مستندی که درخصوص شهید آل هاشم تولید شد/امام جمعه ای که اعتبار بود

خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها؛ در میان سیلی از جمعیت که به مراسم تشییع پیکر شهید آیت الله آل هاشم امام جمعه محبوب مان آمده بودند گم شده بودم، در عجب بودم از این همه عشق و علاقه مردم به ایشان و هزاران بار با خودم گفتم خوشابه سعادتت که این همه هوادار و عاشق داری. مانده بودم چه تیتری برای این مراسم بزنم و “وداع تاریخی مردم آذربایجان شرقی” به ذهنم رسید چراکه واقعاً هم تاریخی بود. آن روز تبریز مانند عاشورا غرق در غم و غصه شهادت پدر معنوی خود بود. شهید آیت‌الله آل هاشم حکم پدر را برای همه ما داشت، محال ممکن بود کاری داشته باشی تماس بگیری و پاسخ ندهد، در این چند روز صدای آن امدادگر که به بالگرد رسیده بود مدام در ذهنم تکرار می‌شود؛ “حاج آقا، حاج آقا هارداسان؟ ”

در میانه‌ی مراسم بودم که سردبیر تماس گرفت، سریع برو و با کارگردان جوانی که در خصوص شهید آل هاشم مستندی را تهیه کرده مصاحبه بگیر، خودم را به محل مصاحبه رساندم.

سید امین جواهری، پسر جوانی که لباس عزا بر تن کرده و سیاهپوش داغ خادمان ملت است و سوگواری می‌کند، مدام می‌گوید “نمی‌توانم حاج آقا آل هاشم را فراموش کنم”.

بعد از اینکه درخواست می‌کنم تا مصاحبه‌ای با ما بکند، می‌گوید: من عزادارم نمی‌توانم به خوبی صحبت بکنم اما با دیدن اصرار ما بالاخره راضی می‌شود، قطره‌های اشک روی صورتش را پاک می‌کند و می‌گوید: درخدمتم.

– چه هدفی از تولید این مستند داشتید؟

اولین ایده ساخت این مستند از سوی مجید عباچی که تهیه کنندگی و سرمایه‌گذاری این طرح را بر عهده داشت، انجام شد چراکه امام جمعه تبریز کارهایی را انجام دادند که متفاوت و محبوب بود، به یاد دارم با برداشتن نرده‌های مصلا فاصله میان افرادی که برای نماز جمعه آمده بودند و امام جمعه را به کمترین حد رساندند، میان مردم معروف و مشهور بودند و رفتار و اخلاق ایشان آوازه بلندی داشت، و این ایده به ذهن‌مان رسید تا این مستند ساخته شود و رشادت‌ها و فداکاری‌های حاج آقا به تصویر کشیده شود.

– وقتی این ایده را به حاج آقا آل هاشم گفتید، چه واکنشی نشان دادند؟

در ابتدا با مخالفت شدید حاج آقا مواجه شدیم، معتقد بودند با دیگران متمایز نبوده و تمایلی ندارند این مستند ساخته شود و فعلاً هنوز با نقطه مطلوب خود فاصله بسیاری دارند، اینکه با دیگر مردم متمایز و اسطوره‌ای نشان داده شوند، مخالف بودند.

دوستان‌مان پیشنهاد دادند پس مستند در خصوص پدر ایشان باشد و بالاخره راضی شدند، در ظاهر مستندی در خصوص پدر ایشان بود اما در لابه لای آن، ایشان هم به تصویر کشیده شدند و در چندین سکانس از شهید آل هاشم گفتیم.

– بودجه این مستند از کجا تأمین شد؟

حاج آقا اعتقاد داشتند بودجه مستند را هیچ ارگان دولتی نباید پرداخت نکند و اگر مستندی ساخته شود، با پول شخصی باید باشد، حاج آقا افتخاری قبول هزینه کردند، روز افتتاحیه مستند به بیت ایشان رفتیم و همه مسئولین آمده بودند، اما هیچ فردی حق تصمیم‌گیری نداشت و هیچ ارگان دولتی در این مستند دخیل نبودند و نظر حاج آقا اعمال شد.

– در ساخت مستند، همراهی شهید آل هاشم چگونه بود؟

زمانی که این مستند را می‌ساختم حدود شش هفت سال پیش بود و جوان بودم، اکنون تیم تحلیل جشنواره هستم، کتاب نوشتم آن زمان تجربه من به مراتب کمتر بود و حاج آقا به من و تیم جوانم اعتماد کردند و در طول یک ماه که با ایشان، خانواده و دوستانشان بودیم، همراهی کردند.

حاج آقا به تخصص اعتقاد بسیاری داشتند و به ما آزادی عمل داده بودند و در کار ما دخالت نمی‌کردند و با صبوری همراهی می‌کردند و اعتقاد داشتند هنر شهید آوینی باید بازتولید شود، اندیشه اصیلی که درون مایه آن ایثار و شهادت است، احیا شود و به سمت نقطه مطلوب خود حرکت کند.

آن زمان لیستی از مسئولین را دادند که با آنها مصاحبه کنیم و ما به حاج آقا گفتیم قصد نداریم با مسئولین گفت‌وگو کنیم، روزی در خانه پدری ایشان بودیم، گفتیم لطفاً لبه حوض بنشینید و با مردم صمیمی‌تر باشید، اما مسئولین مخالفت کردند و گفتند این بی‌احترامی است اما حاج آقا موافق بودند و لبه حوض نشستند.

برادری داشتند که اوتیسم داشت، او را جلوی دوربین آوردند و گفتند او برادر من است به او افتخار کرده و با او زندگی می‌کنم و از زیباترین صحنه‌ها بود و ما را صمیمانه همراهی کردند.

-بعد از شنیدن خبر شهادت آیت الله آل هاشم چه احساسی داشتید؟

لحظه به لحظه اخبار این حادثه را دنبال می‌کردیم، هر شهری که برای ساخت فیلمی به مذاکره می‌رفتیم حاج آقا آل هاشم برای ما هویت و اعتبار بود، وقتی می‌پرسیدند اهل کجا هستید و می‌گفتم تبریزی هستم، مردم به من و تیم‌ام غبطه می‌خوردند که امام جمعه‌ای چون ایشان داریم.

حاج آقا آل هاشم در مستند هم گفتند به شهادت علاقه دارند و اگر شهید نشوند می‌میرند، خلأ ایشان یک تهی در درون ما ایجاد کرده که نمی‌توان آن را پر کرد و تا ابد این خالی شدن قلب را احساس می‌کنیم، امیدوارم راه و روش ایشان مسیر و راه دیگر مسئولینی باشد که بعد از ایشان می‌آیند چراکه توقع مردم از یک مدیر انقلابی بالاتر رفته است و راه، روش و منش او امیدواریم ادامه‌دار باشد.

– این مستند اکران شد؟

کارهای مستند تقریباً به اتمام رسیده بود، اما حاج آقا صلاح می‌دیدند تا در زمان مناسبی اکران شود، اعتقاد داشتند فعلاً زمان انتشار این مستند نیست و به صلاح‌دید ایشان زمانی که مناسب می‌بینند، منتشر شود.

– اکنون که این مستند را ساخته‌اید، چه حسی دارید؟

اجازه بدهید این سوال را ادیبانه‌تر پاسخ دهم، من در مستند سالک الی الله سلوک کردم. از پشت قاب دوربین شاگردی کردم، فهمیدم که می‌توان نسیم شد و درون حجم نگاه یک نانوا پیچید، روزی که در صف مردمان، سادگیش تنور قلبش را به آتش کشید یا عابری در آن‌سوی چهارراه که سلوکش را بویید.

می‌توان رسوخ کرد در سر پرهیاهوی جوانی که در دانشگاه طعم ریاضتش را چشید. می‌توان چشم یک مادر شد وقتی کودکش جاودانگیش را در آغوش کشید. فهمیدم گاهی باید مرز شد تا برابری را فهمید و شوق مردمان را سرکشید.

گاهی باید هنرمند شد تا در اوج نمایش یک زندگی، چشمان او را دید.

شهادتش از شهود می‌آید، معراجش میان مردم است و مرکبی جز عشق ندارد، سال‌هاست که هفت مرحله‌ی عشق را می‌پیماید، او نیک می‌داند گرفتاری انسان‌ها نقطه تقابل میان حماقت و جهالت است. او می‌داند که سالک خود میدان مبارزه را انتخاب می‌کند و او در مغازه چای فروش پیر با فاصله‌ها می‌جنگد، او رهاتر از مرزهاست نه از چیزی هراس دارد نه نگران آینده است، او در اقیانوس اکنون شناور است. اکنونی که به عظمت هستی است که از نگاه مکتب‌های مدرن پنهان مانده، او تجسم جهان بیرون در جهان درون است. صدای روح او از اعماق سکوتش شنیده می‌شود، صدایی که تنها زمانی می‌توان شنید که آرام و متعادل باشیم.

مستند “سالک الی الله” به تهیه کنندگی مجید عباچی و کارگردانی سید امین جواهری ساخته شده است و به زودی منتشر می‌شود.

آیت الله سید محمد علی آل هاشم، نماینده ولی‌فقیه و امام جمعه تبریز و مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی به همراه آیت الله سید ابراهیم رئیسی خادم‌الرضا (ع) و حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، سردار سید مهدی موسوی فرمانده یگان حفاظت رئیس‌جمهور، سرهنگ خلبان سیدطاهر مصطفوی، سرهنگ کمک خلبان محسن دریانوش و سرگرد فنی بهروز قدیمی عصر یکشنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ در مسیر بازگشت از مراسم افتتاح سد قیز قلعه‌سی به سمت شهر تبریز، در منطقه ورزقان آذربایجان شرقی در اثر سانحه هوایی همزمان با شب ولادت امام رئوف علی ابن موسی الرضا (ع) به مقام رفیع شهادت نائل شدند و داغی جانسوز بر دل این ملت نهادند و تا ابد در یادها باقی می‌مانند.