صرع – قسمت دوم

به نقل از مجله سیب:

در مقاله گذشته اشاره کردیم که صرع یا اپی لپسی (Epilepsy) نوعی اختلال مغزی است که معمولا باعث ایجاد تشنج های مکرر و عود کننده در افراد مبتلا می شود. همچنین در مورد تعریف تشنج، تفاوت بین صرع و تشنج و دلایل ایجاد صرع اشاره کردیم. در این مقاله در مورد کمک های اولیه در هنگام بروز حملات تشنج و درمان صرع صحبت خواهیم کرد.

کمک های اولیه در هنگام بروز حملات تشنج

اگر فرد در حال تشنج هوشیاری خود را از دست داد و دچار انقباضات ناخواسته و خارج از کنترل عضلانی و حرکات شدید و بی هدف بدن گردید، آرامش خود را حفظ کنید. از اطرافیان نیز بخواهید آرام باشند و به آنها اطمینان بدهید که جای نگرانی نیست. اگر بدن فرد روی زمین قرار دارد، چیزهای سخت یا تیز را از کنار او دور کنید تا به او آسیبی نرسد. اگر فرد روی صندلی یا ویلچر نشسته است، مطمئن شوید که احتمال سقوط فرد وجود ندارد (افراد روی ویلچر نیاز به انتقال به روی زمین ندارند). به هیچ وجه جلوی حرکات بدن فرد را نگیرید. زمان را محاسبه کنید. اگر کراوات یا چیز دیگری دور گردن فرد وجود دارد، آن را شل کنید تا تنفس فرد مختل نگردد و به گردن آسیبی نرسد. در مورد افرادی که روی زمین قرار دارند در صورت امکان چیزی نرم مانند یک بالش یا ژاکت تاشده را زیر سر فرد قرار دهید و آنها را روی پهلو بخوابانید (این کار به تنفس ایشان کمک می کند). روش هایی مانند بازکردن دهان فرد به زور برای قراردادن پارچه بین دندان ها و پاشیدن آب به صورت فرد در حال تشنج هیچ پایه علمی ندارند و تنها باعث آسیب رساندن به فک و دهان فرد می گردند یا باعث تاثر و احساس خجالت فرد پس از رفع تشنج (به علت خیس شدن لباس و دیدن اطرافیان) می شوند. فرد دچار تشنج نیازی به تنفس مصنوعی یا عملیات احیاء قلبی – ریوی (CPR) ندارد. این عمل تنها در موارد نادر و در صورتی که فرد پس از پایان تشنج نتواند نفس بکشد، باید انجام گیرد. تا پایان حمله صرع در کنار فرد بمانید. پس از پایان تشنج، با حالتی دوستانه از فرد سوال کنید که خوب است و آیا نیاز به کمک یا تماس با افراد نزدیک برای بازگشت به خانه یا گرفتن تاکسی دارد؟ سعی کنید حمله تشنج را امری عادی جلوه دهید و از کنجکاوی در مورد حمله و علت ایجاد آن پرهیز نمایید. در صورتی که فرد از آگاهی کافی برخوردار است، به او بگویید که حمله چقدر طول کشیده است. اگر فرد بخواهد در مورد سایر مسائل خود از شما سوال خواهد کرد. بیشتر حملات صرع خودبخود و ظرف چند دقیقه کنترل می شوند، ولی اگر حالات زیر اتفاق بیافتند باید درخواست آمبولانس و کمک  های پزشکی کنید:

• حمله تشنج بیش از پنج دقیقه طول بکشد.

• حمله دوم بلافاصله پس از حمله اول و پیش از این که فرد هوشیاری خود را باز یابد روی دهد یا حملات تشنج با توالی زمانی کوتاهی که در مورد فرد عادی نیست به وقوع بپیوندند.

• فرد قبلا سابقه حملات صرع نداشته است.

• فرد برای تنفس مشکل داشته باشد و یا به نظر برسد چیزی را بلعیده که برای تنفس او ایجاد مشکل کرده است (Chocking).

• حمله در آب روی دهد یا فرد در اثر حمله دچار جراحت و مصدومیت گردد.
  

درمان صرع

هنوز بهترین درمان برای افراد مبتلا به صرع درمان دارویی می باشد. خوشبختانه با پیشرفت های علمی در سال های اخیر، داروهایی به بازار آمده اند که عوارض جانبی کمتری دارند و طول مدت اثربخشی آنها بیشتر است و لذا مبتلایان با رغبت بیشتری آنها را مصرف می کنند. برای برخی از افراد که حملات آنها با وجود درمان های دارویی ادامه می یابد، علاوه بر دارو از یک روش درمانی به نام Vagus Nerve Stimulation استفاده می شود. در این روش به کمک جراحی یک وسیله فلزی به شکل سکه در محلی مانند قفسه سینه قرار داده می شود. این وسیله سپس توسط سیم و الکترود به یکی از اعصاب مهم مغزی به نام عصب واگ متصل می گردد. قسمت دیگر دستگاه که همواره باید همراه بیمار باشد می تواند تولید جریان الکتریکی نماید. وقتی حمله صرع اتفاق می افتد، اطرافیان باید دستگاه تولیدکننده جریان را به محلی که قسمت فلزی در قفسه سینه قرار داده شده است نزدیک نمایند تا تولید جریان نماید. جریان تولیدشده می تواند جریان های الکتریکی نامناسب مغزی را که مسبب تشنج هستند سرکوب نماید و از این طریق حمله تشنج را متوقف نماید. در بیمارانی که هیچ یک از روش های فوق موثر نباشند ممکن است از روش جراحی برای برداشتن برخی سلول های مغزی که مسئول ایجاد جریان های الکتریکی نامناسب در مغز هستند، استفاده شود.

در خاتمه باید یادآور شد که صرع در بسیاری از موارد قابل کنترل است و افراد مبتلا مانند همه انسان ها از حق زندگی طبیعی و احترام برخوردارند. امید است که خوانندگان مجله در حد امکان در مورد صرع به اطرافیان خود آگاهی دهند یا خواندن دو مقاله مربوط به صرع را به آنها توصیه کنند.

منبع

https://www.epilepsy.va.gov/Information/about.asp