حتما دقت کرده اید وقتی فصل تابستان فرا می رسد روزها طولانی تر شده و شب های کوتاهی داریم اما در زمستان روزهای کوتاه و در عوض شب های بلندی را تجربه می کنیم و احتمالا می دانید وقتی در فصل تابستان به سر می بریم و از گرمای شدید هوا کلافه شده ایم در برخی نقاط دنیا برف و یخبندان است و بالعکس.
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده که علت کوتاه و بلند شدن روزها و شب ها چیست و چرا وضعیت فصل ها در نقاط مختلف جهان متفاوت است. در پاسخ به این سوال باید بگوییم همه چیز زیر سر محور گردش زمین به دور خورشید است که به جای صاف بودن کج است!
در ادامه می خواهیم درباره این موضوع صحبت کنیم، با کوکا همراه باشید.
چرا در تابستان روزها طولانی تر است؟
کره زمین ما یک توپ تقریبا گرد با خطی در وسط آن است که خط استوا نام دارد و سیاره ما را به دو نیمکره تقسیم می کند: نیمکره شمالی و نیمکره جنوبی.
اگر کشورهایی که در نیمکره شمالی هستند در فصل تابستان به سر ببرند در نیمکره جنوبی زمستان است و بالعکس.
اما چرا؟
اگر به یک نقشه یا کره زمین کوچک نگاه کنید می بینید یک سری کشورها و همچنین قطب شمال در بالای خط استوا و بعضی کشورهای دیگر و قطب جنوب در زیر خط استوا قرار دارند، شما هرگز متوجه کج بودن کره زمین نمی شوید اما چرخش زمین دارای شیب است و اصطلاحا کج می چرخد!
علت این است که محور گردش زمین دارای انحراف ۲۳.۴ درجه می باشد و همین انحراف یا کج بودن باعث به وجود آمدن فصل های مختلف و همچنین طولانی تر شدن روزهای تابستانی و کوتاه تر شدن روزهای زمستانی می شود.
بخشی از زمین که به خورشید نزدیک تر است طولانی ترین و روشن ترین روزها را دارد زیرا پرتوهای نور مستقیم بیشتری دریافت می کند اما این طور نیست که یک سری نواحی خاص همیشه به خورشید نزدیک باشند بلکه از آن جا که محور چرخش زمین کج است در طول سال این نواحی تغییر می کنند.
یک دور چرخش زمین به دور خورشید یک سال طول می کشد، به دلیل آن که محور چرخش زمین کج است یک نیمکره در قسمتی از سال به خورشید نزدیک خواهد بود اما با ادامه چرخش زمین به دور خورشید زمانی می رسد که نیمکره دیگر به خورشید نزدیک شود.
مثلا وقتی در نیمکره شمالی زمستان است یعنی نواحی که در نیمکره شمالی قرار گرفته اند به دلیل کج بودن محور چرخش زمین از خورشید دورتر هستند و در طول روز نور کمتری به آن ها می رسد برای همین روزها کوتاه تر می شود.
در حالی که در همان زمان در نیمکره جنوبی تابستان است و چون نواحی که در این نیمکره قرار گرفته اند به خورشید نزدیک تر هستند و در طول روز نور بیشتری دریافت می کنند روزهای تابستانی طولانی تر است.
در نیمکره شمالی طولانی ترین روز سال که انقلاب تابستانی نامیده می شود حدود ۲۱ ژوئن (اوایل تیر ماه) اتفاق می افتد زیرا زمانی است که قطب شمال به نزدیک ترین فاصله خودش به خورشید رسیده است.
عکس این اتفاق نیز حدود ۲۱ دسامبر (اوایل دی ماه) رخ می دهد که قطب جنوب نزدیک ترین فاصله را با خورشید دارد و نیمکره شمالی کوتاه ترین روز زمستانی را تجربه خواهد کرد.
منبع: mentalfloss
