌کنند.

کمبود پروتئین در رژیم غذایی و ریزش مو

پروتئین یک بخش بسیار مهم در برنامه غذایی هر فرد است که اگر نادیده گرفته شود، صدمات زیادی به بدن مخصوصا ماهیچه و عضله وارد می شود.

شما با خوردن گوشت و تخم مرغ مقدار زیادی پروتئین دریافت می‌کنید، اما می‌توانید پروتئین را از مجموعه‌ی غذاهای دیگر هم بگیرید و حتما نیازی به مکمل پروتئین نیست.

اگر به مقدار کافی پروتئین در رژیم غذایی خود دریافت نکنید، طبق تحقیقات علمی با دست خود و اتخاذ یک رژیم غلط چرخه رشد طبیعی مو را دچار اختلال کرده‌اید.

این اتفاق می‌تواند حدود دو تا سه ماه پس از افت پروتئین در بدن رخ دهد.

طاسی با الگوی مردانه و زنانه

یکی از مهم ترین علت ریزش مو گاهی در گرو طاسی الگوی مردانه و زنانه و ژنتیک است.

طاسی با الگوی مردانه، نوعی ریزش مو ناشی از ترکیب علت‌هایی چون عوامل ژنتیکی و هورمون‌های جنسی مردانه دخیل هستند.

اما در طاسی الگوی زنانه بیشتر ژنتیک موثر است.

در این حالت فولیکول مو به مرور زمان منقبض می‌شود و جلوی رشد مو را می گیرد.

نکته: اگر شما از خانواده ای هستید که زنان یا مردان در سن مشخصی دچار ریزش مو می‌شوند، ممکن است مستعد ابتلا به آن باشید.

تغییرات هورمونی علت ریزش مو در زنان!

نبود تعادل در سطح هورمون‌ها گاهی خود یکی از چندین علت ریز مو به شمار می‌رود.

سطح هورمون‌ها در خانم‌ها به دلایل مختلفی تغییر می‌کند مانند بارداری و عادت ماهیانه.

همانطور که تغییرات هورمون بارداری، می‌تواند علت ریزش مو در بارداری باشد، قرص‌های ضد بارداری هم می‌تواند باعث تلوژن افلوویوم شود.

در صورت داشتن سابقه خانوادگی احتمال ریختن موها نیز بیشتر است.

همچنین تغییر تعادل هورمونی که در یائسگی رخ می‌دهد نیز ممکن است نتیجه مشابهی داشته باشد.

در اثر تغییرات هورمونی گیرنده‌های آندروژن (هورمون مردانه) در پوست سر فعال می‌شوند. فولیکول‌های مو کوچک می‌شوند و شما شروع به از دست دادن موهای بیشتری می‌کنید.

کم خونی ناشی از فقر آهن و ریزش مو

در میان افراد جامعه به ویژه زنان یکی از مشکلات شایع که خود علت از دست دادن مو است؛ کم خونی است.

دریافت مقدار کافی آهن در رژیم غذایی می‌تواند سخت باشد. گفته می‌شود که تقریباً از هر ۱۰ زن یکی مبتلا به کم خونی به دلیل فقر آهن است.

زمانی که بدن آهن دریافت نکند، بدن قادر نخواهد بود که هموگلوبین بسازد. هموگلوبین نیز نقش اکسیژن رسانی برای رشد و ترمیم سلول‌های مختلف در بدن را برعهده دارد.

هنگامی که اکسیژن رسانی و خون رسانی به پوست سر محدود شود، رشد موها دچار اختلا شده و ضعف در آنها ریزش را به همراه دارد.

ریزش مو به علت کم کاری تیروئید

تیروئید، یک غده کوچک در گردن شماست که تأثیر زیادی در سلامت کلی بدن دارد.

این غده، وظیفه تنظیم سوخت و ساز بدن، ضربان قلب، دما، خلق و خو و… را بر عهده دارد.

تیروئید کم تحرک می‌تواند باعث بروز مشکلاتی برای سلامت شود و در واقع کم کاری تروئید یکی از اصلی‌ترین علل ریزش مو است.

کمبود ویتامین B

علت ریزش مو گاهی هم پیچیده و عجیب و غریب نیست. نرسیدن ویتامین ب به میزان کافی یکی از همین دلایل ساده است.

ویتامین ب یکی از ترکیب‌های محلول در آب به شمار می‌رود و انواع بسیار مختلفی دارد. به طور معمول این ویتامین در مواد غذایی دارای پروتئین وجود دارد.

هویج، تخم مرغ و گوشت قرمز و البته سویا میزان زیادی ویتامین B دارند.

اصولا کمبود ویتامین B یک عارضه نادر است. با این وجود کمبود انواع ان به ویژه ب ۱۲ اختلالاتی در عملکرد صحیح بدن به همراه خواهد داشت.

ریزش مو بعلت بیماری لوپوس

بیماری‌های مختلفی علت ریزش م هستند اما یکی از معروف‌ترین این بیماری‌ها لوپوس نام دارد. لوپوس نام علمی بیماری خود ایمنی مزمن است. در این بیماری سیستم ایمنی بدنی به دلیل نوعی اختلال به سلول‌های سالم خود حمله می‌کند. لوپوس را به حمله‌ای انتحاری تشبیه می‌کنند. یکی از مقاصد این حمله انتحاری سلول‌های پوستی و فولیکول‌های سالم مو است. اگر فردی لوپوس داشته باشد، علت ریزش مو با این اختلال در ارتباط مستقیم است.

تب دائمی، بی‌حوصلگی و خستگی مفرط از نشانه‌های شناخته شده ان به شمار می‌رود. میزان شیوع این بیماری ۱۵ درصد بوده و اغلب به صورت ژنتیکی است. تنها راه نیز تشخیص به موقع و اقدامات پزشکی لازم برای درمان آن خواهد بود.

کاهش شدید وزن علتی برای ریزش مو

متاسفانه یکی از علت های ریزش مو در نوجوانی و جوانی، وسوسه رسیدن به اندامی دلخواه و استفاده از رژیم های بی اصول است.

داشتن اندام ایده‌آل گاهی به تمام اهداف و آمال یک فرد تبدیل می‌شود و برای همین ممکن است راه‌های اشتباهی را برای کاهش ورزن امتحان کند.

این احتمال وجود دارد که کاهش وزن خود باعث فشارهای غیرضروری در بدن شما شود، یا عدم صحیح غذا خوردن می‌تواند منجر به کمبود ویتامین یا مواد معدنی شود.

ریزش مو به همراه کاهش قابل توجه وزن نشانه بارزی از اختلال غذایی مانند بی‌اشتهایی یا بولیمی است.

​

شیمی درمانی و ریزش مو

یک دلیل دردناک برای از دست دادن مو!

آیا شیمی درمانی موجب ریزش مو همیشگی می شود ؟ این پرسشی است که بسیاری از بیماران سرطانی، نگران پاسخ آن هستند.

در واقع شیمی درمانی مانند بمب هسته‌ای است. این داروها تقسیم سلولی را برای مدتی، محدود یا متوقف می‌کنند.

این بدان معنی است که نه تنها سلول‌های سرطانی، بلکه سلول‌هایی مانند مو را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.

هنگامی که شیمی درمانی متوقف شد، موهای شما رشد می‌کند اگرچه غالباً با یک بافت متفاوت.

سندرم تخمدان پلی کیستیک علتی برای ریزش مو

این اختلال در نتیجه عدم تعادل در هورمون‌های جنسی زنانه و مردانه رخ می‌دهد.

سطح بالای آندروژن می‌تواند منجر به کیست تخمدان، افزایش احتمال ابتلا به مرض قند، افزایش شدید وزن، ختلال در پریود، ناباروی و کم ترکم شدن موها نیز شود.

ریزش مو با مصرف برخی داروها

کم شدن موهای شما گاهی به سبب مصرف برخی داروها است.

شناخته شده‌ترین داروهایی که کم پشت شدن موها را به همراه دارند، رقیق کننده خون و داروهای فشار خون مشهور به بتا بلاکرها هستند.

داروهای دیگری نیز در شکل گیری این مشکل نقش دارند از جمله داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد التهابی از جمله ایبوپروفن اشاره کرد.

استایل آرایشی نادرست و ریزش موها

همه ما دوست داریم مدل مو مرتب و برازنده‌ای را داشته باشیم اما باید بدانیم که علت این اختلال می‌تواند مستقیماً مرتبط با استایل بستن و آرایش موی باشد.

بستن موها با کش به صورت محکم و استفاده مکرر از مواد آرایشی چون رنگ‌ها و ژل و … از این موارد هستند.

البته استفاده از حرارت بالا و ابزارهایی چون اتوی مو یا سشوار نیز می‌تواند علت ریزش مو باشد.

این موارد در واقع می‌توانند روی ریشه مو تأثیر بگذارند و ممکن است موهای شما دوباره رشد نکند.

بالا رفتن سن هم ریزش مو را بیشتر می کند

گاهی تنها بالا رفتن سن باعث این مشکل می‌شود. از دست دادن مو در سنین ۵۰ و ۶۰ سالگی امری طبیعی است.

همانگونه که سایر عملکردهای بدن مثل عملکردهای حرکتی و غیره در سنین بالا دچار تحلیل می‌شوند، رشد مو نیز چنین حالتی را تجربه ‌می‌کند.

کم شدن آب بدن موجب ریزش مو می شود

نقش حیاتی آب در بدن، غیر قابل انکار است. ارگان‌های حیاطی بدن ما نیز با استفاده از آب بسیاری از کارهای روزمره خود را انجام می‌هند.

به همان میزان که کمبود آب در بدن خون رسانی، سلامت پوست و مواردی از این دست را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ علت ریختن موهای شما نیز می‌تواند باشد.

آب در هیدراته کردن پوست به ویژه پوست سر نقش مهمی را بر عهده دارد. مویی که از رطوبت کافی برخوردار نباشد رشد نمی‌کند.

شکننده و ضعیف شدن موها و ریزش آنها نیز تحت تأثیر کمبود آب در بدن است.

یکی از دلایل ارتباطی ریزش مو و هوای سرد، همین مورد است زیرا در هوای سرد آب کمتری می نوشیم.

مصرف بیش از حد مجاز استروئیدهای آنابولیک

بدنسازی و پرورش اندام از آن دسته فعالیت‌های دوست داشتنی است که در نتیجه بدن فرم دلخواه و مورد پسند را می‌یابد.

اما افرادی هستند که در خلال این فعالیت ها متوجه از دست دادن موهای خود می‌شوند. علت ریزش مو در ورزشکاران و افرادی که به دنبال بدنسازی هستند گاهی سو مصرف استروئیدهای آنابولیک است.

استرس و افسردگی از عوامل مهم ریزش مو می باشد

در دنیای پر تنش و پر مشغله امروزی بیشتر ما در محیط کاری و زندگی استرس را تجربه می‌کنیم.

استرس علاوه بر عوارضی که برای بدن دارد، باعث شدت بخشیدن به ریزش مو نیز می‌شود.

افراد در شرایط استرس زا رفتارهای متفاوتی را از خود بروز می‌دهند یکی از این رفتارها کشیدن موها سر و بازی با آنهاست که به مرور ریشه موها ضعیف خواهد شد.

همچنین در شرایط استرس زا اغلب دچار شوک خواهند شد. شوک می‌تواند در عملکرد صحیح ارگانها ی بدن اختلال به وجود بیاورد و از دست دادن مو نیز یکی از عوارض آن خواهد بود.

مصرف دخانیات به ویژه سیگار متهمی برای ریزش مو

سیگار در کنار از بین بردن بافت ریه، مشکلات خونی، احتمال ابتلا به سرطان، یکی از چندین علت ریزش مو نیز هست.

سیگار عملکرد سالم DNA و فولیکول‌های مو را مختل می‌کند و علاوه بر آن مشکلاتی در راه خون رسانی به آنها را به وجود می‌آورد.

بنابراین طبیعی است که فرد شاهد ریختن موهای خود باشد.

جلوگیری از ریزش مو با راهکارهای موثر در درمان ریزش مو

عده زیادی از افراد پس از مشاهده ریختن موهای خود بیشتر از حالت طبیعی به دنبال “شامپو برای جلوگیری از ریزش مو” و یا “قرص جلوگیری از ریزش مو” هستند.

اما راه های ساده تری هم بجز عمل های کاشت مو وجود دارند که اگر جواب ندادند باید به دنبال درمان های جدی تری باشید.

رژیم‌های غذایی برای جلوگیری از ریزش مو

اگر می‌خواهید رژیم لاغری بگیرید، حتماً با متخصص تغذیه در مورد مواد غذایی ضروری یا مکمل‌های غذایی مورد نیاز برای تامین ویتامین‌ها، مواد معدنی و پروتئین‌ها مشورت کنید.

شناختن مواد مغذی مهم برای مو برای جلوگیری از ریزش مو

1. تارهای مو از جنس پروتئین هستند؛ بنابراین کمبود پروتئین در رژیم غذایی باعث ایجاد مشکلاتی در روند ساخت مو می‌شود.

2. مصرف مقادیر کافی ماهی، مرغ و گوشت قرمز، تخم مرغ و حبوبات را مورد توجه قرار دهید.

3. وجود کلسیم و منیزیم به مقدار مناسب در رژیم غذایی برای سلامت مو مهم است. بنابراین مصرف روزانه‌ی لبنیات را در برنامه‌ی غذایی خود داشته باشید.

می توانید گاهی با مواد مغذی موی خود را تقویت کنید و آن را در عین حال زیبا سازید.

جلوگیری از ریزش مو با کاهش استرس

برای کاهش استرس‌های خود می‌توانید از دوستان، خانواده، مشاوران روانشناس یا کلاس‌های آموزشی مدیریت استرس استفاده کنید.

با موهای خود به لطافت برخورد کنید

گاهی ریزش مو در اثر آسیب دیدن پیاز مو یا فولیکول مو است، گاهی هم ساقه‌ی مو آسیب دیده باعث کنده شدن تار مو از پوست سر می‌شود.

برای جلوگیری از این حالت مهم است که علاوه بر مراقبت از ارگان‌های موساز، مراقب خود تار مو هم باشید.

برای جلوگیری از ریزش مو، از حوله و کلاه شخصی خود استفاده کنید

همان طور که می‌دانید، موها به دلیل تماس زیاد با محیط اطراف، یکی از آسیب‌پذیرترین اعضای بدن ما هستند.

یکی از این آسیب‌ها، مواجهه با عفونت‌های مختلف است. پس رعایت بهداشت شخصی برای جلوگیری از ریزش مو مهم است.

شایع‌ترین عفونتی که موها را درگیر می‌کند، عفونت‌های قارچی گروهی از قارچ‌ها به نام درماتوفیت‌ها هستند.

استفاده از حوله، کلاه، بالشت و شانه‌ی آلوده به این قارچ‌ها از راه‌های ابتلا به این بیماری است.

برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری، سعی کنید از کلاه، شانه، حوله و بالشت شخصی خود استفاده کنید.

لیست داروهای خود را بررسی کنید

برای جلوگیری از ریزش مو باید نگاهی به لیست داروهای مصرفی خود بیندازید.

توجه داشته باشید که عوارض جانبی داروها در افراد مختلف متفاوت است. یعنی ممکن است دارویی در شما باعث ریزش مو شود ولی در افراد دیگر چنین تاثیری نداشته باشد.

به بیماری خاصی مبتلا هستید؟ شاید علت ریزش موی شما همین باشد!

در صورتی که پس از مراجعه به پزشک و انجام بررسی‌های لازم، تشخیص بیماری خاصی برای شما داده شد، به دنبال شروع درمان باشید.

سخن پایانی

تمام کسانی که دچار ریزش مو هستند، اغلب رنج زیادی می‌کشند که توأم با احساس عدم‌امنیت، ترس و همچنین از دست دادن اعتماد به نفس است.

بنابراین ریزش مو فقط یک مسئله‌ی ظاهری نیست. ریزش مو دلایل بسیاری دارد که برای درمان آن ابتدا نیاز است دلیل آن را بشناسید.

منابع:

healthline

 bit.do

بیشتر بخوانید:

1. جایگزین سالم لوازم آرایشی

2. لایه برداری طبیعی صورت

3. چین و چروک صورت چه می گویند؟