کاربرد اثر انگشت در زندگی اجتماعی چیست؟

به نقل از کوکا_

اثر انگشت چیست؟ | کاربردهای اثر انگشت در زندگی

استفاده از اثر انگشت یکی از پر کاربردترین روش های تشخیص هویت، شناسایی افراد و حفظ امنیت اطلاعات است که به خصوص در حوزه تکنولوژی کاربردهای فراوانی دارد و فناوری اسکن اثر انگشت به سرعت در حال تبدیل شدن به یکی از ملزومات زندگی روزمره ما انسان ها می باشد.

اسکن اثر انگشت یکی از شناخته شده ترین روش های بیومتریک است که در زمینه های مختلف از شناسایی هویت جنایتکاران گرفته تا دسترسی به سیستم ها و اطلاعات حساس، حفظ امنیت تلفن های هوشمند، ثبت نام در سیستم های مختلف و حتی قفل درب های ساختمان های اداری و شخصی از آن استفاده شده است.

در این مقاله قصد داریم درباره اثر انگشت و انواع آن صحبت کرده و با مهم ترین کاربردهای اثر انگشت در زندگی روزمره و اجتماعی آشنا شویم. با کوکا همراه باشید.

اثر انگشت چیست و چگونه ایجاد می شود؟

اثر انگشت اثری است که به دلیل سایش شیارهای موجود در نوک انگشت انسان روی سطوح مات و غیر شفاف باقی می ماند و دارای کاربردهای زیادی در زندگی روزمره انسان، فناوری، پزشکی قانونی و تشخیص هویت افراد است.

در واقع رطوبت و چربی روی انگشت ها باعث می شود اثر آن ها روی سطوحی همچون شیشه، فلز و … باقی بماند و از آن جا که اثری با جزئیات کامل، تقریبا منحصر به فرد، به ندرت قابل دستکاری و همچنین غیر قابل تغییر در طول زندگی هر فرد است، از تطبیق دو اثر انگشت به عنوان یکی از پر کاربردترین و قابل اعتمادترین تکنیک های بیومتریک یاد می شود.

اثر انگشت معمولا اثر آخرین مفصل انگشتان و شست دست می باشد اگرچه کارت های اثر انگشت معمولا اثر بخش هایی از مفصل های پایین تر را نیز ثبت می کنند.

هنگامی که شیارهای انگشت با سطوح سایش پیدا می کند مواد روی آن – از جمله رطوبت ناشی از عرق، چربی، جوهر یا خون – به سطح منتقل می شود و عوامل متعدد روی کیفیت اثر انگشت به دست آمده تاثیر می گذارد از جمله:

• قابلیت انعطاف پوست
• میزان فشار وارد شده روی سطح
• ماده ای که سطح از آن ساخته شده
• میزان زبری سطح
• و …

اثر انگشت پنهان

اثر انگشت پنهان به اثر انگشتی گفته می شود که روی سطح یک شی یا دیوار باقی مانده و با چشم غیر مسلح قابل دیدن نمی باشد.

برای واضح شدن اثر انگشت پنهان معمولا از روش های شیمیایی، پودر یا منبع نور استفاده می شود، مثلا گاهی حتی با نور یک چراغ قوه معمولی نیز می توان اثر انگشت پنهان را مشاهده کرد.

از این نوع اثر انگشت به خصوص در پزشکی قانونی و شناسایی افراد جنایتکار و خلافکار استفاده زیادی می شود. گاهی فرد متهم به طور ناخواسته در حین ارتکاب جرم اثر انگشت خود را روی سطوح مختلف باقی می گذارد که این اثر انگشت اگرچه با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیست اما متخصصان نیروی پلیس و پزشکی قانونی از آن به عنوان مدرک قابل اعتماد بهره می برند.

متخصصان معمولا از روش های شیمیایی مانند پاشیدن پودر، اسپری کردن نینهیدرین، بخار ید و غیره برای واضح شدن اثر انگشت پنهان استفاده می کنند که بسته به نوع سطح – منفذ دار بودن یا بدون منفذ بودن آن – یا موادی که اثر انگشت روی آن یافت شده، روش مورد استفاده متفاوت خواهد بود.

اثر انگشت پلاستیکی

اثر انگشت پلاستیکی اثر انگشتی است که با چشم غیر مسلح نیز قابل مشاهده است و روی سطوح نرم مانند گریس، صابون نرم و غیره باقی می ماند.

از هر دو اثر انگشت پنهان و پلاستیکی کشف شده در صحنه های جرم برای شناسایی هویت افراد خلافکار استفاده می شود.

اثر انگشت نمونه ای

این اثر انگشت با آگاهی فرد و برای اهداف مختلف اجتماعی یا امنیتی از جمله ثبت نام در یک سیستم یا بانک یا به دلیل مظنون شدن به یک فرد خاص گرفته می شود.

در موارد مربوط به جنایت های پلیسی، یک مجموعه اثر انگشت نمونه ای تهیه می شود که شامل اثر انگشت هر انگشت که از یک لبه به لبه دیگر ناخن چرخانده شده، اثر انگشت ساده چهار انگشت هر دو دست و اثر انگشت ساده هر شست می باشد.

در انگشت زدن به مدارک و سندهای مختلف برای انتقال اثر انگشت از جوهر یا مواد مشابه استفاده می شود تا اثر انگشت از پوست به یک سطح صاف مانند کاغذ منتقل شود.

روش دیگر برای گرفتن اثر انگشت استفاده از تکنیک لایو اسکن است که به صورت دیجیتالی و معمولا روی یک صفحه شیشه ای انجام می شود.

کاربردهای اثر انگشت در زندگی اجتماعی و روزمره

۱. تشخیص هویت افراد خلافکار و فوت شده

اثر انگشت به ویژه در حوزه دادگستری اهمیت زیادی دارد. محققان و تحلیل گران با مقایسه مدارک و اثر انگشت های جمع آوری شده از صحنه جرم با اثر انگشت قربانیان، شاهدان حادثه و مظنونان می توانند پرونده های مربوط به قتل و موارد مشابه را حل کنند.

به عنوان مثال:

• قاتل ممکن است اثر انگشت خود را روی آلت قتل یا پوست فرد قربانی باقی بگذارد
• اثر انگشت دزد ممکن است روی گاو صندوق مانده باشد
• سارق ممکن است اثر انگشت خود را روی یک پنجره شکسته باقی بگذارد
• اثر انگشت می تواند به کاراگاهان کمک کند که با مرتبط کردن چند مورد جنایی به هم، سایر پرونده های باز را به نتیجه برسانند

اثر انگشت برای شناسایی افرادی که به هر دلیل قصد پنهان کردن هویت خود را دارند، شناسایی افراد فوت شده ناشناس و قربانیان بلایا یا فجایع که هویت آن ها از روی ظاهرشان قابل تشخیص نیست نیز استفاده می شود.

۲. رایانه، لپ تاپ و تلفن های هوشمند

استفاده از اثر انگشت در برنامه های امنیتی الکترونیکی از سال ۲۰۰۰ آغاز شده است.

امروزه از حسگرهای اثر انگشت برای شناسایی و ورود کاربران رایانه، لپ تاپ ها و تلفن های هوشمند استفاده می شود، اگرچه همواره هکرهایی بوده اند که به روش های مختلف از جمله عکس گرفتن از اثر انگشت روی سطح شیشه ای برخی از این دستگاه ها توانسته اند این حسگرها را دور بزنند اما بی تردید این فناوری تاثیر قابل توجهی در افزایش امنیت وسایل الکترونیکی داشته است.

به عنوان مثال برخی مدل های لپ تاپ در حال حاضر دارای یک اسکنر اثر انگشت داخلی هستند که دقیقا مشابه تلفن های هوشمند جدیدتر موجود در بازار عمل می کند.

در رایانه های شخصی برای استفاده از سیستم های شناسایی اثر انگشت می توان از درگاه USB برای اتصال بهره برد.

در برخی هاردها و فلش های USB نیز از اسکن اثر انگشت استفاده شده تا امکان سودجویی از اطلاعات ذخیره شده روی آن ها به حداقل برسد.

در تلفن های همراه جدید معمولا با نصب برخی اپلیکیشن ها یا انجام بعضی تنظیمات داخل گوشی می توان برنامه ها و پیام رسان های خاص، فایل های حساس یا شخصی و بسیاری موارد دیگر را به اسکن اثر انگشت مجهز کرد.

۳. بانکداری

از یک سو به دلیل کاربرد فراوان تلفن های همراه و اپلیکیشن های موبایل در بانکداری عصر حاضر و لزوم افزایش امنیت اطلاعات بانکی موجود در گوشی های همراه، اهمیت استفاده از اسکن های بیومتریک دو چندان می شود.

از سوی دیگر مدتی است برخی از بانک ها در نقاط مختلف دنیا دستگاه های خودپرداز خود را به سیستم اسکن اثر انگشت مجهز کرده اند تا کاربر به جای وارد کردن رمز عبور از طریق اسکن اثر انگشت بتواند تراکنش مورد نظر را انجام دهد.

در برخی کارت خوان ها نیز استفاده از اثر انگشت به تنهایی برای خرید کافی بوده و نیازی به وارد کردن کارت نیست.

حسگر اثر انگشت روی کارت های بانکی نیز روش دیگری برای حفظ ایمنی حساب های بانکی افراد می باشد. در این روش پس از وارد کردن کارت توسط کاربر، بدون وارد کردن رمز کارت و تنها با استفاده از اثر انگشت می توان تراکنش مورد نظر را انجام داد.

۴. سیستم های حمل و نقل و فرودگاه ها

امروزه در برخی فرودگاه ها برای افرادی که به صورت مکرر مسافرت های بین المللی انجام می دهند این امکان فراهم شده که به جای ایستادن در صف های طولانی و انتظار برای کنترل گذرنامه، وارد بخش ویژه شده و اثر انگشت یا عنبیه آن ها اسکن شود.

در برخی موارد نیز برای جلوگیری از ورود و خروج مسافران با هویت جعلی، امکان استفاده از اسکنرهای اثر انگشت فراهم شده است.

در سایر سیستم های حمل و نقل عمومی از جمله اتوبوس ها و ایستگاه های مترو با کمک فناوری اسکن اثر انگشت، به صورت خودکار هزینه از حساب بانکی شخص کم شده و نیازی به ایستادن در صف و انتظار برای پرداخت کرایه حمل و نقل نمی باشد.

۵. خودروهای شخصی

فناوری بیومتریک به صنعت خودرو نیز وارد شده و هر روز کاربردهای گسترده تری پیدا می کند. به عنوان مثال در برخی خودروها از اسکن اثر انگشت یا سایر سیستم های بیومتریک همچون تشخیص صدا برای روشن کردن خودرو استفاده شده است.

۶. بیمارستان ها و بانک های خون

در برخی بانک های خون از اثر انگشت برای امکان دسترسی سریع تر به اطلاعات مربوط به فرد انتقال دهنده خون استفاده می شود.

بیمارستان ها نیز از سیستم های امنیتی بیومتریک همچون اسکن اثر انگشت برای محافظت از اطلاعات طبقه بندی شده بیماران بهره می برند تا مطمئن شوند تنها کارمندان مجاز به این اسناد دسترسی خواهند داشت.

همچنین در بخش هایی همچون مراقبت های ویژه، کودکان و بخش داروها نیز از اسکنرها برای جلوگیری از ورود افراد غیر مجاز استفاده شده است.

۷. مدارس

ضرورت استفاده از سیستم های بیومتریک در مدارس امروزی بر کسی پوشیده نیست، به همین دلیل در برخی کشورها مسئولان مدارس به این فکر افتاده اند تا با به کارگیری فناوری های تشخیص هویت بیومتریک نظیر اسکن اثر انگشت تنها به افراد مجاز از جمله دانش آموزان، معلمان، والدین و سرپرستان اجازه ورود به محوطه مدرسه داده شود.

استفاده از اسکنرهای اثر انگشت برای مواردی همچون حضور و غیاب، تهیه ژتون غذا و امانت گرفتن کتاب از کتابخانه مدرسه نیز کاربرد داشته است.

۸. سالن های ورزشی

همان طور که می دانید اعضای باشگاه و سالن های ورزشی تنها با داشتن کارت عبور اعضا قادر به استفاده از تجهیزات باشگاه هستند، اما اعضا می توانند با در اختیار گذاشتن کارت خود به دیگران پای افراد غیر مجاز را به باشگاه باز کنند به همین دلیل در برخی باشگاه های ورزشی از اسکن اثر انگشت به جای کارت استفاده می شود تا احتمال سوء استفاده به حداقل برسد.

۹. استخدام کارکنان

در بعضی از کمپانی های بزرگ از دستگاه های ثبت نام مجهز به اسکنر اثر انگشت برای بررسی پیشینه و سوء سابقه احتمالی کارمندان جدید استفاده می شود که باعث تسریع امور مربوط به استخدام و کاهش خطاهای احتمالی در این زمینه می شود.

از دیگر کاربردهای اثر انگشت در شرکت ها می توان به ثبت حضور و غیاب کارکنان اشاره کرد.

۱۰. ورود به ساختمان ها

سابقه استفاده از اسکن اثر انگشت برای ورود به مراکز مختلف اداری و ساختمان های مهم چندان جدید نیست و سال هاست از این روش برای جلوگیری از افراد غیر مجاز به داخل ساختمان ها استفاده شده است.

از دیگر کاربردهای اثر انگشت در زندگی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• انجام بررسی های پس زمینه (از جمله برنامه های کاربردی برای استخدام در دولت، استعلام سوء پیشینه، مجوزهای سلاح گرم و غیره)
• قفل های درب بیومتریک که علاوه بر صفحه کلید برای ورود رمز، از اثر انگشت برای افزایش امنیت استفاده می کنند
• اسکن اثر انگشت برای باز کردن گاو صندوق های بانکی و شخصی به خصوص برای افرادی که بیشتر ایام سال را در سفر به سر می برند و نگران امنیت اموال خود هستند
• خرید بلیط ورود به اماکن تفریحی و … به عنوان مثال در دیزنی لند برای جلوگیری از کلاهبرداری در زمینه خرید بلیط هنگام ورود از اسکن اثر انگشت استفاده می شود

سخن پایانی …

استفاده از اثر انگشت در زمینه های مختلف اگرچه فناوری جدیدی محسوب نمی شود اما به طور مداوم در حال پیشرفت است و هر روز که می گذرد سطح پیشرفته تری از امنیت را به کاربران ارائه می دهد.

بی شک قفل های معمولی قابل شکستن هستند، رمزهای عبور ممکن است فراموش شوند و رمزهایی که به صورت آنلاین وارد می کنیم قابل حدس زدن یا هک شدن می باشند اما شبیه سازی اثر انگشت و موارد مشابه بیومتریک از جمله چهره و عنبیه تقریبا غیر ممکن است و از بهترین روش های شناخته شده امروزی برای حفظ امنیت اطلاعات حساس و حساب های بانکی می باشد که در این مقاله تنها به تعدادی از رایج ترین آن ها اشاره شده است.

منابع: forensicsciencesimplified – wikipedia – ersbio