استاد فلسفه دانشگاه پتسبورگ آمریکا میهمان اهالی فلسفه شد

به گزارش خبرنگار مهر، بیست و چهارمین نشست از مجموعه «گفتگو با اندیشمندان سرشناس جهان» به همت دانشکده الهیات دانشگاه تهران و به میزبانی نادیا مفتونی استاد گروه فلسفه این دانشکده برگزار شد. موضوع این نشست «فلسفه چیست؟» و میهمان برنامه هم رابرت برندم فیلسوف تحلیلی و استاد دانشگاه پتسبورگ بود.

برندم در فلسفه زبان، فلسفه ذهن و منطق فلسفی فعالیت می‌کند و خروجی دانشگاهی او هم علایق منسجم و هم تاریخی را در این زمینه‌ها نشان می‌دهد. کار او اولین تلاش منسجم و دقیق، برای توضیح معنای موارد زبانی بر حسب کاربرد هنجاری اجتماعی آن‌ها و گزارش باز نمودگرایانه از غرض‌ورزی اندیشه و عقلانیت عمل، ارائه کرده‌است. وی بخشی از سنت پراگماتیسم آمریکایی در فلسفه است و سال ۲۰۰۳ جایزه دستاورد برجسته ملون را دریافت کرد.

وی بیش‌تر به‌دلیل تحقیقاتش دربارهٔ معانی زبانی یا معناشناسی شناخته شده و مجموعه مقالاتی دربارهٔ تاریخ فلسفه به نام «داستان‌های مردگان توانا» منتشر کرده‌است. او سردبیر مجموعه مقالاتی دربارهٔ فلسفه ریچارد رورتی، با نام «رورتی و منتقدانش (۲۰۰۰)» است.

محمود نوری، فیلمساز و مدرس دانشگاه هنر که مجری این برنامه بود گفتگو را با موضوع دیدگاه فارابی در خصوص ارتباط زبان و منطق در احصاءالعلوم آغاز کرد و نظر برندم را در این باره جویا شد.

برندم گفت: من با مباحث خانم مفتونی مبنی بر وجوه معرفت شناسانه گونه‌های مختلف زبانی خصوصاً شعر و خطابه در فلسفه فارابی موافقم.

سپس مفتونی ضمن تشکر از برندم بابت حضور در برنامه به الفاظی که برندم انتخاب می‌کند اشاره کرد و خطاب به وی گفت: شما علاوه بر قدرت تحلیل فلسفی، در انتخاب کلمات و سجع آنها هم توانا هستید و این توانایی نشان می‌دهد که اگر می‌خواستید شاعر شوید، شاعر بزرگی می شدید.

از مهمانان پیشین نشست‌های علمی دانشکده الهیات دانشگاه تهران می‌توان به نوآم چامسکی، اسلاوی ژیژک، کریستین تامسن، دیوید بردول، نیکولاس رشر و دنیل دنت اشاره کرد که سه نفر اخیر درگذشته اند.

نیکولاس رشر و رابرت برندم هر دو از دانشگاه پتسبورگ بوده و آثار مشترک دارند. به همین مناسبت، در خاتمه نشست علمی فوق، نوری از نیکولاس رشر یاد و به کتاب “منطق ناهمسازی” که تألیف مشترک رشر و برندم است اشاره کرد.

برندم گفت نیکولاس رشر در کمک علمی و فکری به جوانان همواره سخاوتمند بود و در نود و پنج سالگی که از دنیا رفت، هنوز مانند یک کودک بانشاط بود و به تحقیقات فلسفی اشتغال داشت.

نادیا مفتونی هم در ادامه بیان کرد: درگذشت رشر برای ما هم انگیز بود چون همکاری‌های متعددی باهم داشتیم. من در مجله تاریخ فلسفه وی عضو بودم و او در یکی از مجلات دانشگاه تهران عضو بود و هرگاه درخواست می‌کردم مشاور رساله یا پایان نامه یکی از دانشجویانم شود، موافقت می‌کرد.