آژانس فضایی ناسا مجبور است تا برای باز کردن قوطی حاوی نمونه‌هایی از سیارک بنو، ابزارهای جدیدی را طراحی کند.
غزال زیاری: در ماه سپتامبر بود که نمونه‌هایی از یک سیارک نزدیک به کره زمین، در کمال احتیاط و دقت در صحرای یوتا رها شد. بررسی سنگ‌های فضایی سرنخ‌های زیادی درباره منشا منظومه شمسی در اختیار ما قرار می‌دهند و احتمالا این امکان را برای دانشمندان فراهم می‌سازند تا سوالات حساس و سرنوشت‌سازی در مورد نحوه ایجاد کره زمین را پاسخگو شوند؛ البته به شرطی که دستمان به این سنگ ها و نمونه‌های فضایی برسد.
از زمانی که محفظه حاوی نمونه‌هایی از سیارک بنو روی کره زمین فرود آمد، دانشمندان ناسا در تلاشند تا قوطی حاوی سنگ‌ها و غبارهای جمع‌آوری شده از سیارک بنو را بازگشایی کنند. طبق پیش‌بینی مقامات ناسا، قوطی حاوی این نمونه‌ها در اوایل سال ۲۰۲۴ بازگشایی خواهد شد؛ چرا که مهندسان مشغول طراحی ابزارهای جدیدی برای باز کردن درب آن و حفاظت از نمونه‌های بکر داخل آن هستند.
ماموریتی چندین ساله برای حمل نمونه‌ها
در سپتامبر سال ۲۰۱۶ بود که ماموریت OSIRIS-Rex آغاز شد و فضاپیما در دسامبر سال ۲۰۱۸ به سیارک بنو رسید. این فضاپیما در اکتبر سال ۲۰۲۰، تکه‌هایی از سنگ‌ها و غبارهای این سیارک کوچک نزدیک به زمین را برداشت و در می سال ۲۰۲۱ به سمت زمین بازگشت. این اولین تلاش ناسا برای دستیابی به چنین نمونه‌های ارزشمندی بود و در طول سفر نیز به خوبی از این نمونه‌ها محافظت شد.
نمونه‌های سیارک در داخل یک محفظه گرد که در انتهای بازوی مفصلی که فضاپیما برای جمع‌آوری نمونه از آن استفاده کرده بود و به آن مهر و موم شده بود، قرار گرفتند و از زمان ورود این محفظه به کره زمین، دانشمندان درگیر باز کردن درب محفظه TAGSAM هستند که بخش عمده‌ای از نمونه‌های سیارک در آن قرار دارد.
بیشتر بخوانید:
تیم سرپرستی ماموریت OSIRIS-Rex برای بازکردن TAGSAM به دردسر افتاده‌اند. اعضای این تیم با بهره‌گیری از یک جعبه دستکش تخصصی که در آن نیتروژن جریان دارد، تلاش می‌کنند و بدین ترتیب اقدامات لازم برای جلوگیری از آلودگی احتمالی مدیریت می‌شود. دو تا از ۳۵ بست روی درب TAGSAM را نمی‌توان با ابزارهای فعلی تائید شده برای استفاده، جدا کرد و از همین رو استخراج نمونه از داخل این محفظه هنوز امکان‌پذیر نشده.
اعضای این تیم البته موفق به جمع‌آوری برخی از موادی که در خارج از بدنه TAGSAM بود شده‌اند. زمانی که برای اولین بار درب اولیه و آلومینیومی محفظه حاوی نمونه‌ها برداشته شد، اعضای تیم تحقیقاتی، گرد و غبار سیاهی را بر روی بدنه محفظه مشاهده کردند و توانستند تا مقداری از این مواد را با موچین و قاشق بردارند.
خرده‌نمونه‌هایی که کار دانشمندان را راه انداخت
حجم تکه‌های جمع‌آوری شده تا به امروز، به مراتب بیشتر از هدف کلی تعیین شده توسط ناسا برای جمع‌آوری ۶۰ گرم از سطح سیارک بنو است. از همین رو مسئولان این آژانس فضایی همین حالا هم مواد کافی برای انجام تحقیقات‌شان را در اختیار دارند.
در ماه اکتبر، مقامات ناسا، برای اولین بار ، موادی که تا حالا از خارج از بدنه TAGSAM جمع‌آوری کردند را به نمایش عموم گذاشتند و مقدار کل نمونه‌های جمع‌آوری شده از سطح سیارک بنو، حدود ۲۵۰ گرم سنگ و غبار برآورد می‌شود.
در حالی که هنوز دست دانشمندان به نمونه‌های اصلی داخل محفظه نرسیده و در حال حاضر به گرد و غباری که از خارج از محفظه برداشت کرده‌اند، رضایت داده‌اند، مشخص است که ماموریت ۱.۱۶ میلیارد دلاری OSIRIS-Rex، ارزشش را داشته. محققان با بهره‌گیری از همین نمونه‌های جزئی، تجزیه و تحلیل‌های ابتدایی را برروی نمونه‌های به دست آمده از این سیارک آغاز کرده و حجم عظیمی از مولکول‌های کربن و آب را در آن یافتند که این تائید کننده این نظریه است که بلوک‌های سازنده حیات ممکن است از طریق این سیارک‌ها به زمین رسیده باشند. طبیعتا زمانی که دست دانشمندان به نمونه‌های اصلی داخل محفظه برسد، آنها به اطلاعات به مراتب بیشتری دست خواهند یافت.
از ماه نوامبر ، مسئولان ناسا دیگر با بی‌قراری به دنبال باز کردن درب محفظه نمونه نیستند؛ هرچند که امیدشان را نیز از دست نداده‌اند و مشغول توسعه و آزمایش ابزارهای جدیدی برای بازگشایی در این قوطی ارزشمند هستند.
سخنگوی ناسا دراین باره گفته:« طراحی، توسعه و آزمایش ابزارهای جدید ساخته شده از مواد سازگار با آلودگی در جریان است و قصد داریم تا به نحوی ایمن، به بررسی نمونه‌های به دست آمده از سر محفظه TAGSAM بپردازیم. بسته به زمان ساخت و آزمایش‌ها، پیش‌بینی می‌شود که در سه ماهه اول سال ۲۰۲۴ بتوانیم به نمونه‌های داخل محفظه دست پیدا کنیم.»
شاید محفظه TAGSAM حسابی سرسخت باشد، اما کارشناسان ناسا هم با تمام توان می‌کوشند تا نمونه‌های ارزشمند داخل این محفظه را برای انجام بررسی و تجزیه و تحلیل‌ها به دست دانشمندانی در سراسر دنیا برسانند. اما در هر حال، اولویت اصلی برروی استخراج ایمن نمونه‌ها و محافظت از آنها در برابر آلودگی‌های زمینی است که ممکن است به این نمونه‌ها آسیب برسانند.
سیارک بنو کجاست؟
بنو یک سیارک کوچک در نزدیکی زمین است که هر شش سال یا بیشتر از نزدیکی زمین عبور می‌کند. دانشمندان معتقدند که بنو ممکن است حدود ۷۰۰ میلیون تا ۲ میلیارد سال پیش از یک سیارک غنی از کربن بسیار بزرگتر جدا شده و از آن زمان به بعد، به زمین نزدیک‌تر شده باشد.
برنامه تیم سرپرستی این است که در نهایت در مرکز فضایی جانسون ناسا، نمونه از محفظه استخراج و وزن شود و فهرستی از آنچه در داخل آن است تهیه گردد و نمونه‌های به دست آمده از سیارک بنو، بین تیم‌های بین‌المللی دانشمندان توزیع شود. در حال حاضر همه بی‌صبرانه امیدوارند که مسئولان ناسا بتوانند درب محفظه را باز کرده و امکان مطالعه بیشتر درباره منشا منظومه شمسی و زمینی که در آن زندگی می‌کنیم فراهم شود.
