یک روزنامه انگلیسی در گزارشی با اشاره به احتمال تحویل قریبالوقوع جنگندههای اف-۱۶ وعده داده شده به اوکراین، نوشت این جتها سالهاست در اروپا مورد استفاده قرار گرفته و کهنه شدهاند، بنابراین نمیتوانند نیازهای نیروی هوایی کییف به هواپیمای نظامی را در یک جنگ بلندمدت با روسیه تامین کنند.
به گزارش ایسنا، در شرایطی که اوکراین به دلیل کاهش شانس دیپلماسی، خود را برای یک جنگ بلند مدت آماده میکند، جنگندههای جدید اف-۱۶ اوکراین هر روز ممکن است وارد این کشور شوند اما آنها فقط برای اوکراین جدید هستند. در واقع، اولین سری از ۱۸ فروند اف-۱۶ تک موتوره و مافوق صوت کییف از ذخایر نیروی هوایی هلند میآید.
هلندیها پس از دههها استفاده سخت، شروع به بازنشستگی اف-۱۶های خود کرده و پول، خدمه و فضای رمپ را برای ناوگان جنگندههای رادارگریز کاملاً جدید F-۳۵ آزاد کردهاند. اف-۱۶های سابق هلند همان هواپیماهای جدید اما کهنهای هستند که متحدان خارجی اوکراین متعهد شدند آنها را در جنگ در اختیار کییف قرار دهند و تمام این جتها حدود ۴۰ سال عمر دارند.
روزنامه تلگراف با این حال نوشت: البته اف-۱۶های ساخت لاکهید مارتین به خوبه ارتقا یافتهاند و آنها نشان دهنده یک تقویت عمده در قابلیت دفاع هوایی و حمله زمینی برای نیروی هوایی تحت محاصره اوکراین هستند اما این جتهای خاص راهحل بلند مدتی برای نیازهای هوایی اوکراین نیستند.
جتهای سابق هلند پس از چند صد ساعت پرواز سخت که فشار بیشتری بر بدنه قدیمی آنها وارد میکند، ممکن است برای خلبانان خود ناامن شوند. این هواپیماها ممکن است در عرض چند سال این زمان را افزایش دهند.
این روزنامه ادامه داد: باتوجه به اینکه جنگ روسیه و اوکراین به سومین سال خود نزدیک میشود، بدون هیچ نشانهای از کند شدن آن – اگر نگوییم پایان – زمان آن فرا رسیده است که برنامهریزان در کییف به درازمدت فکر کنند. نیروی هوایی اوکراین برای جانشینی اف-۱۶های خسته چه جتهایی باید بخواهد یا بخرد؟
پاسخ آن کاملاً مشخص است. اوکراین به جنگندههای قابل اعتماد با رادارهای خوب، سیستمهای دفاع شخصی الکترونیکی قوی و سازگاری گسترده با مجموعه وسیعی از مهمات پیچیده دوربرد نیاز دارد. این کشور همچنین به هواپیماهایی نیاز دارد که بتوانند از باندهای هوایی سخت پرواز کنند.
یکی از گزینهها، اف-۱۶های بیشتر است. دیگری خرید عمده یا اهدای جنگندههای «گریپن» از شرکت سوئدی «ساب» است. هر ۲ نوع دارای رادارهای خوب و تجهیزات رادار گیر هستند. قیمت هر دو ۶۰ میلیون دلار یا ۷۰ میلیون دلار است اما نیروی هوایی اروپا در حال اتمام اف-۱۶های مازادی است که میتوانند اهدا کنند، درحالیکه نیروی هوایی ایالات متحده صدها جنگنده اف-۱۶ نسبتاً مدرن در انبار دارد – و صدها فروند دیگر که قصد دارد در چند سال آینده بازنشستهشان کند. دست کم برخی از این هواپیماها باید در وضعیت بهتری نسبت به جتهای اروپایی قدیمی باشند.
هیچ دلیل واقعی وجود ندارد که ایالات متحده نتواند به اندازه کافی اف-۱۶های دست دوم را به اوکراین اهدا کند تا تمام تیپهای جنگنده اوکراینی را دوباره تجهیز کند و به منظور برنامهریزی برای آینده بلندمدت نیروی هوایی خود زمان بخرد. آیندهای که می تواند شامل خرید اف-۱۶های تازه از کارخانه باشد.
شاید دلایل سیاسی وجود دارد که سبب میشود ایالات متحده پاسخگوی نیاز اوکراین به هواپیماهای جنگی نباشد. جمهوریخواهان در کنگره آمریکا از رای دادن به کمک نظامی ۶۱ میلیارد دلاری به اوکراین برای سال ۲۰۲۴ خودداری کردند.
در حالی که «جو بایدن» رئیسجمهور ایالات متحده و قانونگذاران متحدش ممکن است در هفتههای آینده بر ناسازگاری فعلی جمهوریخواهان غلبه کنند، اگر جمهوریخواهان در انتخابات نوامبر ۲۰۲۴ کنترل خود را – در کنگره یا کاخ سفید – افزایش دهند، همه این تلاشها بینتیجه خواهد بود. در بدترین حالت، اوکراین ممکن است پس از رایگیری در نوامبر، حتی یک دلار آمریکا یا یک گلوله، وسیله نقلیه یا هواپیمای ساخت آمریکا دریافت نکند.
در این صورت، بهترین جایگزین برای اف-۱۶ها جنگندههای گریپن سوئدی است. حتی ممکن است سوئد متحد قابل اعتمادتری نسبت به آمریکا برای اوکراین باشد. در حال حاضر یک دولت راستگرا در استکهلم وجود دارد که حمایت آن از اوکراین کمتر از دولت میانهرویی که جایگزین آن شد، نیست.
گریپن تک موتوره و مافوق صوت بسیاری از سلاحهای مشابه اف-۱۶ را حمل میکند و یک مزیت فنی اصلی دارد: ارابه فرود سخت و ورودیهای هوای جانبی آن که به این هواپیمای سوئدی اجازه میدهد از باندهای هوایی ناهموار و کثیف پرواز کند که ممکن است هواپیماهای آمریکایی سستتر را با ورودیهای شکمی مکنده زبالهها در خود جای ندهد.
نیروی هوایی اوکراین برای گریز از حملات هوایی روسیه، جتهای خود را در شبکه وسیعی از باندهای هوایی دورافتاده و سخت پراکنده کرده است که اف-۱۶ها با کمی دقت بیشتر می توانند از این پایگاههای خشن پرواز کند اما گریپن میتواند بدون مراقبت اضافی این کار را انجام دهد.
مشکل گریپن، تامین آن است در حالیکه لاکهید مارتین هزاران اف-۱۶ ساخته است و به ساخت آنها در کارخانه خود در کارولینای جنوبی ادامه میدهد. هدف این شرکت همچنین ساخت سالانه ۴۸ فروند اف-۱۶ جدید تا سال ۲۰۲۵ است.
شرکت ساب با سرعت بسیار پایینتری گریپن میسازد. نیروی هوایی سوئد قصد دارد ۱۰۰ گریپن قدیمی خود را با ۶۰ نسخه جدید ارتقا یافته این جتها بین سالهای ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۵ جایگزین کند. کارخانهای در برزیل نیز در حال ساخت چند ده گریپن جدید برای نیروی هوایی برزیل است.
اگر اوکراین از گریپن برای تامین نیازهای هوایی آینده خود استفاده کند، ممکن است نیاز داشته باشد که تمام جتهای مازاد را به منظور تجهیز مجدد تمام تیپهای جنگنده خود در میان مدت، در حالی که منتظر تولید جدید برای رفع نیازهای بلندمدتش است، جمع آوری کند. این، میتواند غیرعملی باشد.
کییف در نهایت میتواند هر دو را انتخاب کند و با خرید جتها از دو منبع بسیار متفاوت – یکی با بدنه هواپیما اما از نظر سیاسی بیثبات، و دیگری از نظر سیاسی پایدارتر اما فاقد بدنههای هواپیما قادر است از ریسک کردن پرهیز و اطمینان حاصل کند که نیروی هواییاش همیشه به دست کم یک نوع جنگنده مدرن دسترسی دارد، چراکه باید برای یک جنگ طولانی تجهیز شود.