دومین روز از نشست‌های هیأت اندیشه‌ورز ستاد کانون‌های مساجد در نجف اشرف برگزار و طی آن راهکارهایی برای چگونگی جذب نسل جوانِ درگیر مشکلات اقتصاد و اشتغال به مسجد ارایه شد.
به گزارش خبرگزاری مهر، دور جدید سلسله نشست‌های هیأت اندیشه‌ورز ستاد کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور از سه شنبه، ۲۴ بهمن ماه در نجف اشرف آغاز شده و تا امروز (پنجشنبه، ۲۶ بهمن) ادامه دارد.
بنابر این گزارش در دومین روز از این نشست اعضای هیأت اندیشه‌ورز در نشستی علمی به بحث و بررسی پرداختند که در ادامه مرور می‌شود.
حجت الاسلام محمدرضا حیدری، دبیر هیأت اندیشه ورز ستاد کانون‌های مساجد کشور در ابتدای جلسه گفت: در جلسه گذشته عنوان شد تصور کنید یک مربی طلبه سطح عالی حوزه در مساجد وجود دارد که بر اساس دغدغه خود می‌خواهد در مسجد کار تربیتی انجام دهد و به او آموختیم که نظام تربیتی و نظام واره تربیت چه در کلیات تعاریف و چه در راهبردها به چه شکل است و به او معنای حقیقی تربیت را براساس چارچوب نظری تربیت آموزش داده‌ایم.
وی ادامه داد: همچنین در جلسات گذشته مبتنی بر راهبرد هم سخن گفتیم که اگر مربی می‌خواهد القای مفاهیم بنیادین داشته باشد می‌تواند با استفاده از داستان‌های تمثیلی و تاویلی آن را رقم بزند یا اینکه می‌تواند به وسیله زندگینامه عرفا و شهدا اقدام کند یا اینکه در فضای جنود عقل و جهل در این فضا گام نهد.
مدیر ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد استان قم عنوان کرد: اگر امام جماعت و مربی حاضر در مسجد بخواهد نوجوان و جوان را به مسجد جذب کند، می‌تواند عرصه‌های مختلفی را در این باره انتخاب کند که از جمله می‌توان جذب توسط اردو، ورزش، فعالیت‌های ذوقی و هنری یا نصب وسایل ورزشی در مسجد و … اشاره کرد البته ما این موارد را نیاز اصلی نمی‌دانیم بلکه کمک کننده است و بلکه بر اساس فرمایشات رهبری معظم انقلاب امام خامنه ای نقشه راه و راهکارهای مربیان در راستای جذب نوجوان و جوان باید عرفانی کردن فضا و شکوفایی فطرت نوجوانان و جوانان باشد.
۹۰ درصد کار مسجد وابسته به امام جماعت است
در ادامه حجت الاسلام و المسلمین حسن رمضانی، عضو هیأت اندیشه‌ورز ستاد هماهنگی کانون‌های مساجد بیان کرد: در پاسخ سوال شما در مورد شخصیت امام جماعت باید بگوییم اگر امام جماعت و مربی خودخواسته عالم و پاک و وارسته داشته باشیم ۹۰ درصد راه را رفته‌ایم و ۱۰ درصد باقیمانده با توجه به شرایط و اقتضائات مکان و مخاطب ادامه پیدا کند.
وی ادامه داد: به حاج آقای خداداده می گویم عمدتاً در زمینه تربیت ائمه جماعات و مربیان مساجد فعالیت و با استفاده از اساتید بزرگ افراد را به لحاظ اخلاقی، علمی و رفتاری تربیت کنید؛ یک امام جماعت بااخلاق می‌تواند در هر محله مثل خورشید بدرخشد.
حجت الاسلام و المسلمین رمضانی تأکید کرد: ما اگر هزاران طرح داشته باشیم اما افراد مجری آنها را نداشته باشیم، راه به جایی نخواهیم برد. امام جماعت باید آماری از خانواده‌های محله مسجد خود داشته باشد و با آنها ارتباط برقرار کند و برای‌شان برنامه داشته باشد. با توجه به اینکه بحث در خصوص نوجوانان است، باید بگویم چون این قشر از جامعه دغدغه‌های بزرگسالان را ندارند و به راحتی تاثیرپذیر هستند.
وی در ادامه تصریح کرد: در خصوص جوانان که دغدغه‌های ازدواج، اشتغال و مسکن دارند ابتدا باید ببینیم ما می‌خواهیم آنها چگونه تربیت شوند؛ متدین و دغدغه مند ارتباط دین با سیاست یا اینکه تنها افرادی معنوی بار بیایند که در خصوص مسائل سیاسی و اقتصادی هیچ نظری نداشته باشند. اگر از نوع دوم است نتیجه‌ای مد نظر ما از آنها حاصل نخواهد شد چرا که برخلاف منویات امام (ره) و رهبر معظم انقلاب است اما اگر بخواهیم آنها با مسائل سیاسی ارتباط داشته باشند با وضع کنونی نمی‌توانیم از خود دفاع کنیم.
وی تأکید کرد: ما هم از لحاظ اقتصادی هم از لحاظ سیاسی و هم از نظر مسائل اجتماعی با مشکل روبرو هستیم و نمی‌توانیم دفاع مطلقی از وضع کنونی داشته باشیم، نوجوانان و جوانان چون در زمان قبل از انقلاب حضور نداشته‌اند، هرچه از شرایط آن دوران برای آنها سخن بگویید درک درستی نخواهند داشت بنابراین کار را باید از جای دیگری شروع کرد و این کار ما منشأ اثر نخواهد بود چرا که ما نمی‌توانیم در مقابل جوانانی که مشکل اقتصادی، ازدواج و مسکن دارند، از عملکرد خود در همه جهات دفاع کنیم.
جوان با قصه و داستان جذب نمی‌شود
وی اضافه کرد: جوانان همانند بچه‌های ۶-۷ ساله نیستند که با داستان و قصه و ارزش‌های فطری بتوان جذبشان کرد جوانی را که هزار و یک مشکل دارند، نمی‌شود به این سادگی جذب کرد و کارها باید از جای دیگری دنبال شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: باید نسبت به جوانان و نوجوانان دو کار عمده صورت گیرد؛ یکی از این کارها تبیین است یعنی آشکارسازی ارزش‌ها، فواید، مبانی، آثار و نتایج آنکه به بهترین وجه برای جوانان و نوجوانان بیان شود. مرحله دوم ارائه الگو است که ما پس از تبیین برای آن شاهد بیاوریم و بهترین الگو هم همان شخصی است که مسئولیت تربیت را به عهده گرفته است. ضمن اینکه ما باید از زبان عشق و محبت و دوستی استفاده کنیم، با امر و نهی و خشونت کار پیش نمی‌رود. ثمره این عشق و محبت رشد، نمو، تعالی، سعادت و جذب به ارزش‌ها است.
علما در مسجد حضور داشته باشند
در ادامه مهدی مقدم، معاون فرهنگی هنری ستاد کانون‌های مساجد کشور با اشاره به برگزاری دوره «در مسیر» ویژه مربیان تربیتی، گفت: مربیان می‌گویند ما جذب کردن با کارهایی نظیر پینگ پنگ، فوتبال و کار دستی را بلدیم، بحث این است که معنویت اصولاً جذابیت دارد اما ما از معنویت به عنوان یک هدف حرف نمی زنیم و از آن به عنوان یک وسیله و ابزار و جاذبه صحبت می‌کنیم؛ بنابراین سوال ما این است که جاذبه این معنویت چیست؟ یعنی من چطور می‌توانم از عنصری که ما به عنوان یک هدف شبه غایی در موردش صحبت می‌کنیم برای پایبندی به مسجد استفاده کنیم؟ معنویت به عنوان یک ابزار و وسیله چگونه می‌تواند در اینجا کارکرد خود را نشان دهد؟
معاون فرهنگی هنری ستاد هماهنگی کانون‌های مساجد ادامه داد: نکته اساسی این است که بیان شد اگر می‌خواهید با معنویت نسبت به جذب جوانان و نوجوانان اقدام کنید باید یکی از علما را در مسجد بگمارید تا این اتفاق رخ دهد در غیر این صورت این امر میسر نخواهد شد یعنی آنچنان مقدمات را سخت و دشوار می‌کنند که اتفاقات خوب همیشه در حد حرف باقی می‌مانند و هیچ وقت وقوع نخواهند افتاد.
وی خاطرنشان کرد: در شرایط کنونی با توجه به محدودیت‌ها باید از معنویت استفاده کرد تا جوانان دغدغه مند چه در کانون‌های مساجد، چه در پایگاه‌های بسیج و چه گروه‌های خودجوش را به سرچشمه مقصود رساند.
روحانی در همه حال باید دغدغه مردم را داشته باشد
حجت الاسلام شیخ محمدسعید نعمانی، از شاگردان شهید صدر نیز در ادامه بیان کرد: بنده سال‌ها در خدمت شهید محمد باقر صدر و از زمان آیت الله سید محمد باقر حکیم مقلد ایشان بودم. آن زمان فضای عجیبی در عراق حکمفرما بود و روحانیون بسیار اندک بودند. بعد از کودتای عبدالکریم قاسم که علیه سلطنت شورش کرد، احزاب به جامعه آمدند و سرآمد همه آنها حزب توده عراق صحنه را به دست گرفت. با اینکه آن زمان ۱۰-۱۱ سال بیشتر نداشتم اما به خوبی یادم هست که شعار آنها این بود هفت میلیون جمعیت مدعی حکومت حزب کمونیست هستند! یعنی کل جمعیت عراق در سال ۱۹۵۸ را طرفدار خود می‌دانستند!
وی ادامه داد: آن زمان شهید صدر به صرافت افتاد؛ ایشان با اینکه ۲۰ سال بیشتر نداشت، هیئت امنایی را تشکیل داد و زیر نظر شیخ مرتضی آل یاسین از مراجع تقلید آن زمان فعالیت می‌کرد. در همان بحبوحه حزب دعوت الاسلامیه تشکیل شد در صورتی که تا پیش از آن شیعه هیچ حزبی در عراق نداشت. افرادی همانند شهید صدر، شهید مرتضی عسگری، سید مهدی حکیم و … از افراد شاخص این حزب بودند و این حزب کم کم فراگیر شد.
نعمانی ابراز کرد: شهید صدر نه فقط برای حوزه و تشیع و عراق و مسلمانان بلکه افتخاری برای انسانیت و بشریت است. بدون شک یکی از جنایت‌های صدام نیز شهادت ایشان بود و اگر این اتفاق نمی‌افتاد و ایشان ۷۰-۸۰ عمر می‌کردند، چه می‌شد؟ ایشان شاگردان بسیاری تربیت کرد و کتاب‌های زیادی نوشت. تقریباً یک ماه دیگر سالگرد شهادت ایشان است. متأسفانه هیچ مراسمی درخور ایشان گرفته نمی‌شود و تنها گاهی مراسم ترحیمی در یکی از حسینیه‌ها برای ایشان می‌گیرند.
وی با بیان اینکه الگو مسئله مهم ما است، گفت: واقعیت دردناکی را در این جلسه مطرح می‌کنم، من جلسات زیادی در قم، نجف و … دیده‌ام متأسفانه بعضی از ما وقتی این لباس را می‌پوشیم، گمان می‌کنیم همه مردم باید در مقابل ما بایستند. شهید صدر وقتی کتاب اقتصادنا را می‌نویسد که هنوز جایگاه خود را از دست نداده است، روی جلد آن می‌نویسد محمد باقر صدر نه سید، نه حجت الاسلام، نه آیت الله ابداً هیچیک از اینها را نمی‌نویسد؛ این مسئله باید برای ما الگو باشد.
وی ابراز کرد: مسئله مهم دیگر در مورد شهید صدر اینکه زمانی که استاد مرتضی مطهری به شهادت رسید، تنها کسی که در عراق مجلس فاتحه برای ایشان برپا کرد، ایشان بود و وقتی انقلاب ایران به پیروزی رسید سر از پا نمی‌شناخت و دو سه روز قبل از انقلاب فرمود: دیگر برای مرجعیت من اقدام نکنید زیرا الان امام آمده است. در همان مجلس ترحیم شهید مطهری از بلندگو اسم ایشان را آیت الله آسید باقر صدر خطاب کردند، به یکی از دوستان ما که آنجا بود گفت، بروید بگویید اسم من را تکرار کنند بدون اینکه اسم آیت الله را بیاورند.
حجت الاسلام شیخ نعمانی تأکید کرد: مردم هم از ما توقع دارند. امام خمینی یک الگوی مسلم برای ماست چرا که فقط آنگونه نبود که بالای منبر سخنرانی کنند و مردم را به جنبش و حرکت درآورند. مسئله تربیت مسئله آسانی نیست. شهید صدر تعبیری داشت و می‌گفت اگر من امکان داشتم برای هر ۱۰۰ نفر یک روحانی می‌گذاشتم، به اعتقاد ایشان کار روحانی فقط این نیست که در بالای منبر سخنرانی کند. روحانی باید در حالت دارایی، در حالت نداری و در همه حالت‌ها در تربیت مردم همراه مردم باشد.
