به نقل از مجله پزشکی:
دی هیدروتستوسترون هورمونی است که با اثرات مثبت در دوران بلوغ به رشد بدن کمک شایانی می‌کند و البته بیشتر در مورد تغییرات فیزیکی مردانه به چشم می آید.
دی هیدرو تستوسترون چیست؟
هورمونی است برای رشد خصوصیات مردانه که با به وجود آمدن تغییراتی در تستوسترون به وجود می‌آید. حدود ۱۰ درصد از تستسترونی که بدن روزانه تولید می کند به دی هیدروتستوسترون تبدیل می شود. بیشتر در پروستات و بیضه در مردان و تخمدان در زنان قرار دارند.
قبل از بلوغ این هورمون بسیار کم تولید میشود و می‌توان به این نتیجه رسید که یکی از دلایل شروع بلوغ در پسرها افزایش سطح دی هیدروتستوسترون است. از علایم بلوغ در پسرها می توان به رشد آلت تناسلی، رشد بیضه و رشد موهای بدن اشاره کرد. همچنین می تواند یکی از دلایل بزرگ شدن پروستات باشد. هنگامی که دی هیدروتستوسترون با تستوسترون ترکیب شود، رفتارهای جنسی مردانه ظاهر می شود.
دی هیدروتستوسترون را می توان قوی‌تر از تستوسترون دانست. این هورمون در بدن زنان کم رنگ تر است اما اثرات زیادی در رشد بدن و موهای بدن دارد. هر چه میزان این هورمون بیشتر باشد، این علائم بیشتر دیده می شوند. می توان افزایش سطح هورمون دی هیدروتستوسترون را مرزی برای شروع بلوغ پسران و دختران دانست.
مقدار دی هیدروتستوسترون چگونه کنترل می شود؟
همانطور که گفتیم با تغییر هورمون تستوسترون، دی هیدروتستوسترون به وجود می‌آید پس میزان آن به میزان تستوسترون وابسته است. هر گاه سطح تستوسترون در بدن بالاتر برود مسلماً دی هیدروتستوسترون بیشتری هم تولید میشود در نتیجه کنترل کردن میزان آن هم با کنترل سطح تستوسترون انجام می شود. این کنترل در هیپوفیز و هیپوتالاموس صورت می گیرد. هیپوتالاموس هورمون هایی را ترشح می‌کند که آنها به هیپوفیز می‌روند و در آنجا هم هورمون دیگری ترشح میشود که آن هورمون به سلولهای بیضه در مردان یا تخمدان در زنان وارد شده و آنها را برای تولید تستوسترون تحریک می کند. هنگامی که سطح این هورمون بالاتر برود پیام ارسال میشود که هیپوتالاموس هورمون اولیه را ترشح نکند در نتیجه سطح دی هیدروتستوسترون کاهش پیدا می‌کند و این چرخه همچنان ادامه پیدا می‌کند.
اگر میزان دی هیدروتستوسترون در بدن زیاد باشد چه روی می دهد؟
وقتی میزان زیادی تستوسترون در بدن باشد سطح دی هیدروتستوسترون هم در بدن بالا می رود و این تغییر سطح هورمونی در مردان و زنان تاثیرات مختلفی دارد. همان طور که گفتیم سطح دی هیدروتستوسترون قبل از دوران بلوغ افزایش پیدا نمی کند. بالا رفتن سطح این هورمون در بدن مرد تاثیرات مختلفی دارد.
هر وقت در بدن زنان این هورمون زیاد تولید شود ممکن است رشد بیش از حد ماهیچه ها و مرد مویی یا همان رویش موهای زائد در بدن و صورت، قاعدگی های نامنظم و ایجاد آکنه بر صورت را مشاهده کنید. اگر هورمون دی هیدروتستوسترون در زنان ترشح بسیار بالایی داشته باشد، تغییر آلت تناسلی هم در آنها دیده می شود.
اگر میزان دی هیدرو تستوسترون در بدن کم باشد چه اتفاقی می افتد؟
بر عکس زیاد بودن سطح دی هیدروتستوسترون که در زنان تغییرات بسیار زیادی را ایجاد می کند، کم شدن سطح آن تاثیرات خیلی جدی در بدن زنان ندارد و تنها ممکن است دخترانی که سطح این هورمون در بدنشان کم باشد، دیرتر به دوران بلوغ برسند و موهای کمتری بر روی بدنشان داشته باشند.
کمبود دی هیدرو تستوسترون در مردان بسیار فاجعه آمیز است مثلاً اگر سطح هورمون. در دوران جنینی پسر خیلی کم باشد ممکن است نشانه های جنس مذکر در آنها کمتر شود و حتی آلت تناسلی آنها هم مانند جنین دختر دیده شود و در آینده هم با کمبود دی هیدروتستوسترون مواجه هستند در نتیجه در دوران بلوغ با شرایط ناخوشایندی مواجه می شوند و حتی تولید اسپرم در آنها به خوبی انجام صورت نگیرد.
مکمل کراتین و تأثیر آن بر روی دی هیدروتستوسترون
در سال ۲۰۰۹ تحقیقاتی بر روی گروهی از ورزشکاران انجام شد. در این تحقیق به ۱۰۰ نفر از ورزشکاران هر روز ۲۵ گرم مکمل کراتین داده شد. بعد از آن تا دو هفته دیگر ۵ گرم روزانه به آنها مکمل کراتین داده شد. بعد از گذشت یک هفته مشخص شد که سطح هورمون دی هیدروتستوسترون در آنها تا ۵۶ درصد افزایش نشان داده است. بعد از اتمام دو هفته آزمایش ها تکرار شد و نتیجه نشان داد که سطح هورمون نسبت به قبل دوباره افزایش ۴۰ درصدی داشته است.
بعد از آزمایش ریزش موی شدیدی در بین ورزشکاران دیده شد و این ریزش مو بعلت استفاده از مکمل کراتین و برهم ریختن نسبت توستوسترون و دی هیدروتستوسترون و افزایش سطح بی رویه این هورمون بود.
باید مکمل کراتین را قطع کرد؟
شما اگر سابقه خانوادگی ریزش مو یا مشکلات پروستات را ندارید می توانید این مکمل را استفاده کنید اما بهتر است با شدت بالا شروع نکرده و نهایتا ۳ تا ۵ گرم از این مکمل را روزانه استفاده کنید.
نکته: دوره استفاده از این مکمل هم مهم است و نباید بیشتر از یک ماه باشد و پس از آن دو هفته به بدن استراحت بدهید و دوباره به مدت یک ماه شروع کنید و از سه دوره بیشتر نروید.
نکته: همراه با مصرف مکمل کراتین آب بسیار زیادی بنوشید و از برندهای معتبر استفاده کنید تا دچار عوارض کمتری بشوید.
