یکی از شکایت‌های شایع خانم‌های باردار معضل درد معده، نفخ، سوزش و رفلاکس است. «مژگان تن‌ساز» پزشک و متخصص طب سنتی برای مادران عزیز در این دوران توصیه‌هایی کاربردی دارد.
یکی از برهه‌های خاص و ویژه که بسیاری از بانوان در طول زندگی با آن مواجه می‌شوند تجربه دوران بارداری و حس شیرین مادر شدن است. از امتیازات مادی و معنوی این فرصت ۹ ماهه که بگذریم باید پذیرفت بی دلیل نیست که پیامبر گرامی اسلام(ص) در تبیین جایگاه مادر می فرمایند:« بهشت زیر پای مادران است.» این حدیث بیانگر مقام و ارزش بسیار والای مادر و دستور مؤکد اسلام به درک این جایگاه است. چراکه از لحظه مثبت شدن آزمایش و تلألؤ برق شادی در چشمان مادر، بار مسئولیتی بر دوش او می‌افتد که لحظه‌ای غفلت از آن عواقب ناگواری، هم برای او و هم برای فرزندش خواهد داشت و کوچک‌ترین قصور در این دوران پشیمانی غیرقابل جبرانی به بار خواهد آورد.
برای درک مادرانه های شیرین بارداری باید تنی سالم داشت
*بارداری؛دوره ای شیرین اما پرماجرا
از شکایت‌های شایع خانم‌های باردار معضل درد معده، نفخ، سوزش و رفلاکس است. «مژگان تن‌ساز» پزشک و متخصص طب سنتی برای مادران عزیز در این دوران توصیه‌هایی کاربردی دارد. او می گوید:« به دلیل تغییرات هورمونی که در اوایل بارداری اتفاق می‌افتد و البته بعد از آن و در ماه های بالاتر نیز به‌خاطر بزرگ شدن جنین و فشاری که به معده وارد می شود، یک سری علائم در بدن مادر ایجاد می شود. تغییرات هورمونی گاهی شرایطی را به وجود می آورد که بعضاً با تهوع و استفراغ همراه است و قاعدتاً رعایت تدابیر خوردن و آشامیدن اهمیت بسزایی در ایجاد شرایط مطلوب تر در این دوران دارد.»
* درهم خوری ممنوع!
به طور معمول مادران باردار به دلیل ضعف و گرسنگی های پی در پی و گاه در اثر توصیه های از روی محبت اطرافیان، مدام تحریک به خوردن و آشامیدن می شوند. اما نباید فراموش کرد که این مسئله باید قانونمند باشد و با دقت و علم بیشتری صورت بگیرد تا از ایجاد عوارض ناراحت کننده پیشگیری شود. «تن ساز»، با توضیح عادات و سبک نادرست خوردن و آشامیدن در خانم های بادار این امر را عاملی موثر در ایجاد اختلالات گوارشی می داند و می گوید:« مثلا مادر باردار آب را به همراه غذا می‌خورد، مایعات زیاد مصرف می کند، صبح که از خواب بیدار می‌شود چای می خورد، بلافاصله روی غذا می‌خوابد، ممکن است سالاد یا ترشی هم کنار غذا داشته باشد… همه این شرایط به‌مراتب وضعیت گوارش و نفخ معده را بدتر می‌کند.» این متخصص طب سنتی راه رهایی از این عارضه را ساده خوردن، مصرف یک نوع ماده غذایی و درعین‌حال آرام غذا خوردن و خوب جویدن توصیه می کند.
«مژگان تن ساز» متخصص در زمینه زنان ، زایمان، نازایی و اندومترویوز
* طب سنتی چطور به داد بد قلقی های معده مادر باردار در اول صبح می رسد؟
این متخصص طب سنتی، زنان، زایمان و نازایی درباره صبح اول وقت و بدقلقی های دستگاه گوارش خانم های باردار هم توصیه هایی دارد؛« مادران باردار صبح به صبح باید حواسشان باشد! خوردن مایعات در اول صبح معمولاً علائم را تشدید می‌کند، بنابراین توصیه می‌شود همان اول صبح از نان‌های خشک استفاده کنند و یا حتی نان با مقداری رب به، میل شود تا صفرا کمی کاهش پیدا کند و با کاهش صفرا علایم تهوع، استفراغ و درنتیجه رفلاکس هم کاهش پیدا کند.» عضو هئیت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران با اشاره به نقش مهم رطوبت در ایجاد حالت تهوع و استفراغ و ناراحتی های گوارشی می گوید:« معمولاً کسانی که رفلاکس دارند یا رطوبتی در ناحیه گوارشی آنها زیاد است که برگشت اسید دارند و یا این‌که خلط‌های پشت حلق دارند، در هر صورت دفع این رطوبت عاملی است که به کاهش علایم رفلاکس کمک می کند.»
از نسخه شفابخش «گل محمدی» غافل نشویم
*گل زیبا و معطر «محمدی» برای کاهش علائم
«تن ساز» از یک کارآزمایی بالینی انجام‌شده بر روی گل سرخ جهت کاهش علائم گوارشی در خانم های باردار نام برده و در توضیح آن می گوید:«اگر خانم ها یک قاشق چای‌خوری گل سرخ و یا پودر آن را به‌صورت سفوف استفاده کنند، ترجیحاً اگر مادران علایم رطوبت دارند نمی گویم در ماست بریزند.
یا این‌که می‌توانند در یک مایع مثل چای یا گلاب کمی حل کنند و آن را بعد از غذا استفاده کنند، این مورد خیلی کمک می‌کند تا علائمشان کاهش پیدا کند.»
*زنجبیل هم کارساز است اما به اندازه!
متخصص طب سنتی بر نقش مؤثر زنجبیل در ناراحتی های گوارشی به ویژه در دوران بارداری تاکید می کند و می گوید:«اگر واقعاً کسی علائم بلغم دارد؛ یعنی رطوبت بدنش بالاست زنجبیل هم کمک‌کننده خیلی خوبیست. به طور کلی در بارداری ترکیبات و فرآورده‌های زیادی از زنجبیل داریم که البته باید حواسمان باشد اگر دوز آن بالا برود مشکل دارد اما زیر دوز یک گرم معمولاً ایمن است و مادران باردار می توانند از آن استفاده کنند. فرآورده های زیادی از زنجبیل نیز وجود دارد که به‌عنوان قرص‌های ضد تهوع در داروخانه ها موجود است.»
دمنوش به لیمو آرام بخش و تقویت کننده معده
«تن ساز» به شل بودن دهانه معده و اهمیت مواد طبیعی همچون «سیب» و «به» در درمان این معضل اشاره می کند و می گوید:« گاه شل بودن دهانه معده مشکل‌ساز است که این‌جا باید از قابضاتی مثل «رب به» «رب سیب» استفاده شود و یا از «شربت به‌لیمو» که مثلاً اگر کسی خلط پشت حلق هم دارد می‌تواند سکنجبینی از آب به و آب لیمو درست کند و ترجیحاً با شکر سرخ و این ها را با هم‌دیگر بجوشاند و بعد از غذا یک یا دو قاشق غذاخوری از آن را میل کند. البته خیلی ترش هم نباشد.»
*نکته ای از شکر سرخ بشنوید!
شکر سرخ از آنجا که لینت مزاج می دهد برای افرادی که یبوست دارند مناسب است و بالاخره به نسبت شکر عوارض کمتری دارد. در ضمن این فرآورده روی تهوع و استفراغ بارداری هم خیلی مؤثر است و بعد از غذا استفاده می‌شود.
این معجون مواد نگهدارنده ندارد! کم کم درست کنیم تا کپک نزند
*دستور تهیه رب به خانگی
شاید نتوانید رب به را به آسانی در بازار پیدا کنید. البته خانگی بودن آن درجه اطمینان شما از کیفیت محصول را آنقدر بالا می برد که ارزش آن را داشته باشد پای این دستور تهیه بنشینید. رب به طبع گرم و تر دارد و برای درمان بیماری هایی همچون کم خونی، ضعف عضلانی، ضعف گوارشی و رفلاکس معده توصیه می شود. این ماده که طعمی شیرین دارد هم در غذاها قابل استفاده است هم به تنهایی.
در ابتدا به را خرد و آن را به تکه های کوچک تقسیم می کنیم. خیس کردن، مرحله دوم است. یعنی به خرد شده را در ظرفی پر از آب می ریزیم تا خیس بخورد. بعد از چند ساعت، آنها را از آب درآورده و در آبمیوه گیری می ریزیم. آب میوه به دست آمده را از صافی رد می کنیم. تفاله های موجود را مجددا در آبی که به را در آن خیسانده بودیم می ریزیم و چند دقیقه بعد آنها را هم از صافی رد می کنیم. حالا در این مرحله آب میوه به دست آمده را در قابلمه ای ریخته و روی حرارت ملایم قرار می دهیم تا رب به آماده شود. برای پایداری و ماندگاری بیشتر می توان به این رب خوشمزه عسل اضافه کرد و البته افزودن گلاب هم دلخواه است و به ذائقه شما بستگی دارد. حالا اجازه می دهیم رب به آماده شود. روش دیگری هم برای تهیه این رب وجود دارد که باید به خام را چرخ و له کرد و با مقداری آب (در حد رقیق شدن) و در صورت دلخواه گلاب و عسل روی حرارت کم مدام هم زد تا سفت شود. از آنجا که این محصول ماده نگهدارنده ای ندارد باید در یخچال نگهداری شود.
