به نقل از مجله پزشکی:
آفت های دهانی زخم هایی سطحی و کوچک هستند که داخل دهان، بر رو و پشت زبان، روی لثه ها یا بر روی پوست نازک داخل دهان، ایجاد می شوند.
تبخال و آفت دهانی
تبخال زخم هایی بر روی لب است اما آفت های دهانی، به لب ها کشیده نمی شوند و داخل دهان باقی می مانند. تبخال واگیردار و آفت‌های دهانی واگیر ندارند. البته به همان اندازه تبخال و بیشتر از آن دردناک هستند.
آفت دهانی
اصولاً آفت های دهانی شکلی گرد دارند که در حاشیه قرمز و هر چه به سمت مرکز می‌آیند، سفید یا زرد هستند. در هر جایی از داخل دهان می توانند شکل بگیرند. پایین لثه ها، رو یا زیر زبان، داخل گونه و روی سقف دهان. گاهی سوزش و درد ناخوشایند آفت دهانی چند روز قبل از پدیدار شدن آن شروع می شود. آفت های دهانی انواع مختلفی دارند که به چند دسته خوش خیم، آفت های بدخیم و آفت های ویروسی تقسیم می شوند.
آفت های خوش خیم
یکی از شایع ترین نوع آفت های دهانی آفت های خوش خیم هستند که کوچک هستند، در مرکز سفید و هر چه به سمت حاشیه می روند قرمزرنگ می شوند، طی چند روز درمان شده و اثری از خود برجای نمی گذارند.
آفت های دهانی بدخیم
آفت های دهانی بدخیم نسبت به آفت های دهانی خوش خیم، شیوع کمتری دارند، اصولاً گرد بوده و حاشیه آنها مشخص است، در مواقعی که خیلی بزرگ می شوند لبه های غیر عادی به خود می گیرند، درد بسیار زیادی دارند و درمان آنها از یک ماه تا بالای یک ماه و نیم ممکن است زمان ببرد و جای آن بصورت زخم بماند.
آفت های ویروسی
این نوع آفت ها به ندرت پیش می آیند، بسیار کوچک هستند، به صورت دسته ای از ده تا صد دانه ریز در کنار هم پدیدار می‌شوند، ممکن است به شکل یک زخم بزرگ دیده شوند، حاشیه های غیر طبیعی دارند، در مدت دوهفته درمان شده و جایی از خود برجای نمی گذارند.
چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟
اگر هر کدام از موارد زیر را مشاهده کردید بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید.
آفت هایی که بزرگتر از حالت طبیعی هستند.
اگر آفت های شما مکررا تکرار شده و به صورت مداوم در دهان شما دیده می شوند.
آفت هایی که بعد از گذشت ۲ تا ۳ هفته هنوز در دهان شما. مانده‌اند.
زخمهایی که به بیرون دهان کشیده می‌شوند.
دردهایی که با وجود درمان های خانگی تسکین پیدا نمیکند.
اگر حرف زدن و غذا خوردن شما با مشکلات جدی روبرو شده است.
اگر همراه با آفت های دهانی، تب کرده‌اید.
نکته: اگر سطح دندان شما حالت صیقلی ندارد، مثلاً هنگامی که ارتودنسی کرده‌اید و آفت در دهان شما پدید آمده بهتر است به دکتر مراجعه کنید.
علت آفت های دهانی
هنوز نتوانسته اند علت مشخصی برای بروز آفت های دهانی پیدا کنند اما بر طبق آزمایش‌های انجام شده عواملی را پیدا کرده اند که در تشکیل آفت ها تاثیرگذار هستند. ممکن است یک شخص در هر بار آفت زدن دلیل متفاوتی داشته باشد. عوامل احتمالی که تاثیر مستقیمی بر آفت های دهانی دارند:
تشکیل آفت بر اثر ضربه هایی چون انجام حرکات ورزشی، گاز گرفتن ناخودآگاه زبان یا لپ، دهانشویه هایی که حاوی سولفات سدیم هستند، ممکن است باعث ایجاد آفت های دهانی شوند.
ممکن است غذاهایی چون شکلات، توت فرنگی، قهوه، پنیر، غذاهای تند یا اسیدی ممکن است باعث حساسیت و ایجاد آفت شوند. در شرایطی که در برنامه غذایی شما آهن، زینک، اسید فولیک و ویتامین B12 کم باشد، احتمال ابتلای شما به آفت های دهانی بیشتر می شود.
تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی، استرس و اضطراب.
احتمال ابتلا به آفت دهانی
هر فردی در هر سنی می‌تواند به آفت های دهانی مبتلا شود، اما بیشتر در بین نوجوانان، جوانان و زنان شایع است. افرادی هستند که به صورت ارثی مبتلا به آفت های دهانی می شوند و بیشتر مواقع به این درد گرفتارند.
پیشگیری
اصولا آفت های دهانی تکرار می‌شوند اما اگر نکات زیر را رعایت کنید، می توانید تا حدودی از بروز آنها جلوگیری کنید.
برنامه غذایی خود را به درستی تنظیم کنید و خوراکی های تحریک کننده همچون بیسکوییت های نمکی، غذاهای شور، آناناس، انواع آجیل، پرتقال و میوه های ترش که احتمال دارد ایجاد آلرژی کنند را کمتر استفاده کنید.
غذای سالم بخورید. بهتر است در برنامه غذایی خود به میزان زیادی میوه و سبزیجات قرار دهید.
بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید. پس از هر وعده غذایی، مسواک زده و در روز یک بار نخ دندان را بکشید. مسواکتان خیلی زبر نباشد.
خمیر دندان ها و دهانشویه هایی که حاوی سولفات سدیم هستند را کنار بگذارید.
اگر ارتودنسی کرده‌اید بهتر است از پزشک خود راهنمایی بخواهید تا ارتودنسی را بپوشانید.
بر استرس خود مدیریت و کنترل داشته باشید. می‌توانید برای این کار مدیتیشن و ریلکسیشن را امتحان کنید.
