به نقل از مجله پزشکی:
- تبخال تناسلی چیست و چرا به وجود میآید؟
- انواع هرپس تناسلی
- فرایند ابتلا به ویروس تبخال تناسلی
- چگونگی تشخیص تبخال تناسلی
- علائم تبخال تناسلی
- زخم های هرپس تناسلی در چه نقاطی از بدن ایجاد میشود؟
- آیا تبخال تناسلی درد دارد؟
- راه های انتقال تبخال تناسلی چیست؟
- آیا با وجود تبخال تناسلی، میتوان رابطه جنسی داشت؟
- چگونه می توانیم احتمال ابتلا به هرپس تناسلی را کاهش دهیم؟
- درمان تبخال تناسلی
- بازگشت پذیری تبخال تناسلی بعد از درمان
- ارتباط تبخال تناسلی با سایر بیماری ها
- برای تبخال تناسلی به چه پزشک یا مراکز درمانی مراجعه کنیم؟
- تبخال تناسلی چه تفاوتی با زگیل تناسلی دارد؟
- برای تبخال تناسلی، چکار باید کرد؟
بیش از ۹۰ درصد کسانی که به تبخال تناسلی مبتلا هستند، از بیماری خود خبر ندارند. زیرا تبخال تناسلی میتواند بدون هیچ علائمی، سالها در بدن باقی بماند. این ویروس بسیار مسری است و به راحتی منتقل میشود. بنابراین بهتر است در مورد چیستی هرپس تناسلی آگاهی کافی داشته باشیم تا از آن مصون بمانیم.
در این مقاله از مجله پزشکی، اطلاعات کاملی درباره تبخال تناسلی و انواع آن جمع آوری و به زبانی ساده ارائه شده است. اساسی ترین سوالات از شناخت تا تشخیص و درمان هرپس تناسلی پوشش داده شده است. همچنین راه های انتقال این بیماری و روابط جنسی با وجود این ویروس مورد ارزیابی قرار گرفته اند. به این ترتیب این مقاله هر اطلاعاتی درباره هرپس تناسلی نیاز دارید را به شما ارئه میدهد.
تبخال تناسلی چیست و چرا به وجود میآید؟
قبل از هرچیزی باید به این سوال پاسخ داد که تبخال تناسلی چیست؟ تبخال تناسلی یا هرپس سیمپلکس، در حقیقت یک بیماری مقاربتی است. این بیماری به دلیل آلوده شدن فرد به ویروس تبخال، در اندام تناسلی به وجود میآید.
ویروس تبخال در ناحیه تناسلی به صورت زخم های کوچک و دردناکی ظاهر میشود. البته این امکان نیز وجود دارد که فرد با وجود ابتلا به ویروس هرپس تناسلی هیچ علائم پوستی ای نداشته باشد.
انواع هرپس تناسلی
تبخال تناسلی توسط دو نوع ویروس به وجود میآید. به عبارت دیگر دو نوع تبخال تناسلی وجود دارد:
۱. ویروس : HSV-1
ویروس هرپس نوع ۱، تبخال دهان را به وجود میآورد. بیشتر افراد در دوران کودکی یا بزرگسالی در اثر رابطه غیر جنسی و بزاغ دهان به این نوع تبخال مبتلا میشوند. حالا این سوال پیش میآید که آیا رابطهای بین تبخال دهان و تبخال تناسلی وجود دارد؟ باید گفت که پاسخ مثبت است. تبخال دهان میتواند از طریق رابطه جنسی دهانی، به اندام جنسی سرایت کند. به همین دلیل است که گاهی مولد تبخال تناسلی، ویروس HSV-1 است.
۲. ویروس HSV-2:
ویروس هرپس نوع ۲ عامل شایع و اصلی تبخال تناسلی است. HSV-2 از طریق رابطه جنسی و یا تماس پوستی منتقل میشود. این ویروس بسیار مسری است. حتی برای انتقال آن الزامی به وجود زخم باز نیست.
فرایند ابتلا به ویروس تبخال تناسلی
مانند بسیاری از بیماریها، ویروس تبخال تناسلی طی مراحلی فرد را مبتلا میکند. به طور کلی ابتلا به ویروسهای هرپس سیمپلکس در سه مرحله دسته بندی میشود:
- مرحله عفونت اولیه: در این مرحله ویروس وارد بدن فرد میشود
- مرحله سکون: در این مرحله ویروس هیچ نشانه ظاهری از خود بروز نمیدهد.
- مرحله عود ویروس: این مرحله معمولا در پی یک تحریک شروع میشود. محرک هایی مانند استرس و فشار عصبی، بروز اختلال در سیستم ایمنی بدن، میتوانند سبب عود ویروس شوند. عود ویروس به مرحله ای گفته میشود که تبخال جدید به وجود میآید. زیرا طول عمر تبخال ها معمولا ۲ تا ۶ هفته است. پس از گذشت این بازه خودبخود از بین میروند. پس درصورت ظهور تبخال جدید، ویروس عود کرده است.
چگونگی تشخیص تبخال تناسلی
پزشکان برای تشخیص تبخال تناسلی، ابتدا به علائم دیگری که احتمال وجود ویروس تبخال تناسلی را زیاد میکند، توجه دارند. سپس از طریق آزمایش PCR یا آزمایش خون، فرایند تشخیص تبخال تناسلی انجام میشود.
۱. آزمایش PCR و نمونه برداری برای شناسایی تبخال تناسلی
در این آزمایش با تکثیر دی ان ای یا مایع نخاعی میتوان وجود تبخال را تشخیص داد. همچنین اگر ویروس همراه با زخم باشد، معمولا نمونه برداری انجام میگیرد. سپس این نمونه ها در آزمایشگاه مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
۲. آزمایش خون برای بررسی وجود آنتی بادی هرپس
در برخی موارد، انجام آزمایش خون برای تشخیص هرپس تناسلی تجویز میشود. این کار به منظور جستجوی آنتی بادی تبخال انجام میگیرد. انجام آزمایش خون صرفا برای تشخیص اینکه آیا عفونت تبخال دارید یا خیر صورت میگیرد. در واقع این آزمایش نمیتواند تعیین کند که چه کسی عفونت را به فرد انقال داده است و چه مدت فرد به تبخال آلوده بوده است.
علائم تبخال تناسلی
بیشتر کسانی که به تبخال تناسلی مبتلا هستند، از وجود آن اطلاع ندارند. این ویروس میتواند بدون هیچ علامتی در بدن فرد وجود داشته باشد. حتی فرد ممکن است آن را با عارضه دیگری مثل موهای زیرپوستی یا جوش اشتباه بگیرد. اما برخی از کسانی که به HSV-2 آلوده شده باشند، ممکن است بصورت مکرر زخم های تبخال را مشاهده کنند. معمولا تکرار زخم ها در فواصل زمانی کوتاه تری اتفاق می افتد.
این زخم ها میتوانند از یک تا چند هفته عمر کنند و روی سطح پوست ناحیه تناسلی باقی بمانند. در اوایل بیماری، فرد معمولا نشانه هایی شبیه به بیماری آنفولانزا را تجربه میکند. علائمی مانند، تورم، استخوان درد،تب یا سردرد. اما کم کم نشانه های دیگری ظاهر میشوند. در زیر مهمترین علائم بیماری HSV آورده شده است:
- سوزش و درد در هنگام ادرار
- تاول های سفید یا قرمز کوچک
- زخم های دردناکی که با بازشدن تاول به وجود میآیند
- چرک یا خونی که از زخم ها خارج میشود
- دمل هایی که با بهبود یافتن زخم تشکیل میشوند
زخم های هرپس تناسلی در چه نقاطی از بدن ایجاد میشود؟
موضوع مهم این است که زخم های تبخال تناسلی در زنان و مردان در نقاط مختلفی از بدن ظاهر میشوند. در زنان زخم هایHSV در نواحی زیر میتواند ایجاد شود:
- دهان
- مقعد و کشاله ران
- واژن
- نواحی خارجی اندام تناسلی
- دهانه رحم
زخم های هرپس تناسلی در مردان در نواحی زیر ظاهر می شوند:
- دهان
- مقعد و کشاله ران
- آلت تناسلی
- مجاری ادرار، مجرای داخل آلت تناسلی که به مثانه میرسد
- کیسه بیضه
- ران ها
آیا تبخال تناسلی درد دارد؟
اگر فرد با علائمی روبرو نباشد، طبیعتا دردی هم احساس نخواهد کرد. اما در صورت بروز نشانه های هرپس تناسلی، باید گفت که پاسخ به این سوال مثبت است. درحقیقت تبخال تناسلی میتواند باعث زخم های دردناک در ناحیه تناسلی شود. این موضوع در افرادی که اختلال سیستم ایمنی مبتلا هستند شدت دارد.
راه های انتقال تبخال تناسلی چیست؟
به این موضوع توجه داشته شود که تبخال تناسلی مسری است. این بیماری میتواند از طریق رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی، از فرد آلوده به فرد دیگر منتقل شود. همانطور که گفته شد، ممکن است شریک جنسی شما زخم قابل مشاهده ای از تبخال نداشته باشد. یا حتی نداند که به این ویروس مبتلا است. در این شرایط نیز امکان سرایت ویروس وجود دارد. لازم به ذکر است از طریق صندلی، سرویس بهداشتی، رختخواب و اشیاء، احتمال انتقال ویروس تبخال تناسلی وجود ندارد.
به این نکته توجه شود که نباید زخم ها یا تشرحات آن را لمس کرد. زیرا احتمال انتقال ویروس به بخش های دیگر بدن مثل چشم ها بالا می رود. بنابراین درصورتی که زخم ها لمس شود، بهتر است بلافاصله دستان را با آب شستشو داد.
آیا با وجود تبخال تناسلی، میتوان رابطه جنسی داشت؟
برای رابطه جنسی، در قدم اول بهتر است فرد، با شریک جنسی خود صحبت کند. استفاده از کاندوم، درصد احتمال انتقال را کاهش میدهد. اما آن را به صفر نمیرساند. حتی اگر هیچ علامتی هم وجود نداشته باشد، باز هم احتمال آلوده شدن شریک جنسی وجود دارد.
ممکن است نگرانی از این موضوع، احساس فرد را نسبت به رابطه جنسی تحت تاثیر قرار دهد. همچنین بر روابط زناشویی، تاثیر منفی بگذارد. بنابراین توصیه بر این است که در این خصوص با پزشک مشورت شود. داروها و روشهای کنترل کننده ای وجود دارد که با بکارگیری آنها، میتوان خطر روابط جنسی با وجود ویروس هرپس را به میزان زیادی کنترل کرد.
چگونه می توانیم احتمال ابتلا به هرپس تناسلی را کاهش دهیم؟
از آنجایی که این بیماری در بسیاری از موارد پنهان است، راه های پیشگیری از آن کمی دشوار خواهد بود. زیرا فرد اصلا اطلاع ندارد که به HSV مبتلا است. اما بطور کلی احتمال ابتلا به تبخال تناسلی در کسانی که چندین شریک جنسی دارند، بسیار بیشتر است.
بنابر این توصیه میشود از داشتن روابط جنسی پر خطر پرهیز کرد. همچنین هنگام رابطه جنسی، استفاده از کاندوم لاتکس درصد ابتلا به هرپس تناسلی را تا حدی کاهش میدهد. لازم به ذکر است که برخلاف اظهارات بسیاری از منابع، هیچ واکسن موثری برای درمان تبخال تناسلی وجود ندارد.
درمان تبخال تناسلی
متاسفانه تاکنون هیچ درمان قطعی برای هرپس تناسلی به اثبات نرسیده است. اما راه حل ها و داروهایی برای کنترل و کاهش اثرات منفی و عود آن وجود دارد. در زیر راهکار های موثر در بهبود زخم های تبخال تناسلی آورده شده است:
- تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه آلوده به تاول ها
- شستشوی دست ها پس از هرباز لمس ناحیه آلوده
- استفاده از داروهای التیام بخش و ضد ویروسی با تجویز پزشک باشد
- عدم شستشوی بیش از حد ناحیه به منظور جلوگیری از التهاب بیشتر
- خنک نگه داشتن ناحیه به منظور کاهش احساس خارش
بازگشت پذیری تبخال تناسلی بعد از درمان
ویروس هرپس تناسلی، اگر وارد بدن شود، همیشه باقی میماند. حتی اگر سبب ایجاد زخم و تاول شود، با بهبود علائم پوستی، از بین نمیرود. یعنی پس از بهبود باز هم بصورت پنهان باقی میماند. در نتیجه میتواند مجدد سبب بروز زخم و تاول های ظاهری شود.
اما باید گفت که برای کنترل بازگشت پذیری HSV راهکارهایی وجود دارد. در حقیقت داروهایی در دسترس قرار دارد که احتمال بازگشت پذیری تبخال تناسلی را کاهش میدهد. همچنین از احتمال انتقال آن به شریک جنسی کم میکند. این داروها بنا به تجویز پزشک و پس از انجام معاینه های لازم توسط پزشک به فرد مبتلا پیشنهاد خواهند شد.
ارتباط تبخال تناسلی با سایر بیماری ها
یکی از موضوعاتی که در اینجا مطرح میشود. ارتباط تبخال تناسلی با بیماری های دیگر است. مهمترین بیماری هایی که هرپس تناسلی میتواند احتمال ابتلا به آنها را افزایش دهد در زیر فهرست شده است:
- بیماری های مقاربتی: مهمترین بیماری که در اینجا مطرح میشود ایدز است. در این خصوص باید گفت که عفونت تبخال ایجاد زخم میکند. این زخم احتمال ورود ویروس HIV را به بدن فرد افزایش میدهد. حتی بدون وجود زخم نیز این احتمال بالا است. زیرا ویروس تبخال تناسلی، میتواند تعداد سلول هایی که ویروس HIV برای ورود به بدن، هدف قرار میدهد را زیاد کند.
۲. مشکلات مجاری ادارار و مثانه: تبخال تناسلی در مواردی میتواند سبب بروز التهاب در مجاری ادرار شوند. تاول ها حتی میتوانند مجاری را مسدود کند. در نتیجه فرد برای دفع ادرار دچار مشکل شود.
۳. مننژیت: عفونت ویروس تبخال تناسلی میتوانند سبب التهاب غشاها و مایع مغزی نخاعی اطراف مغز و نخاع شود. این موضوع بسیار خطرناک است و در موارد بسیار نادر اتفاق میافتد.
در شرایطی که فرد مبتلا به تبخال تناسلی، باردار شود، مراجعه به پزشک ضروری است. زیرا انجام بعضی آزمایش ها در این شرایط واجب است. همچنین کسانی که در گذشته به تبخال تناسلی مبتلا بوده اند و تصمیم به باردرای دارند، لازم است تحت نظر پزشک باشند. زیرا براساس تحقیقات انجام شده، عفونت تبخال تناسلی میتواند سبب سقط جنین شود. علاوه بر این هرپس تناسلی احتمال زایمان زودرس را بالا میبرد.
لازم است بدانید که عفونت تبخال تناسلی میتواند قبل از تولد به کودک شما منتقل شود. همچنین احتمال انتقال ویروس در هنگام زایمان به نوزاد بسیار زیاد است. این موضوع میتواند منجر به یک عفونت کشنده به نام تبخال نوزادی در نوزاد شود. به همین علت، اگر در زمان زایمان، فرد تبخال تناسلی داشته باشد، معمولا سزارین انجام میشود.
برای تبخال تناسلی به چه پزشک یا مراکز درمانی مراجعه کنیم؟
ابتلا به ویروس تبخال تناسلی، موضوعی رایج است. بنابر این از جمله بیماری های عمومی محسوب میشود. در نتیجه یک پزشک عمومی به خوبی میتواند این ویروس را تشخیص دهد. همچنین فرد میتواند به متخصص پوست نیز مراجعه کند. در نتیجه مراجعه به کلینیک های پوست انتخاب خوبی برای درمان خواهد بود. بطور کلی از هر پزشکی که تجربه مشاهده و درمان تبخال تناسلی را داشته باشد، میتوان مشاوره و راهکارهای درمانی دریافت کرد.
تبخال تناسلی چه تفاوتی با زگیل تناسلی دارد؟
تبخال تناسلی و زگیل تناسلی از لحاظ ماهیت شباهت های زیادی با هم دارند. هر دو ویروس از طریق رابطه جنسی منتقل میشوند. همچنین میتوانند بدون علامت در بدن وجود داشته باشند. این ویروس ها میتوانند زخم هایی در نواحی بدن ایجاد کنند.
به دلیل این شباهت ها، ممکن است افراد نتوانند به راحتی این دو بیماری مقاربتی را از هم تشخیص دهند. اما تفاوت های مهمی بین زگیل تناسلی و هرپس تناسلی وجود دارد. در فهرست زیر مهمترین این تفاوت ها آورده شده است:
- شکل ظاهری آنها کاملا با هم تفاوت دارد.
- زگیل معمولا دردناک نیست، اما تبخال درد زیادی دارد.
- ویروس زگیل تناسلی احتمال دارد از بدن خارج شود؛ در حالی که تبخال تناسلی تا پایان عمر یا برای سالهای زیادی در بدن فرد باقی میماند.
- تفاوت در علائم بالینی، روش درمانی و نحوه درمان
برای تبخال تناسلی، چکار باید کرد؟
بهترین روش برای مقابله با تبخال تناسلی در قدم اول، پیشگیری است. انجام مراقبت های لازم و دوری از روابط جنسی پر خطر به منظور جلوگیری از انتقال ویروس، اقدامی بسیار موثر است. این مهم با شناخت و آگاهی کافی از انواع ویروس تبخال تناسلی و راه های انتقال آن میسر خواهد شد.
در شرایطی که فرد به ویروس تبخال تناسلی مبتلا باشد، بهتر است، در اولین فرصت به همراه شریک جنسی به پزشک مراجعه کند. زیرا تبخال تناسلی درمان قطعی ندارد و تنها با مداخله پزشک کنترل این بیماری مقاربتی ممکن خواهد شد. به این ترتیب استفاده از داروهای ضد ویروس تحت نظر پزشک، در کنار سایر روش های موثر در کنترل ویروس تبخال تناسلی، به بهبود تاول ها، کمک میکند.
همچنین قرار گیری در فرآیند درمان، احتمال بازگشت مجدد علائم پوستی هرپس تناسلی و شانس ابتلا به دیگر بیماری ها را به میزان زیادی کاهش میدهد. در شرایطی که ابتلا به هرپس تناسلی در بانوان با بارداری همراه شود، مراجعه به پزشک بیش از پیش مهم خواهد بود.
اگر سوال دیگری در خصوص ویروس تبخال تناسلی دارید، با ما در میان بگذارید و در جهت کامل تر شدن اطلاعات این صفحه و خودتان قدمی بردارید.