بدون شناخت صحیح ذی‌نفعان اصلاح مسیر نظارت امکان پذیر نیست

سیاوش صلواتیان استاد و عضو هیات علمی دانشگاه صداوسیما و پژوهشگر برگزیده ششمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با تبیین این موضوع که ضعف حمایت‌های آموزشی و پژوهشی از دانش سینما یکی از چالش های پیش روی آینده توسعه سینمای ایران محسوب می‌شود، گفت: در دنیا امروزی، صنعت سینما به سمت یک صنعت دانش بنیان حرکت می‌کند، منظور من از دانش بنیان فقط فناوری های صنعت سینما نیست و فناوری های سینما بخشی از آن محسوب می‌شود، بلکه همه ابعاد سینما می‌تواند دانش بنیان باشد.

وی با اشاره به اینکه آموزش و پژوهش می توانند ۲ بال دانش بنیان شدن سینما باشند، افزود: آموزش نقش انتقال دانش و پژوهش نقش تولید دانش را برعهده دارد و جهت رشد و بالندگی آینده سینما به سرمایه گذاری در ۲ حوزه آموزش و پژوهش نیاز است.

این استاد دانشگاه با اشاره به پروژه پژوهشی که سال‌ها قبل توسط وی انجام شده است، عنوان کرد: در قالب پژوهشی برای پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت ارشاد، تمام موسسات آموزشی و پژوهشی سینمایی را بررسی کردیم و کتاب آن نیز در دهه ۸۰ منتشر شد.

وی با اشاره به این که در سطوح مختلف عالی، رسمی و غیررسمی نظام های آموزشی وجود دارد، گفت: ظرفیت هایی که وجود دارد با آن چه که باید باشد فاصله زیادی دارد چون سرعت توسعه دانش حوزه سینما روز به روز بیشتر می‌شود از همین رو الزام حمایت دانشی از این صنعت باید بیشتر شود. به نظر می رسد آنچه قبل از این در حوزه آموزش و پژوهش سینما وجود داشته، کافی نبوده است.

صلواتیان با تشریح این که آموزشگاه ها با حد مطلوب فاصله دارند و بهتر است بر آموزش حوزه های نوین سینما سرمایه گذاری کنند، بیان کرد: حوزه پژوهش خیلی عقب تر از حوزه آموزش است اما خوشبختانه ۶ سال است برای رفع این مساله جایزه ای به عنوان جایزه پژوهش سال سینما ایران تهیه شده است و این جایزه در مدت ۶ سال هر ساله پیشرفت کرده و جدی تر شده است.

وی با اشاره به این که ۲ دوره برگزیده و شایسته تقدیر شده و یک دوره هم عضو هیات داوران بوده است درباره انتخابش به عنوان پژوهشگر برگزیده در دوره ششم یادآور شد: این جایزه به اندازه خودش کمک می‌کند تا پژوهش سینمایی اولویت و ضریب پیدا کند. اسم پژوهش سینمایی و جایزه ویژه آن باعث می شود که این موضوع برای استاد و دانشجو در نوشتن مقاله، پایان نامه و … اولویت بالاتری پیدا کند.

برگزیده جایزه سال پژوهش سینمایی ادامه داد: این جایزه، یکی از کارهای کوچک در حوزه حمایت دانشی و حمایت از سینما است. البته این پژوهش ها می تواند، پژوهش های مساله محور با مسایل عملیاتی که گره‌های عملیاتی سینما را باز می‌کنند یا پژوهش‌های بنیادی که به صورت زیرساختی خلاهای تئوریک و نظری را پر می‌کنند، باشند و به نظر می‌رسد نیاز است به هر ۲ این پژوهش ها توجه شود. البته جایزه پژوهش سینمایی به تنهایی نمی تواند این خلا را پر کند اما گام مثبتی در این جهت محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد قرار است قدم های مهمتری برداشته و پژوهشکده و اندیشکده مطالعات سینمایی تاسیس شود که می‌تواند به عنوان یک بال در کنار بحث آموزش محسوب شود.

وی مطرح کرد: قدم های خیلی بزرگ‌تر و جدی‌تری برای توسعه پژوهش سینمایی لازم است. پژوهش ابزاری است که می‌تواند خلاهای ما را پر و مسایل را کشف کند و نه تنها به آنها پاسخ دهد بلکه حتی می‌تواند مساله یابی و از طریق ترسیم مسیر رسیدن به مطلوب خلق مساله کند.

این پژوهشگر درباره پژوهش خود توضیح داد: در این پژوهش با نگاه آسیب شناسانه سراغ فرآیند نظارت در سینمای ایران رفتم و پژوهشی کاربردی انجام شد، تمرکز این پژوهش بر مسایل و چالش های فرایند نظارت بر سینما با نگاه آسیب شناسی ایران است، در این پژوهش از چارچوب تحلیل ذی نفعان استفاده کرده ایم چرا که فرایند نظارت در سینمای ایران فرایند پیچیده ای است که ذی نفعان مختلفی چه به صورت مستقیم چه به صورت غیرمستقیم در آن دخالت دارند و تا زمانی که این ذی نفعان شناسایی نشده و اولویت های آن ها بررسی نشود آسیب شناسی کامل نیست.

صلواتیان با ابراز امیدواری از این که مطالعه این پژوهش به علاقه مندان این حوزه کمک کند، گفت: در قدم اول ذی نفعان حوزه نظارت را شناسایی کردیم، علاقه مندی ها و اولویت هایشان احصا شد و براساس این علایق و اولویت‌ها رتبه بندی شدند. در ادامه این مورد بررسی شد که هر یک از این ذی نفعان در کدام مرحله نظارت نقش دارند و بر این اساس آسیب شناسی روی این فرایند انجام گرفت.

وی با اشاره به نقش این جایزه برای ایجاد انگیزه در پژوهشگران گفت: این جایزه برای من به عنوان هیات علمی دانشگاه انگیزه ایجاد می‌کند اما می توان این انگیزه را در زمینه های مختلف تقویت کرد و در نهایت اگر آموزش و پژوهش در کشور توسعه پیدا کند می تواند نوید آینده خوبی برای توسعه صنعت سینما کشورمان باشد.