به نقل از اکسترن:
ختنه یکی از رسوم دینی و آئینی در دین اسلام و برخی کشورهای اسلامی است. البته این عمل تنها در کشور ایران و دین اسلام انجام نمی‌شود. در حال حاضر در کشورهای زیادی والدین بخاطر مسائل بهداشتی زیادی تصمیم به ختنه کردن پسر خود میگیرند. ختنه یکی از قدیمی‌ترین عمل‌های جراحی در دنیاست که در طی آن پوست روی سر آلت تناسلی یا پوست ختنه گاه بریده میشود. این عمل مزایای زیادی برای فرد در طول زندگی‌اش خواهد داشت. در ادامه مقاله با نحوه انجام این عمل و مزایا و معایب ختنه نوزاد و همچنین مراقبت های بعد از عمل ختنه آشنا خواهیم شد.
آشنایی با عمل ختنه کردن و شرح کلی آن
پسرها هنگام تولد، پوستی روی انتهای آلت‌شان قرار گرفته که با انجام عمل جراحی ختنه برداشته میشود. ختنه یک روش نسبتاً ساده است. پوست ختنه گاه با استفاده از چاقوی جراحی یا قیچی جراحی از پشت سر آلت تناسلی مرد برداشته می شود. هنگامی که پوست انتهایی برداشته میشود، آلت به‌طور کامل در معرض دید قرار می‌گیرد که جهت رعایت بهداشت و تمیزی انجام میشود.
در طی این عمل ابتدا دکتر متخصص ختنه نوزاد ناحیه تناسلی را با استفاده از مواد ضدعفونی‌کننده به‌طور کامل تمیز خواهد کرد. سپس با استفاده از یک بی‌حسی عمل را آغاز می‌کند. جهت بی‌حسی و کاهش درد می توان از راهکارهای متفاوتی استفاده کرد. از دو نوع بی حس کننده موضعی برای کم درد تر شدن عمل نوزاد استفاده می شود:
- یکی از رایج‌ترین و کم‌عارضه‌ترین آنها استفاده از کرم‌های بی‌حسی است که حداقل ۲۰ تا ۴۰ دقیقه زمان لازم دارد تا اثر کامل خود را بگذارد.
- روش دیگر بی حسی استفاده از داروهای تزریقی که برای اثربخشی به زمان کمتری نیاز دارد و ممکن است دوره بی حسی کمی طولانی تر ایجاد کند.
گاهی این عمل میتواند همراه با خونریزی باشد که می توان هرگونه خونریزی را با استفاده از گرما (cauterization) متوقف کرد، و لبه های باقیمانده پوست با استفاده از بخیه های جذبی به هم کوک می شوند.
در مراحل پایانی با استفاده از گاز، پماد و حلقه‌ای پلاستیکی روند عمل را خاتمه می‌دهند. حلقه جهت جلوگیری از برخورد ناحیه با پوشک و لباس نوزاد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چه زمانی برای ختنه کردن مناسب است؟
بهترین زمان ختنه کردن نوزاد
به طور کلی دوران شیرخوارگی، یعنی از بدو تولد تا ۱۲ ماهگی، معمولاً زمان خوبی برای ختنه انتخابی کودکان پسر است، زیرا در این دوران پوست ختنه‌گاهشان نازک‌تر است. اما در سنین بالاتر، به ویژه بعد از سه سالگی میتواند از لحاظ روحی برای کودکان ما مناسب نباشد. زمان و سن انجام ختنه یک کودک پسر، با توجه به نظر پزشک اطفال کودک شما بسیار متغیر است و هر پزشکی اغلب نظر خودش را در این رابطه دارد که شاید بهتر است به نظر پزشک آگاه کودک خودتان اعتماد کنید. از طرفی هم، اگر تصمیم به این کار دارید زیاد نگران نباشید، چون آلت تناسلی کودک پسرتان آن‌قدرها که به نظر می‌آید حساس نیست و ختنه هم آسیبی به او نمی‌رساند.
بر اساس تحقیقات انجام شده، نوزادانی که در روزهای اولیه، ختنه را انجام می‌دهند خطر ابتلا به عفونت ادراری در آنها به‌شدت کاهش می‌یابد. همچنین تمیز و ضدعفونی کردن پسرانی که ختنه انجام داده‌اند بسیار راحت‌تر از سایر افراد است.
توصیه پزشک متخصص نوزادان
به گفته بهترین متخصص ختنه در تهران، بهترین زمان ختنه در ۱۰ روز اول تولد و ترجیحاً همان ۴۸ ساعت اول است. در بعضی موارد نیز، پزشکان ممکن است این اقدام را به دلایل پزشکی به تأخیر بیندازند که زمان بعدی ختنه، ۱۱ روز اول بعد از تولد نوزاد و سپس تا پایان دورۀ نوزادی یعنی تا ۲۸ روز بعد از تولد است. البته این زمان باز هم میتواند با تشخیص پزشک متخصص نوزاد شما بیشتر شود.
روش های ختنه کردن نوزادان
در نوزادان، ختنه به چندین روش قابل انجام است. متداول ترین تکنیک ها هنگام خارج کردن پوست از آلت تناسلی با دستگاه های مخصوص محافظت انجام میگیرند. پزشک متخصص مشخص خواهد کرد که کدام روش برای نوزاد شما مناسب است. ختنه سنتی و ختنه جراحی از متداول ترین روش های ختنه هستند اما برای انجام هر کدام از آنها باید مواردی را در نظر گرفت.
روش سنتی شامل بریدن پوست و بانداژ محکم محل زخم است که گاهی در آن از بخیه نیز استفاده میشود. روش‌های جدیدتر با وسایلی مانند حلقه Plastibell و با شیوع کمتر Mogen و Gomco انجام می‌شوند.
گامپ گومکو
از ابزار ویژه ای به نام کاوشگر برای جدا کردن جلوی پوست از آلت تناسلی استفاده می شود (معمولاً توسط غشای نازک به آنها ملحق می شوند). بعد یک وسیله زنگ دار روی سر آلت تناسلی مرد و زیر شاخک تعبیه شده است (برای اجازه دادن به این امر ممکن است برش ایجاد شود). سپس پوست ختنه گاه به طرف بالا و زنگ کشیده شده و گیره ای در اطراف آن محکم می شود تا جریان خون به ناحیه کاهش یابد. از پوست سر برای بریدن و برداشتن پوست ختنه گاه استفاده می شود.
گیره مگن
در این روش نیز پوست پیشانی با پروانه از سر آلت جدا می شود. سپس پوست ختنه گاه جلوی سر بیرون کشیده می شود و از طریق گیره فلزی به همراه شکاف داخل آن وارد می شود. این گیره در حالی نگه می دارد که پوست ختنه گاه با پوست سر بریده می شود و چند دقیقه پس از این کار باقی می ماند تا مطمئن شوید که خونریزی کنترل شده است.
تکنیک Plastibell یا حلقه (روش نوین حلقه) بهترین روش
این روش شبیه به تکنیک گیره گمکو است. پس از جداسازی با کاوشگر، حلقه پلاستیکی در زیر پیشانی و بالای سر آلت قرار می گیرد. یک قطعه بخیه به طور مستقیم در اطراف پوست ختنه دیده می شود ، که خونرسانی به پوست ختنه گاه را قطع می کند. سپس می توان از پوست سر برای بریدن پوست پیشانی اضافی استفاده کرد ، اما حلقه پلاستیکی باقی مانده است. حدود ۶ تا ۱۲ روز بعد به خودی خود سقوط می کند. این روش را معمولاً قبل از چهار ماهگی بکار می‌برند.
روش استفاده از حلقه با توجه به آسانی و عوارض کمتر آن، بیشتر مورد استفاده پزشکان متخصص ختنه نوزادان جهت ختنه نوزاد قرار می گیرد. هم چنین بهتر است در این روش از بی‌حسی موضعی استفاده شود.
ویژگی های مهم در انتخاب پزشک جراح یا متخصص ختنه و کلینیک ختنه
سابقه و خوشنامی پزشک
بهتر است قبل از انتخاب یک پزشک و یا بهترین مرکز و کلینیک ختنه از سوابق خوب و خوشنامی آن اطمینان حاصل کنید. برای این مورد می‌توانید از اطرافیانتان که قبلا کودکان خود را ختنه کرده‌اند درباره جایی که این عمل را انجام داده‌اند سوال کنید و همچنین می‌توانید با جستجو در اینترنت نظرات مادران مختلف را درباره بهترین دکتر ختنه و کلینیک‌ها و مراکز ختنه بخوانید تا بتوانید انتخاب بهتری داشته باشید. همچنین پیشنهاد میشود که در صورت داشتن فرصت کافی قبل از ختنه به جایی که قصد ختنه نوزادتان را دارید مراجعه کنید و از والدینی که تجربه استفاده از آن مرکز را دارند درباره کیفیت خدمات سوال کنید و از نزدیک محیط و دکتر موردنظر را ببینید تا با اعتماد بیشتری نوزادتان را به آنها بسپارید.
در دسترس بودن
ممکن است بعد از عمل ختنه مشکلاتی برای کودک شما ایجاد شود و نیاز باشد تا برای حل مشکل و استرس تان بتوانید به راحتی با پزشک خود مشورت کنید و از او راهنمایی بگیرید. پس قبل از انجام عمل با سوال از دکتر و یا منشی او بپرسید تا در چه شرایطی و تا چه حدی می‌توانید مشکلات خود را به صورت تلفنی با پزشک کودکتان در میان بگذارید
موارد مهم دیگر که می توان در انتخاب بهترین کلینیک ختنه در تهران به آن اشاره کرد:
- قیمت و هزینه ختنه
- نزدیکی به محل زندگی
- دستگاه اتوکلاو و بهداشت محیط و لوازم
- تجهیزات ختنه
- تصفیه هوا و تمیزی محیط
فواید ختنه کردن نوزاد
ختنه کردن توسط بهترین متخصص ختنه میتواند با برداشتن پوست سر آلت و ماده سفید زیر آن باعث کاهش باکتری‌هایی شود که در آن محیط زندگی می‌کنند، مانند باکتری‌هایی که باعث ایجاد عفونت در دستگاه ادراری میشود. تحقیقات نشان می‌دهد، نوزادان ختنه شده در مقایسه با شیرخوارهای ختنه نشده در طول سال اول زندگی، خطر ابتلا به عفونت ادراری کمتری دارند.
به‌طور طبیعی ناحیه ای که در زیر زیر پوستی آلت تناسلی کودک قرار دارد، ماده سفید رنگ و پنیری شکلی که حاوی سلول‌های مرده است، تولید و جمع میشود. این ماده به دلیل نرم بودن، مانع چسبیدن پوست به سر آلت شده و گاهی این ترشحات به دلیل رشد باکتری عفونی میشود و پوست سر آلت را نیز دچار عفونت می‌کند.
تحقیقات نشان می دهد که ختنه می تواند فواید پزشکی زیر را شامل شود:
- بهداشت راحت تر: ختنه شستشوی آلت تناسلی را ساده تر می کند. با این حال، پسرانی آلت تناسلی ختنه نشده می توانند شستن منظم زیر پوست ختنه گاه را آموزش داد.
- کاهش خطر عفونت ادراری: خطر عفونت ادراری در مردان کم است، اما این عفونت ها در مردان ختنه نشده بیشتر دیده می شود به طوری عفونت های شدید در اوایل زندگی می تواند بعدا منجر به مشکلات کلیوی شود.
- کاهش خطر ابتلا به عفونتهای مقاربتی: مردان ختنه شده ممکن است در معرض خطر کمتری از عفونت های مقاربتی از جمله HIV باشند.
- پیشگیری از مشکلات آلت تناسلی مرد: گاهی اوقات، جمع شدن پوست ختنه گاه در آلت تناسلی ختنه نشده سفت است (فیموز). این می تواند منجر به التهاب پوست ختنه‌گاه یا سر آلت تناسلی مرد شود.
- کاهش خطر سرطان آلت تناسلی مرد: اگرچه سرطان آلت تناسلی نادر است، اما در مردان ختنه شده کمتر است. علاوه بر این، سرطان دهانه رحم در شرکای جنسی زن مردان ختنه شده کمتر دیده می شود.
عوارض ختنه کردن نوزاد
همانطور که گفته شد انجام این عمل از فواید زیادی برای پسرها برخوردار است. اما این نکته را به یاد داشته باشید که انجام ختنه همانند دیگر عمل‌ها از عارضه‌های بسیار نادر برخوردار است. خوب است که قبل از انجام این عمل برای فرزند خود، از تمامی عارضه‌های احتمالی و نادر آن آگاه باشید. با داشتن آگاهی می‌توانید در صورت بروز چنین عارضه‌هایی رفتار و عکس العمل خوبی نسبت به آنها نشان دهید.
در موارد نادر، عوارض می تواند شامل موارد زیر باشد:
- عفونت: عفونت نادر است زیرا پزشکان برای انجام این روش از تکنیک های استریل استفاده می کنند. بیشتر عفونتهای مربوط به ختنه خفیف بوده و به راحتی با آنتی بیوتیک قابل درمان است. علائم عفونت شامل بدتر شدن قرمزی، چرک، درد و تورم اطراف برش یا تب است. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، با پزشک تماس بگیرید.
- خونریزی در محل: این احتمال بیشتر است که کودک اختلال خونریزی داشته باشد، به همین دلیل مهم است که به پزشک اطلاع دهید تا از هرگونه سابقه خانوادگی در مورد خونریزی یا لخته شدن خون استفاده کند. به ندرت، رگ خونی کوچک ممکن است در طی عمل پخته شود. در بیشتر موارد، این خونریزی به خودی خود متوقف می شود ، اما گاهی اوقات بخیه لازم است.
- خطرات مرتبط با بیهوشی: بی حسی موضعی بسیار بی خطر است ، اما گاهی اوقات می تواند باعث کبودی ، خونریزی یا سوزش پوستی شود. به ندرت می تواند باعث ضربان قلب نامنظم، مشکلات تنفسی، یک واکنش آلرژیک و به ندرت مرگ شود. این عوارض رایج نیستند و معمولاً بیمارانی را که مشکلات پزشکی دیگری دارند درگیر می کند.
مراقبت از زخم پس از ختنه
پس از ختنه پزشکان پماد نفتی (وازلین) را بر روی زخم اعمال کرده و آلت تناسلی کودک را در گازی می پوشانند تا از چسبیدن زخم به پوشک وی جلوگیری شود. خونریزی بسیار کمی بعد از ختنه وجود دارد، اگرچه ممکن است هنگام اولین بار پانسمان را کمی از خون لبه برش یا پوشک مشاهده کنید، اما این به طور کلی به خودی خود متوقف می شود.
پس از انجام عمل باید مراقبت‌های لازم تا زمان بهبودی انجام شود. این مراقبت ها شامل موارد زیر است:
- پس از هربار تعویض پوشک از گاز جدیدی استفاده کنید.
- استفاده از پمادهایی که پزشک پس از عمل تجویز می‌کند پس از هر بار شستشو الزامی است.
- پوشک فرزند خود را محکم نبندید؛ چراکه نباید به آلت کودک فشاری وارد شود.
- لباس‌های راحتی به فرزند خود بپوشانید. پوشیدن لباس های سبک و گشاد به مدت ۲ یا ۳ روز پس از عمل نیز به شما کمک می کند تا در حین بهبودی حساسیت به آلت تناسلی نرسد.
برخی از والدین تصور می‌کنند حمام کردن نوزاد پس از انجام ختنه مشکلی را ایجاد نمی‌کند. اکثر متخصصان اطفال توصیه می‌کنند که باید در هفته‌های ابتدایی با استفاده یک اسفنج فرزند خود را تمیز کنید. در واقع زمانی می‌توانید فرزند خود را حمام ببرید که روند بهبودی را مشاهده کنید.
مشاهده روند بهبودی به این معنی نیست که با استفاده از صابون ناحیه جراحی شده را ماساژ دهید. تنها باید با استفاده از آب گرم شستشو ملایمی انجام گیرد. پس از بهبودی کامل می‌توانید شستشو با آب و صابون را انجام دهید. هرگز از محصولات حمام قابض و مخصوص استفاده نکنید. اکثر پزشکان توصیه می کنند منطقه را با آب گرم تمیز کنید. اگر مدفوع روی آلت تناسلی قرار داشته باشد می توان از آب صابونی برای پاک کردن آن به آرامی استفاده کرد.
جهت ختنه نوزاد و کودک دلبندتان مطب دکتر بهروز سلطانی متخصص کودکان و نوزادان آماده ارائه بهترین خدمات پزشکی می باشد. جهت دریافت خدمات ختنه نوزادان، می توانید با شماره تماس و آدرس درج شده در سایت زیر در ارتباط باشید.
دکتر بهروز سلطانی متخصص ختنه در تهران – https://drbehroozsoltani.com
