رصدخانهی دینامیک خورشیدی ناسا (Solar Dynamics Observatory) شاهد فوران جرم قدرتمندی از نوع M در جو خورشیدی (corona) در روز دوشنبه بود. این فوران که به صورت یک ابر عظیم پلاسما ظاهر شد، در نهایت در یک رخداد غیرمنتظره به درون خورشید فروکش کرد.
به گزارش سرویس اخبار نجوم آژانس فناوری تکنا به نقل از دکتر رایان فرنچ متخصص اخترفیزیک خورشیدی، وی این موضوع را به عنوان نمونهای بارز از یک “فوران ناموفق” توصیف کرد. مشاهدات اولیه نشان میدهد که مواد مذکور در طی این فوران تلاش کردهاند از گرانش خورشید فرار کنند اما به طور کامل موفق نشدهاند و مجددا به درون جو خورشیدی سقوط کردهاند.
شعلههای خورشیدی (Solar Flares) انفجارهای ناگهانی انرژی الکترومغناطیسی در سطح خورشید هستند که بر اساس شدت، با حروف انگلیسی از X (قویترین) تا A (ضعیفترین) طبقهبندی میشوند. فوران اخیر در دسته M قرار میگیرد که از نوع X تقریبا ده برابر ضعیفتر است.
شدت دقیق این فوران بر اساس وبسایت Spaceweather.com میزان M4.8 اندازهگیری شده است. عدم خروج کامل مواد در این فوران نوع M، خبر ناامیدکنندهای برای علاقهمندان به تماشای شفقهای قطبی است. چرا که خروج کامل جرم میتواند منجر به نمایشهای خیره کنندهی نورهای قطبی در عرضهای جغرافیایی پایینتر، مشابه آنچه در ماه می در سراسر جهان مشاهده شد گردد.
فورانهای قدرتمند خورشیدی گاهی با پدیدهی خروج جرم تاجی (Coronal Mass Ejection – CME) همراه هستند. CME خروج گسترده پلاسما و میدان مغناطیسی از جو خورشید به فضای بینستارهای است. برخورد CMEها با زمین میتواند منجر به توفانهای ژئومغناطیسی شود که به نوبهی خود، میتوانند باعث برهمخوردگی سیستمهای ماهوارهای و اختلال در شبکههای برق گردند. همچنین CMEها میتوانند موجب پدیدهی شفقهای قطبی در عرضهای جغرافیایی پایینتر شوند.
به گزارش دپارتمان اخبار علمی تکنا، مشاهدات تلسکوپ دینامیک خورشیدی ناسا نشان میدهد که در جریان فوران اخیر، خروج قابل توجهی از جرم خورشیدی رخ نداده است. سارا هوسل، هواشناس و پیشبینیکنندهی وضعیت آبوهوای فضایی عنوان میکند: «به نظر میرسد تقریبا تمامی پلاسمای مرتبط با فوران M4.8 مجددا به درون خورشید سقوط کرده و جذب شده است. تنها نشانهی خروج جرم، ابری بسیار کوچک در تصاویر تاجنگاری (تصاویر مربوط به جو بیرونی خورشید) قابل مشاهده است.» بر اساس گزارشهای کیت استرانگ متخصص فیزیک خورشیدی، فعالیت خورشیدی در زمینه خروج جرم تاجی در روز ۳ ژوئن در حد بسیار پایینی قرار داشته است.