«مجبوریم» شاید سیاه باشد، اما سیاه‌نمایی نیست

مجله نماوا، عزیزالله حاجی مشهدی*

رضا درمیشیان از جمله کارگردان‌هایی است که بخشی از جامعه با او برخورد خوبی نداشته و جرم او خوب دیدن و خوب پرداختن به مسائل مختلف است. ما در کشوری زندگی می‌کنیم که هنرمندان را به سمت خنثی‌سازی، نگاه‌های ساده و سهل هدایت می‌کنند و خیلی ناجوانمردانه با این فیلم‌ها برخورد می‌شود.

فیلم مجبوریم خیلی پاک و روان قصه‌اش را روایت می‌کند و در واقع یک آینه در مقابل ما می‌گیرد که در نهایت هم قضاوت را به مخاطب می‌سپارد و حتی دست به قضاوت هم نمی‌زند.

سیاه‌نمایی یعنی انکار واقعیت و ارائه تصویری خلاف واقعیت. وقتی شما فیلم را از اولین سکانس تا سکانس پایانی مثل یک مستند پیش می‌برید و هیچ آگراندیسمان و بزرگ‌نمایی در هیچ بخشی از فیلم به چشم نمی‌آید دیگر نمی‌توان به آن اتهام سیاه‌نمایی زد. کافی است همه ما به آنچه که در جامعه می‌بینیم دقت کنیم و می‌بینیم که شاید تصاویر فیلم مجبوریم سیاه باشد اما سیاه‌نمایی نیست چرا که وضعیت امروز ما به همین شکل است و مدیران بسیاری هستند که مخالف حضور این فیلم‌ها در جشنواره‌های جهانی هستند چرا که نمی‌خواهند این ضعف‌ها دیده شوند.

در «مجبوریم» ما شعار گل‌درشت نمی‌بینیم و این کاملاً نشانی از جامعه ما است. آدم‌های این فیلم هم قربانی و هم مقصر هستند و فیلمساز سعی کرده روایتی واقعی داشته باشد.

برخی شاید انگیزه شخصیت وکیل را در فیلم مجبوریم منطقی ندانند. برای این بحث به یک تجربه شخصی رجوع می‌کنم. برادر من وکیل است و چند وقت پیش به مدتی طولانی درگیر یک پرونده بود که در نهایت با اعدام موکلش که به قتل محکوم شده بود آنقدر حالش بد شد که در بیمارستان بستری شد. برخی وکلا آنقدر در کار خود اخلاق‌مدار، صادق و دغدغه‌مند هستند که شاید برای دیگران باورپذیر نباشد.

یکی از ویژگی‌های مثبت «مجبوریم» این است که شما از سکانس اول تا انتها با فیلم ارتباطی برقرار کرده و درگیر آن می‌شوید و ریتم خوبی که این فیلم دارد به نظر من بخش عمده‌اش به تدوین خوب آن مربوط می‌شود.

فیلم «مجبوریم» اثری است برای مسئولان مختلف که سعی دارند همیشه صورت مسئله را پاک کنند و با همین نگاه طرح‌هایی چون عقیم‌سازی افراد کارتن‌خواب را مطرح کردند و تصور بر این بود که با این کار این افراد از جامعه حذف می‌شوند که خوشبختانه با مقاومت پزشکان این طرح به نتیجه نرسید. جامعه هوشیار همواره باید در برابر کوته‌اندیشی‌ها مقاومت کند و به دنبال آگاهی‌سازی باشد.

*سخنان منتقد سینما، عزیزالله حاجی مشهدی در فرهنگسرای ارسباران

تماشای آنلاین فیلم مجبوریم در نماوا