شیراز یکی از شهرهای تاریخی و پرطرفدار ایران است که علاوه بر جاذبه های فرهنگی پر است از باغ های تاریخی، شاید به دلیل وجود این باغ های زیبا است که سفر به شیراز در فصل بهار بویژه اردیبهشت ماه را لذت بخش می کند. باغ های ایرانی یکی از نشانه های سازگاری انسان و طبیعت از دیرباز است. در این مقاله درباره باغ دلگشا شیراز، هفت تنان شیراز و باغ پاسارگاد شیراز برایتان می گوییم، پس با ما همراه باشید.
باغ دلگشا
تنها کافی است ۵ دقیقه از آرامگاه سعدی فاصله بگیرید، بوی مدهوش کننده درختان نارنج شما را به سمت یکی از قدیمی ترین باغ های شیراز دعوت می کند. قدمت باغ دلگشا شیراز به بیش از ۱۳۰۰ سال پیش و دوره ساسانیان باز می گردد، نام این باغ ایرانی در سفرنامه جیمز موریه دیپلمات بریتانیایی نیز آمده است.
بر اساس سفرنامه جهانگردان باغ دلگشا در دوره صفویه و زندیه شهرت بسیار داشتند، این باغ اما در دوران نادرشاه و آقامحمدخان قاجار ویران شد اما بعد از گذشت سال ها قوام‌الملک شیرازی باع دلگشا را خرید و بازسازی کرد. در سال ۱۳۴۸ این باغ توسط شهرداری شیراز خریده شد و از مالکیت خصوصی خارج شد. در سال ۱۳۵۶ بعد از مرمت عمارت کلاه فرنگی و ساخت دیوار جدید در اطراف بنا، باغ دلشا شیراز برای بازدید عموم بازگشایی شد. امروزه در عمارت باغ دلگشا به عنوان موزه استفاده می شود.
عمارت باغ دلگشا شیراز در دوران زندیه ساخته شده و معماری آن به سبک کاخ های ساسانی بیشاپور است. این عمارت در سه طبقه ساخته شده و در دو طرف ساختمان دو در ورودی دارد و در تالار بزرگ آن چهار شاه نشین دارد. سقف های این عمارت گچبری های زیبایی دارد که به این بنای آینه کاری شده همراه نقاشی های رنگ روغن زیبایی دو چندان می دهد.
بهترین زمان برای بازدید از این باغ اردیبهشت ماه است چراکه در این زمان شکوفه های درختان نارنج عطری دل انگیز را در فضا پخش می کند و قدم زدن در کنار آب نماهای زیبای باغ حال و هوایی خاص و دلنشین برای بازدیدکنندگان ایجاد می کند.
باغ دلگشا در سمت جنوب تنگ آب خان و در دامنه کوهستان قرار دارد و آب چشمه قنات گازاران که از آرامگاه سعدی جاری می شود، از این باغ می گذرد. در ابتدای باغ حوضی ۸ ضلعی قرار دارد که آب تمام جوی ها به آن می ریزد.
باغ هفت تنان
یکی دیگر از باغ های زیبا شیراز، باغ هفت تنان است که در شمال آرامگاه حافظ و در پای کوه چهل مقام قرار دارد. در این باغ قبر هفت عارف قرار دارد که کریم خان زند روی هر کدام از آن ها سنگ بزرگ بدون کتیبه قرار داده و به همین علت این باغ به نام باغ هفت تنان شیراز نامیده شده است.
قدمت باغ هفت تنان به سده های پیش از حکومت زندیه بر می گردد اما عمارت درون باغ متعلق به دوران کریم خان است. در وسط عمارت اصلی حوض بزرگ فیروزه ای قرار دارد که در گذشته آب رکن آباد به آن می ریخت. یکی از جاذبه های دیدنی عمارت درون باغ تالار بزرگی است که سقف آن بر روی دو ستون بزرگ یکپارچه قرار دارد و بالای آن مجلس روی گچ نقاشی شده است که یکی از شاهکارهای دوران زندیه است. از آثار ترسیم‌شده روی دیوارها می توان به طرح درویش، صحنه قربانی اسماعیل، نقش شیخ صنعان و دختر ترسا اشاره کرد.
باغ هفت تنان شیراز تا چندسال پیش عبادتگاه دراویش بوده است اما اکنون تبدیل به موزه سنگ شده است. مردم بومی شیراز اما از گذشته برای طلب بارش باران و دعا به باغ هفت تنان می روند و برای اجابت دعاهایشان از خداوند منان درخواست می کنند. در باغ هفت تنان درختان سرو، کاج و نارنج قرار دارد که بسیاری از آن ها قدمتی چند صد ساله دارند.
باغ پاسارگاد شیراز
باغ پاسارگاد شیراز را مادر باغ های ایرانی می نامند، بر اساس پژوهش باستان شناسی باغ ایرانی برای اولین بار در زمان حکومت هخامنشیان ساخته شده و ریشه باغ های ایرانی در پاسارگاد است.
در سال ۲۰۱۱ میلادی پاسارگاد شیراز در فهرست میراث فرهنگی یونسکو ثبت شد. این باغ یکی از دیدنی های مجموعه پاسارگاد است که از باغ پاسارگاد شیراز تنها قسمتی از زهکشی و آبنما باقی مانده است.
برای انتقال آب در سراسر باغ پاسارگاد، کانالی ۹۰۰ متری از سنگ آهک ساخته شده بود که کف های سنگی و تعدادی از حوضچه ها تکنولوژی آبرسانی باغ را نمایش می دهد.
باغ پاسارگاد که به دستور مستقیم کوروش ساخته شده بود و این پادشاه هخامنشی خود معماری باغ را پیشنهاد داده بود. در سه کیلومتری جاده شیراز به آباده قرار داشت.
بر اساس کاوش های باستان شناسی، سیستم آبیاری شامل جوی ها و حوضچه ها کاخ را احاطه کرده بوده و باغ پاسارگاد باغ کاخ و باغ آرامگاه بوده است. در دو سوی باغ پاسارگاد دو کوشک برای استراحت طراحی شده بود و تمام کاخ های پاسارگاد با فضای سرسبز و باغ احاطه شده بود.
بر اساس گفته باستان شناسان و مورخان آرامگاه و کاخ های کوروش در میان باغی بزرگ قرار داشته که نهرهای درون آب از رود پلوار سرچشمه می گرفته و این محوطه زیبا و سرسبز باغ پاسارگاد بوده است.
سخن آخر
در شهر شیراز باغ های زیبا با درختان سرو و نارنج قرار دارد که هوش از سر مسافران می برد، بهترین زمان بازدید از این باغ ها در فصل بهار بویژه اردیبهشت ماه است که درختان نارنج شکوفه زده و عطر بهارنارنج خیابان ها را پر می کند. اگر شما از این باغ ها بازدید کرده اید نظرات خود در علی بابا پلاس در اختیار دیگر کاربران بگذارید تا آن ها از تجربیات شما استفاده کنند.
