مشخصات ظاهری موش | کوچک ترین و بزرگ ترین موش | انواع موش | تفاوت موش معمولی و موش صحرایی | محل زندگی موش ها | دشمن و شکارچی موش | خصوصیات رفتاری موش | غذای موش | لانه سازی موش | زاد و ولد موش | طول عمر موش | مضرات موش | اگر موش ها نبودند چه می شد؟ | حقایق جالب درباره موش ها
به نقل از کوکا_حیات وحش یکی از جذاب ترین و شگفت انگیزترین موضوعاتی است که بشر از دیرباز تاکنون درباره آن مطالعه و تحقیق کرده و با آن به طور مستقیم یا غیر مستقیم سر و کار داشته است.
اگر فرد کنجکاوی هستید، به حیوانات علاقه دارید یا پیوسته می کوشید تا اطلاعات بیشتری درباره دنیای پیرامون خود به دست آورید بی تردید مجذوب سری مطالب دانستنی های جالب درباره حیوانات سایت کوکا خواهید شد!
ما در این مجموعه مقالات قصد داریم به معرفی جانوران این کره خاکی پرداخته و یک دایره المعارف کامل از حیوانات مختلف در اختیار شما قرار دهیم.
در این مقاله به سراغ موش، این موجود کوچک، پستاندار مقاوم و جونده دوست داشتنی رفته ایم. با ما همراه باشید.
مشخصات ظاهری موش
موش از جوندگان کوچک با بینی برجسته، بدن خز دار، گوش های بزرگ و یک دم بلند و اغلب بدون مو است که در رنگ ها و اندازه های مختلف – با توجه به ناحیه ای که در آن رشد پیدا کرده – یافت می شود.
امروزه حدود ۴۰ گونه مختلف موش در سراسر دنیا شناخته شده است که اغلب به رنگ سفید، خاکستری یا قهوه ای هستند.
برخی گونه های موش بسیار کوچک و برخی بزرگ تر به اندازه یک سیب زمینی هستند و معمولا بین ۲.۵۴ تا ۱۸ سانتی متر رشد می کنند، این اندازه گیری شامل طول دم موش ها نمی شود.
جالب است بدانید طول دم بعضی از موش ها به اندازه طول بدن شان است.
وزن موش ها نیز اغلب بین ۱۴ تا ۲۸ گرم می باشد.
کوچک ترین و بزرگ ترین موش
پیگمی آفریقایی کوچک ترین موش شناخته شده روی کره زمین است که اندازه آن بین ۳.۰۴ تا ۷.۸۷۴ سانتی متر و وزن آن کمتر از ۱ گرم است.
موش بامبوی سوماترایی، موش گامبیایی، موش های ابری غول آسا و موش های پشمالوی گینه نو از جمله بزرگ ترین انواع موش ها هستند که طول برخی از آن ها به بیش از ۷۰ سانتی متر – با احتساب طول دم – می رسد.
متداول ترین انواع موش یافت شده
برخی انواع رایج موش شامل موارد زیر است:
- موش گوزن
- موش خانگی
- موش مزرعه
- موش جنگلی
- موش زمستان خواب
- موش خاردار
- موش زبرا
تفاوت موش معمولی و موش صحرایی
بسیاری از مردم گمان می کنند موش معمولی و موش صحرایی یک نوع جانور هستند اما آن ها در واقع دو گونه مختلف از حیوانات متعلق به خانواده جوندگان هستند.
موش های صحرایی اغلب از موش معمولی بزرگ تر هستند و ممکن است بدن بدون مو، فلس مانند و استوانه ای شکل داشته باشند.
محل زندگی موش ها
موش ها موجوداتی مقاوم هستند که تقریبا در هر کشور و هر نوع ناحیه ای یافت می شوند و می توانند به راحتی در جنگل ها، چمنزارها و سازه های دست ساز بشر زندگی کنند.
این جانوران کوچک در طبیعت و برای حفاظت از شکارچیان و دشمنان معمولا لانه زیر زمینی حفاری کرده و در آن زندگی می کنند.
دشمن و شکارچی موش
دشمنان و شکارچیان طبیعی موش شامل گربه ها، پرندگان، سگ های وحشی، روباه و همچنین شاهین، جغد، گربه دم کوتاه و راسو و بسیاری حیوانات دیگر می باشد.
خصوصیات رفتاری موش
موش حیوانی شب گرد است، به این معنا که دوست دارد در طول روز بخوابد و شب ها از لانه اش بیرون بیاید، به همین دلیل است که اغلب موش های خانگی شب ها سرگرم بازی هستند و صدای جویدن وسایل مختلف توسط آن ها شنیده می شود.
بیشتر موش های وحشی از انسان و دیگر حیوانات می ترسند اما با سایر موش ها رابطه اجتماعی خوبی دارند در حالی که موش های خانگی رابطه دوستانه ای با انسان دارند و می توانند حیوانات خانگی خوبی برای بچه ها و افراد مسن محسوب شوند.
موش ها علاقه زیادی به مالکیت دارند و حتی انواع خانگی آن ها نیز تمایل دارند ناحیه بزرگی در اختیار داشته باشند تا بتوانند برای آن ادعای مالکیت کنند.
غذای موش
همه ما در کارتون ها دیده ایم که موش عاشق پنیر است اما بی شک در این مورد اغراق شده است.
موش ها به میوه، دانه ها و غلات علاقه زیادی دارند اما در واقع حیواناتی همه چیز خوار هستند که هم گیاه و هم گوشت می خورند، به خصوص موش های خانگی شکم خود را با هر چیزی که پیدا کنند پر می کنند.
جالب است بدانید در دوران کمبود مواد غذایی این جانوران جونده به هم نوع خود نیز رحم نمی کنند!
موش اشتهای زیادی دارد و معمولا روزانه ۱۵ تا ۲۰ وعده غذا می خورد به همین دلیل است که لانه اش را اغلب در نزدیکی منابع غذایی در دسترس می سازد.
لانه سازی موش
هنگامی که خانه ای مورد حمله موش قرار می گیرد اغلب مشاهده می کنید که سیم ها، کتاب ها، کاغذ ها و مواد عایق موجود در خانه جویده شده اند، برخلاف تصور بسیاری از مردم موش ها این مواد را نمی خورند بلکه با جویدن، آن ها را به تکه های ریزتر تبدیل کرده و از آن برای لانه سازی استفاده می کنند.
لانه موش از هر چیزی که موش ماده پیدا کند ساخته می شود.
زاد و ولد موش
موش ماده معمولا در سن ۴ تا ۷ هفتگی آماده جفت گیری می شود، اگرچه این سن در انواع مختلف موش ها ممکن است متفاوت باشد. موش بعد از بارداری به مدت ۱۹ تا ۲۱ روز جنین های خود را حمل می کند و در هر بار زایمان ۴ تا ۱۰ نوزاد به دنیا می آورد.
موش زاد و ولد زیادی دارد و قادر است هر ۳ هفته بچه های جدیدی به دنیا بیاورد.
طول عمر موش
از آن جا که موش برای بسیاری از پستانداران کوچک، پرندگان و خزندگان طعمه آسانی است اغلب نمی تواند بیش از چند ماه در طبیعت زنده بماند.
به طور کلی موش های وحشی عمر بین ۱ تا ۲.۵ سال است اما طول عمر موش های خانگی تا ۶ سال نیز می رسد.
اکثر گونه های موش جمعیت سالم دارند و در معرض انقراض قرار ندارند اما برخی از آن ها مانند موش ساحل آلاباما تعدادشان به شدت کاهش یافته است.
در طول سال های اخیر طوفان های عظیم و بلایای مختلف از جمله آتش سوزی، خشکسالی و غیره بسیاری از زیست گاه های طبیعی جانوری را از بین برده اند و موش ها نیز از این مسئله مستثنی نیستند.
مضرات موش
موش به دلیل آسیب زدن و خوردن محصولات زراعی و پخش بیماری از طریق انگل و مدفوع در برخی نواحی به عنوان یکی از آفات کشاورزی شناخته شده است.
از سوی دیگر زمانی که موش وارد خانه ای می شود می تواند تمام چیزها از پارچه کاناپه گرفته تا کابل های برق را بجود و در برخی موارد باعث بروز آتش سوزی ناشی از اتصال کوتاه در خانه شود.
علاوه بر این موش ها به دلیل آلوده کردن مواد غذایی مانند برنج با فضله و ادرار خود بدنام شده اند و از آن جا که شباهت بیولوژیکی زیادی با انسان دارند در بسیاری موارد می توانند بیماری های خود را از طریق مدفوع به انسان منتقل کنند.
از جمله این بیماری ها می توان به عفونت سالمونا، طاعون بوبونیک، اسهال خونی خوکی، بیماری های ناشی از ویروس هانتا، کرم نواری و کرم حلقه ای اشاره کرد.
حتی برخی مطالعات نشان داده موش ها حامل ویروس تومور سینه هستند، پاتوژنی که به احتمال زیاد باعث ایجاد سرطان سینه در انسان نیز می شود، اگرچه رابطه این دو هنوز تایید نشده است.
فواید موش برای خاک و اکو سیستم
برخی از مهم ترین مزایا و فواید موش عبارتند از:
۱. موش ها غذای حیوانات دیگر هستند
اگر به هرم اکو سیستم دقت کنید متوجه می شوید که گیاهان در انتهای هرم، گیاه خواران در سطح بالای گیاهان و همه گوشت خواران در قسمتهای بالاتر هرم قرار گرفته اند.
همان طور که قبلا گفتیم موش ها موجوداتی همه چیز خوار هستند و خود غذای برخی گوشت خواران از جمله بسیاری از پرندگان، خزندگان، دوزیستان و برخی پستانداران محسوب می شوند.
۲. بذرها را پخش می کنند
به گفته زیست شناسان موش هایی که در جنگل های گرمسیری زندگی می کنند نقش مهمی در پراکنده کردن دانه های وحشی دارند.
موش ها دانه ها را از این سو به آن سو برده و یا از آن ها برای ساختن لانه های خود استفاده می کنند، در صورتی که دانه ها در شرایط مساعد هوا و خاک قرار بگیرند جوانه زده و درختان جدید از آن ها تولید می شود که به تراکم پوشش جنگلی و سایر نواحی کمک می کند.
۳. هوادهی کردن خاک
برخی جوندگان از جمله موش برای زندگی، پنهان شدن از دید دشمنان و ذخیره غذای زمستانی تونل هایی در زیر زمین حفر می کنند که به هوادهی خاک کمک زیادی می کند.
هنگام حفر تونل خاک جا به جا شده و طی این فرایند لایه بالایی خاک که حاوی مواد آلی است با لایه های زیرین ترکیب می شود. همچنین آب به جای ماندن روی سطح زمین از طریق تونل ها به عمق خاک نفوذ کرده و اکسیژن را به لایه های زیرین انتقال می دهد.
به همین دلیل تونل زنی موش با هوادهی خاک زمینه بهتری برای رشد گیاهان فراهم می کند.
۴. پخش قارچ ها
قارچ ها با فراهم کردن مواد مغذی مورد نیاز گیاهان به جوانه زنی و رشد بهتر آن ها کمک می کنند به طوری که برخی گیاهان از جمله ارکیده ها برای جوانه زدن به قارچ ها وصل می شوند، در عوض گیاهان نیز انرژی مورد نیاز قارچ ها برای رشد و تولید مثل را فراهم می کنند.
موش ها در بهبود رابطه دو طرفه قارچ ها و گیاهان نقش مهمی دارند. این جوندگان با جمع آوری و ذخیره قارچ ها باعث پراکنده شدن هاگ شده و به رشد بهتر گیاهان کمک می کنند.
۵. پزشکی
موش ها دارای ویژگی های ژنتیکی، بیولوژیکی و رفتاری تقریبا مشابه انسان هستند، به همین دلیل در آزمایشگاه های تحقیقاتی اغلب از موش به عنوان نمونه آزمایش حیوانی استفاده می شود و تقریبا تمام داروها قبل از آزمایش در سطح انسانی روی موش ها آزمایش می شوند.
حقایق جالب درباره موش ها
- بدن موش در برابر چندین نیش عقرب مقاوم است
- موش از طریق سبیل های خود می تواند تغییرات دما و تغییر در زمین های اطراف خود را حس کند
- موش ها هنگام برقراری ارتباط با هم صداهای التراسونیک و منظم تولید می کنند
- اکثر موش ها کوهنوردان، شناگران و پرش کننده های بسیار خوبی هستند و می توانند تقریبا ۴۶ سانتی متر در هوا پرش کنند
- قلب موش می تواند ۶۳۲ بار در دقیقه ضربان داشته باشد، این در حالیست که قلب انسان تنها بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربان در دقیقه دارد
- موش جنگلی اگر دمش در چنگال شکارچی گیر کند آن را قطع می کند
- موش در همه نقاط جهان از جمله بخش هایی از قطب جنوب یافت می شود
- بچه موش بدون مو و چشم و گوش بسته به دنیا می آید. موش نوزاد در ۳ هفتگی از شیر مادر گرفته می شوند
- موش ها دارای پاهای نرم هستند و ناخن دارند که به موش کمک می کند تا به خوبی از هر جا بالا برود و پاهایش را دور چیزها بپیچد
- این جانور کوچک روی پاهای عقبی خود ۵ انگشت و روی پاهای جلویی خود ۴ انگشت دارد که باعث می شود هنگام ایستادن روی پای عقب تعادلش حفظ شود. موش از دو پای جلویی خود برای برداشتن مواد غذایی مانند دانه ها استفاده می کند و به راحتی می تواند غذایش را بخورد
- ساختار پاهای موش به گونه ای است که هنگام فرار از دست شکارچی بتواند در لانه زیر زمینی اش به سمت عقب دویده و فرار کند
- این جونده بیش از ۱۶ دندان دارد که از آن برای نگه داشتن و جویدن غذاهای خود استفاده می کند
منابع: a-z-animals – livescience – exterminatornearme
