به نقل از مجله سیب:
در مطالب پیشین مجلۀ سلامت سیب (Iranian medical magazine) خواص و فواید روغن‌های مختلفی مانند روغن آفتابگردان را بررسی کردیم. در این مطلب قصد داریم ببینیم روغن زیتون چه خاصیتی دارد و سؤالات متداول پیرامون این روغن را پاسخ دهیم.
فهرست مطالب
ارزش و جایگاه غذایی روغن زیتون
در ابتدا باید گفت روغن زیتون یکی از سالم‌ترین روغن‌هاست. روغن زیتون از میوۀ درخت زیتون به دست می‌آید. زیتون یکی از محصولات سنتی در منطقۀ مدیترانه است. با روش‌های مختلفی ازجمله تحت فشار قرار دادن (کمپرس‌کردن) می‌توان روغن زیتون را استخراج کرد.
از روغن زیتون در آشپزی، لوازم آرایشی، دارویی، صابون و سوخت چراغ‌های سنتی استفاده می‌کنند. زیتون خود نیز کاربردهای وسیعی در پخت‌وپز دارد و همچنین به شکل شور و ترشی نیز سرو می‌شود.
۱ قاشق غذاخوری یا ۱۳.۵ گرم روغن زیتون شامل ۱۲۰ کالری و موارد زیر است:
- ۵ گرم چربی که ۱.۸۶ گرم آن اشباع است؛
- ۹ میلی‌گرم (میلی‌گرم) ویتامین E؛
- ۱۳ میکروگرم (mcg) ویتامین K.
همچنین حاوی مقادیری کلسیم، پتاسیم و همچنین پلی فنول‌ها، توکوفرول‌ها، فیتواسترول‌ها، اسکوالن، اسیدهای ترپنیک و سایر آنتی‌اکسیدان‌ها است.
روغن زیتون جزو کدام گروه غذایی است؟
ممکن است در هنگام تنظیم رژیم‌های غذایی این سؤال برایتان پیش بیاید که، روغن زیتون جزو کدام گروه غذایی است. روغن زیتون همان طور که از نام آن پیداست در دستۀ لیپیدها قرار می‌گیرد. لیپیدها یکی از منابع اصلی تأمین انرژی بدن هستند و در ساخت سلول‌ها استفاده می‌شوند.
روغن زیتون چه خاصیتی دارد؟
تاکنون مطالعات زیادی به این موضوع که روغن زیتون چه خاصیتی دارد پرداخته‌اند. روغن زیتون سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هاست که از آسیب سلولی ناشی از رادیکال‌های آزاد جلوگیری می‌کنند. این رادیکال‌های آزاد موادی هستند که در طول متابولیسم و سایر فرایندهای بدن تولید می‌شوند. آنتی‌اکسیدان‌ها رادیکال‌های آزاد را خنثی می‌کنند و به این طریق از بدن و سلول‌ها محافظت می‌کنند.
فواید روغن زیتون برای قلب و عروق
روغن زیتون منبع اصلی چربی در رژیم غذایی مدیترانه‌ای است. به نظر می‌رسد افرادی که این رژیم غذایی را دارند امید به زندگی بالاتری دارند و به احتمال کمتری بر اثر بیماری‌های قلب و عروقی می‌میرند.
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) و سازمان ایمنی مواد غذایی اروپایی توصیه می‌کنند هر روز حدود ۲۰ گرم یا دو قاشق غذاخوری روغن زیتون فرآوری نشده (خام) مصرف کنید تا خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش دهید.
نتایج حاصل از یک مطالعه نیز نشان می‌دهد که، پلی‌فنول‌های موجود در روغن زیتون فرآوری نشده ممکن است از بیماری‌های قلبی عروقی، آترواسکلروز، سکته مغزی، اختلال عملکرد مغز و سرطان محافظت کنند. پلی‌فنول نوعی آنتی‌اکسیدان هستند.
آیا روغن زیتون چربی را بالا میبرد؟
تأثیر روغن زیتون در بیماری‌های متابولیک مانند دیابت و فشارخون و همچنین چربی خون نیز بررسی شده است. با وجود ماهیت لیپیدی روغن زیتون شاید این سؤال برایتان پیش بیاید که آیا روغن زیتون چربی را بالا میبرد؟
در یک مطالعه این نتیجه حاصل شد که، روغن زیتون در رژیم غذایی مدیترانه‌ای ممکن است ویژگی‌های سندرم متابولیک مانند التهاب، قند خون، تری گلیسیرید (چربی خون) و کلسترول بد را بهبود ببخشد. همچنین روغن زیتون به نظر می‌رسد که سطوح کلسترول خوب را نیز افزایش می‌دهد که این یک خبر خوب برای افراد مبتلابه چربی خون بالا است.
روغن زیتون و سیستم عصبی
چندین مطالعه نشان داده‌اند که، روغن زیتون ممکن است به محافظت از سیستم عصبی کمک کند و برای بهبود افسردگی و اضطراب مفید باشد. در مطالعات دیگری دیده شده است که، افرادی که چربی ترانس مصرف می‌کنند (چربی‌های ناسالمی که در فست‌فود‌ها و غذاهای آماده وجود دارد) نسبت به افرادی که چربی‌های غیراشباع مصرف می‌کنند بروز افسردگی بیشتر است.
برخی از مطالعات پیشنهاد می‌کنند که، گنجاندن روغن زیتون فرابکر در رژیم غذایی ممکن است به پیشگیری از بیماری آلزایمر کمک کند. این امر ممکن است به‌علت تأثیر محافظتی آن بر رگ‌های خونی در مغز باشد.
خواص روغن زیتون پوست صورت
روغن زیتون با ویژگی‌های منحصربه‌فردی که دارد یک مادۀ جادویی برای پوست و خصوصاً پوست صورت به شمار می‌رود. خواص روغن زیتون پوست صورت عبارت‌اند از:
سرشار از ویتامین‌های مناسب سلامت پوست مانند ویتامین E، A و D است که به‌دلیل ماهیت لیپیدبودن روغن زیتون جذب موضعی خوبی دارد.
روغن زیتون همچنین سرشار از آنتی‌اکسیدان است، بنابراین ممکن است به جلوگیری یا معکوس‌کردن آسیب ناشی از اشعۀ ماوراءبنفش سرطان‌زا کمک کند. در مقایسه با سایر انواع چربی‌ها و روغن‌هایی که معمولاً مصرف می‌شود، روغن زیتون غلظت بسیار بالایی از ماده‌ای به نام اسکوالن دارد. اسکوالن همان ماده‌ای است که خاصیت آنتی‌اکسیدانی روغن زیتون را تقویت می‌کند.
اگر مستعد آکنه هستید، با استفاده از صابون ساخته‌شده با روغن زیتون ممکن است با کشتن باکتری‌هایی که باعث آکنه می‌شوند آکنۀ صورت شما کاهش یابد. روغن زیتون همچنین برای مرطوب‌کردن و هیدراته‌کردن پوست نیز بسیار عالی عمل می‌کند.
خواص روغن زیتون برای مو
خواص روغن زیتون برای مو نیز بسیار قابل‌توجه است. روغن زیتون به عنوان یک مرطوب‌کننده موجب آب‌رسانی بهتر به موها شده و از خشکی آن‌ها جلوگیری می‌کند.
روغن زیتون به‌دلیل خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی که دارد تأثیرات بسیار مفیدی برای پوست سر دارد. اثر مرطوب‌کنندگی آن به کاهش خارش، رفع خشکی، مبارزه با شورۀ سر و رفع گرفتگی فولیکول‌ها کمک می‌کند. این فولیکول‌های مسدودشده و شورۀ سر یکی از عوامل اصلی ریزش مو هستند.
خواص روغن زیتون برای ابرو و مژه
روغن زیتون برای ابروها و مژه‌ها نیز مفید است؛ زیرا حاوی ویتامین‌های A و E است که به رشد سریع و ضخیم‌شدن موهای ابرو و مژه کمک می‌کند و همچنین به تیره‌ماندن آن‌ها نیز کمک زیادی می‌کند. بدین منظور می‌توان ابروهای خود را با روغن زیتون گرم به‌مدت ۵ دقیقه قبل از رفتن به رختخواب ماساژ داد. بگذارید روغن زیتون یک شب روی پوست بماند سپس صبح روز بعد آن را با آب گرم بشویید.
خواص روغن زیتون برای معده
روغن زیتون حاوی مواد مفید بسیاری است که می‌تواند باکتری‌های مضر را مهار کند یا از بین ببرد. یکی از این باکتری‌ها هلیکوباکتر پیلوری است که در معده زندگی می‌کند و می‌تواند باعث زخم معده و سرطان معده شود.
مطالعات نشان داده‌اند که، روغن زیتون فوق بکر با هشت سویه از این باکتری مبارزه می‌کند که سه مورد از آن‌ها به آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم هستند. یک مطالعه نشان داد که اگر ۳۰ گرم روغن زیتون فوق بکر روزانه مصرف شود، می‌تواند عفونت هلیکوباکتر پیلوری را در ۱۰ تا ۴۰ درصد از افراد در کمتر از دو هفته از بین ببرد که این مورد از خواص روغن زیتون برای معده ارزش بسیار زیادی دارد.
همچنین روغن زیتون با خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی خود نیز موجب بهبود و تسکین بسیاری از بیماری‌های معده مانند زخم و التهاب معده می‌شود.
اگر درمورد روغن زیتون و خواص آن سؤالی دارید در قسمت نظرات سؤال خود را مطرح کنید تا پزشکان سایت سیب پاسخ‌گوی شما باشند.
پرسش‌وپاسخ
- روغن زیتون جزو کدام گروه غذایی است؟ روغن زیتون در دستۀ لیپیدها جای می‌گیرد.
- آیا روغن زیتون چربی را بالا میبرد؟ خیر، حتی دیده شده است که، روغن زیتون می‌تواند موجب بهبود چربی خون، کلسترول، قند خون و فشارخون بالا نیز شود و حتی سطوح کلسترول خوب را نیز افزایش دهد.
- روغن زیتون حاوی چه ویتامینی است؟ روغن زیتون حاوی ویتامین E و A و D است.
منابع
