علائم، عوارض و درمان پوکی استخوان با دارو، ویتامین و مکمل

به نقل از مجله مهتاطب:

داروخانه اینترنتی مهتاطب تمامی محصولات معرفی شده در مقالات مجله مهتاطب متعلق به سایت داروخانه اینترنتی مهتاطب(داروخانه شبانه روزی دکتر رویا میرنظامی) می باشد و شما عزیزان میتوانید کلیه محصولات مورد نیاز خود را از طریق مراجعه به سایت مهتاطب به آدرس www.mahtateb.com  خریداری نمائید. مشاوره و خرید قرص کلسیم، منیزیم، ویتامین d، کلاژن در برنامه واتساپ-ایتا-روبیکا: ۰۹۳۰۲۰۰۷۵۸۷ مشاوره تلفنی:۰۲۱۶۵۳۸۹۳۴۲

پوکی استخوان چیست؟

پوکی استخوان یا Osteoprosis به معنی استخوان متخلخل است که یک بیماری استخوانی بسیار شایع مخصوصا بین میانسالان است و زمانی رخ می دهد که بدن استخوان زیادی از دست بدهد یا استخوان کمی بسازد و یا هردوی این موارد. در نتیجه استخوان ضعیف شده و معمولا در اثر زمین خوردن و ضربه با موار جدی شکستگی مواجه می شود.
استخوان سالم مثل لانه زنبور می باشد که حفره های آن به هم نزدیک و ریز هستند و پوکی استخوان باعث سوراخ و فضاهای بسیار بزرگتر در این لانه می شوند که به آن کاهش تراکم استخوان میگویند. از طرفی با پوکی استخوان جرم استخوان ها نیز کاهش می یابد.

علائم پوکی استخوان

پوکی استخوان به عنوان یک بیماری “خاموش” نامیده می شود زیرا معمولاً تا زمانی که استخوان دچار شکستگی نشود،هیچ علامتی وجود ندارد.
علائم شکستگی مهره (ستون فقرات) شامل:

• کمردرد شدید
• کوتاه تر شدن قد نسبت به قبل
• خمیدگی و جلو آمدن قسمت بالایی ستون فقرات
• شکستگی استخوان: اکثر افراد در اثر یک شکستگی متوجه پوکی استخوان خود میشوند. افراد مبتلا به پوکی استخوان با هر ضربه جزئی دچار شکستگی میشوند.

استخوان‌هایی که تراکم خود را در اثر پوکی استخوان از دست داده اند،  ممکن است آنقدر شکننده شوند که در اثر شکستگی‌ها خود به خود یا در نتیجه موارد زیر رخ دهد که در حالت عادی باعث شکستگی استخوان سالم نمی شود:

• لیز خوردن از پله
• خم شدن، بلند شدن
• حتی سرفه کردن

عوامل موثر بر پوکی استخوان

عوارض پوکی استخوان

۱) بالا رفتن ریسک شکستگی استخوان: در زمانی که تراکم استخوان ها کم می شود، استخوان ضعیف شده و در اثر هر ضربه حتی ضربه های جزئی سریعا میشکند. این اتفاق بیشتر در بیماران مسن و در ناحیه لگن، ستون فقرات و مچ دست رخ میدهد.

۲) درد دائمی استخوان: پوکی استخوان باعث دردهای مزمن و دائمی در استخوان میشود که باعث رنج بسیار زیادی برای بیمار میگردد.

۳) کوتاهی قد: حتما دیده اید که پدران و پدربزگانتان با افزایش سن و پیری باعث کوتاه تر شدن نسبت به دوره جوانی خود می شوند.

۴) خمیدگی کمر: پوکی استخوان بر ستون فقرات تاثیر میگذارد و با خمودگی قسمت بالایی ستون فقرات میشود. اتفاقی که در بین پیرزن و پیرمردان بسیار دیده میشود و باعث میشود فرد از عصا برای راه رفتن بهتر استفاده کند.

۵) تحرک و فعالیت محدود: افراد با پوکی استخوان به دلیل درد های استخوانی و عدم تحمل حرکت، اغلب دچار افسردگی و احساس انزوا میشوند.

۶) مراقبت شدید و مرگ و میر: ۲۰% سالمندان دچار شکستگی ناحیه لگن میشوند که معمولا به دلیل افزایش سن، پزشکان ریسک عدم تحمل بدن بیمار در مقابل جراحی را به اقوام گزارش می دهند. بیمارانی که به پوکی استخوان شدید و شکستگی ناحیه لگن میشوند معمولا در عرض یک سال به دلیل عوارض مربوط به استخوان شکسته و یا جراحی برای ترمیم استخوان دچار مرگ و میر می شوند.

6) درمان پر هزینه: در سال غالب بر ۲ میلیون شکستگی استخوان گزارش می شود و میلیاردها دلار هزینه درمان این شکستگی ها در بیمارستان ها میگردد. تا سال ۲۰۲۵ کارشناسان پیشبینی می کنند که تا سال ۲۰۲۵، پوکی استخوان مسئول ۳ میلیون شکستگی و ۲۵.۳ میلیارد دلار هزینه باشد. همچنین عدم فعالیت فرد در اثر پوکی استخوان میتواند نیاز به پرستاری و مراقبت های ویژه از بیمار داشته باشد که این موضوع نیز عزینه های زیادی در بر خواهد داشت.

درمان پوکی استخوان و پیشگیری از آن با ویتامین و املاح معدنی

در مراحل اولیه پوکی استخوان یا هنگامی که هنوز شروع نشده است، مصرف مکمل ها می تواند پوکی استخوان را درمان و از آن جلوگیری کند. اما در موارد شدید پوکی استخوان حتی مصرف داروهای تجویز شده به همراه مکمل های خوراکی و ورزش به کاهش علائم و مدیریت پوکی استخوان کمک می کنند.
بهترین مکمل برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان کدام است؟
در هنگام ابتلا به پوکی استخوان، بدن شما فاقد چندین ماده مغذی مهم است و یا نمی تواند از این مواد مغذی به درستی استفاده کند تا استخوان های شما را قوی و سالم نگه دارد. اگر به دنبال مکمل (اعم آن مکمل طبیعی یا مکمل مصنوعی) برای پیشگیری یا درمان پوکی استخوان هستید، باید مواد تشکیل دهنده زیر در ترکیبات آن وجود داشته باشد:

۱) کلسیم و درمان پوکی استخوان

کلسیم ماده معدنی اصلی در استخوان  است. کلسیم یکی از مهمترین مکمل هایی است که می توانید هنگام پوکی استخوان مصرف کنید. داشتن کلسیم کافی بخشی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل برای داشتن استخوان های سالم است. برای بزرگسالان سالم، مقدار توصیه شده کلسیم در روز ۷۰۰ میلی گرم می باشد که باید از طریق رژیم غذایی یا مکمل های غذایی تأمین شود.

در صورت عدم تأمین کلسیم ار راه تغذیه، بهترین راه حل مصرف قرص های کلسیم و ترکیبات کمک کننده به جذب آن می باشد. از قرص کلسیم برای پیشگیری و بهبود تراکم استخوان استفاده میگردد. مکمل های کلسیم زیادی در بازار موجود است اما بدن تمام مکمل های کلسیم را به روش یکسانی جذب نمی کند.
برای مثال، جذب کلسیم با ملح های مختلف مانند کلسیم سیترات، کلسیم لاکتات یا کلسیم گلوکونات برای بدن آسان تر است. این ترکیبات به منظور بهبود جذب بهتر مکمل به کلسیم اضافه می شوند. کلسیم سیترات نوعی کلسیم است که عوارض گوارشی کمتری دارد و در هر سایعت از روز میتوان از آن استفاده کرد.
بدن قادر به جذب بیش از ۵۰۰ میلی گرم کلسیم در یک زمان نیست. بنابراین، باید مصرف قرص کلسیم را در طی یک روز به چند قسمت تقسیم کنید. مصرف کلسیم با غذا نیز می تواند باعث افزایش جذب آنها شود.

در زیر جدول میزان مصرف کلسیم روزانه برای جلوگیری از پوکی استخوان نشان داده شده است با این حال برای درمان پوکی استخوان ممکن است لازم باشد دوز بالاتری را براساس تجویز پزشک مصرف کنید. برای درمان پوکی استخوان نباید دوز بیشتری از کلسیم  را بدون مشورت با پزشک یا داروساز مصرف کرد.

۱) قرص کلسیم سیترات یوروویتال:

خرید تلفنی: ۰۲۱۶۵۳۸۹۳۴۲
خرید از برنامه های اجتماعی (ایتا-روبیکا-واتساپ-تلگرام): ۰۹۳۰۲۰۰۷۵۸۷

معرفی:

از بهترین قرصهای کلسیم خارجی مورد استفاده در نسخه های درمان پوکی استخوان “قرص کلسیم سیترات یوروویتال” است.
قرص کلسیم سیترات یوروویتال یکی از پر فایده ترین و بی ضرر ترین قرص های کلسیم خارجی است که تحت لیسانس برند آلمانی یوروویتال در جعبه های ۴۵ عددی تولید میگردد. این محصول در داروخانه اینترنتی مهتاطب موجود می باشد و دارای برچسب اصالت کالا است.
این قرص علاوه بر ترکیب کلسیم سیترات دارای ترکیبات مفید در جذب کلسیم و درمان پوکی استخوان مانند ویتامین D3، منیزیم، زینک، ویتامین B6، بور، مس و منگنز می باشد.

فواید این قرص کلسیم:
✔️ کمک به سلامت استخوان و دندانها
✔️ نداشتن مشکلات گوارشی مختلف برای مصرف کننده
✔️ عدم تداخل در جذب آهن

✔️ بلع آسان به علت اندازه کوچک
✔️ درمان پوکی استخوان
✔️افزایش تراکم استخوان
✔️ نداشتن خطر ابتلا به سنگ کلیه
✔️ مناسب برای خانم های یائسه
طرز مصرف: روزانه ۲ بار و هر بار ۲ عدد قرص با مقدار آب کافی میل شود.

۲) سافت ژل لیکوئی کلسیم آنتی ایجینگ:

خرید تلفنی: ۰۲۱۶۵۳۸۹۳۴۲
خرید از برنامه های اجتماعی (ایتا-روبیکا-واتساپ-تلگرام): ۰۹۳۰۲۰۰۷۵۸۷

معرفی:
کپسول لیکوئی کلسیم ۶ پلاس که ساخت کشور ایران می باشد در قوطی های ۶۰ عددی به شکل کپسول نرم ژلاتینی تولید شده و باعث افزایش توده استخوان شده و پوکی استخوان را درمان می نماید. سافت ژل لیکوئی کلسیم  حاوی کلسیم، منیزیم ویتامین D3-K و عصاره دم اسبی می باشد. سافت ژل لیکوئی کلسیم فاقد ترکیب زینک می باشد و برای افرادی که با زینک دچار مشکلات گوارشی می شوند مناسب است.

فواید این قرص کلسیم:

✔️ درمان و پیشگیری از پوکی استخوان
✔️ کمک به سلامت استخوان و دندانها
✔️ تقویت سیستم ایمنی
✔️ بدون عوارض گوارشی
✔️ نداشتن خطر ابتلا به سنگ کلیه
✔️ عدم تداخل در جذب آهن

طرز مصرف: روزانه ۱ تا ۳ عدد قرص با مقدار کافی اب مصرف شود.

۲) ویتامین D:

همانند کلسیم، در صورت ابتلا به پوکی استخوان لازم است به میزان کافی ویتامین D دریافت کنید. این امر به این دلیل است که ویتامین D برای کمک به بدن شما در راستای جذب کلسیم و ساخت استخوان های قوی ضروری است.
از طرفی ویتامین D به طور طبیعی در بسیاری از غذاها وجود ندارد. قرار گرفتن در معرض آفتاب باعث می شود بدن ویتامین D مورد نیاز را بسازد، اما گاهی اوقات شرایط فصلی به بدن اجازه نمی دهند تا به اندازه کافی این ویتامین را تولید کند.
در جدول زیر میزان مصرف ویتامین D روزانه، که برای جلوگیری از پوکی استخوان  توصیه می شود نشان داده شده است، اما ممکن است برای درمان پوکی استخوان نیاز به دوز بالاتری داشته باشید که بر اساس تجویز پزشک خواهد بود. اگرچه برخی متخصصان پوکی استخوان برای درمان پوکی استخوان مصرف روزانه ی ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ IU را توصیه می کنند اما شما نباید روزانه ویتامین D  بیشتر از 800IU  را بدون مشورت با پزشک یا داروساز مصرف کنید.

کپسول ویتامین D3 50000 دی-ویژل دانا:

خرید تلفنی: ۰۲۱۶۵۳۸۹۳۴۲
خرید از برنامه های اجتماعی (ایتا-روبیکا-واتساپ-تلگرام): ۰۹۳۰۲۰۰۷۵۸۷

این کپسول ویتامین د۳ دارای ۵۰۰۰۰ واحد بین المللی ویتامین د۳ می باشد که مفقدار بسیار مناسبی برای جذب کلسیم و فسفر در بدن می باشد و در نتیجه در زمینه درمان و پیشگکیری از پوکی استخوان بسیار موثر است. ویتامین د ۵۰۰۰۰ را باید بصورت ماهانه یکبار مصرف نمود و دو هفته ابتدایی درمان را بصورت هفته ای یکبار. علاوه بر این ویتامین دی  بر روی ایمنی بدن نیز تاثیر می گذارد. ویتامین D3 برای محکم شدن استخوان ها بسیار موثر است و یک عامل محافظتی بدن نیز می باشد.

ویژگی های کپسول ویتامین د۳ ۵۰۰۰۰ دانا

🔷 پیشگیری از پوکی استخوان
🔷 تقویت سیستم ایمنی بدن
🔷 افزایش جذب کلسیم
🔷 افزایش استحکام استخوان ها

۳) کلاژن برای سلامت استخوان:

کلاژن فراوانترین پروتئین در بدن است که در ساخت بسیاری از بافت های بدن از جمله پوست، مو، ناخن، تاندون، استخوان، دندانف مفاصل، غضروف و رباط ها نقش دارد.

میزان کلاژن در این مکمل بسیار مناسب می باشد که باعث شده در کنار یک مکمل کلسیم و ویتامین دی برای درمان پوکی استخوان و افزایش تراکم استخوان ها بسیار مناسب باشد.
پودر کلاژینو بیوتی را میتوانید از داروخانه مهتاطب بصورت حضوری یا آنلاین خریداری و درب منزل تحویل بگیرید.

۳) منیزیم:

منیزیم ماده ای معدنی است که به طور طبیعی در غذاهایی مانند نان های سبوس دار، سبزیجات سبز تیره و آجیل یافت می شود. منیزیم و کلسیم برای حفظ استخوان های قوی با هم همکاری می کنند.
مقدار مصرف توصیه شده ی روزانه منیزیم برای پوکی استخوان ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلی گرم است. با این وجود، اگر غذاهای فراوری شده ی زیادی مصرف می کنید، به احتمال زیاد در رژیم غذایی روزانه منیزیم کافی دریافت نمی کنید و ممکن است نیاز به مصرف قرص منیزیم داشته باشید.
اگرچه می توان منیزیم را در قالب یک مکمل منیزیم دریافت کرد، اما اغلب در یک مولتی ویتامین روزانه نیز  قرار می گیرد. تعادل ایده آل دو بخش کلسیم و  یک بخش منیزیم است. اگر مولتی ویتامین شما ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم داشته باشد، باید حاوی ۵۰۰ میلی گرم منیزیم نیز باشد.

۴) ویتامین K:

ویتامین K ویتامینی است که به کلسیم کمک می کند تا به استخوان های شما بچسبد. با این حال، ایجاد تعادل دقیق بین ویتامین K به میزان کافی بسیار مهم است. دوز توصیه شده برای مصرف روزانه ۱۵۰ میکروگرم برای درمان پوکی استخوان است. مصرف ویتامین K می تواند در کار داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین (کومادین) اختلال ایجاد کند.
همیشه قبل از افزایش مصرف ویتامین K با پزشک خود صحبت کنید. در جدول زیر میزان توصیه شده برای مصرف روزانه ی ویتامین K برای جلوگیری از پوکی استخوان نشان داده شده است.

۵) Boron (بورون):

بورون یک عنصر ردیابی است، بدین معنی که بدن شما به مقادیر زیادی از آن احتیاج ندارد. با این وجود ضروری است زیرا بدن شما را قادر می سازد از کلسیم به طور مؤثری استفاده کند. همچنین، بورون با فعال کردن ویتامین ها و مواد معدنی لازم برای تشکیل استخوان سالم به درمان پوکی استخوان کمک می کند.
برای کمک به درمان پوکی استخوان شما روزانه بین ۳ تا ۵ میلی گرم بورون نیاز دارید. این ماده به طور طبیعی در غذاهایی مانند سیب، انگور، آجیل، هلو و گلابی یافت می شود. بورون معمولاً در مولتی ویتامین ها وجود ندارد. از پزشک خود بپرسید که آیا مصرف مکمل بورون برای شما سودمند است یا خیر. اگر این ماده را مصرف می کنید مراقب عوارض جانبی احتمالی مصرف بیش از حد آن  مانند تهوع، استفراغ، خستگی و اسهال باشید.

۶) سیلیکون:

سیلیکون یکی دیگر از مواد معدنی ردیابی است که برای رشد استخوان های سالم و همچنین تاندون ها و رباط ها مهم است. مصرف حدود ۲۵ تا ۵۰ میلی گرم سیلیکون در روز می تواند به یک زن مبتلا به پوکی استخوان کمک کند. مانند بورون، سیلیکون نیز معمولاً در مولتی ویتامین ها یافت نمی شود. باز هم از پزشک خود بپرسید که آیا باید سیلیکون را به لیست مکمل های روزانه خود اضافه کنید یا خیر.

۷) مکمل های گیاهی:

برخی از خانم ها تصمیم می گیرند که از داروهای های هورمونی تجویز شده برای پوکی استخوان استفاده نکنند. درمان های جایگزین شامل گیاهان چینی و مکمل های دیگر است.
مشکل بسیاری از این درمانهای گیاهی  این است که آنها به طور گسترده مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته اند و اثرات کامل آنها ناشناخته است.
گیاهان دارویی که ممکن است در درمان پوکی استخوان تأثیر داشته باشند عبارتند از کوهوش سیاه و دم اسب صحرایی.
کوهوش سیاه حاوی فیتواستروژن ها (مواد استروژن مانند) است که می تواند به جلوگیری از آسیب استخوان کمک کند.
دم اسب صحرایی حاوی سیلیکون، ماده معدنی مورد نیاز برای سلامت استخوان ها است.
تأثیر این گیاهان بر پوکی استخوان به خوبی مطالعه و بررسی نشده است.

مواد غذایی موثر بر پوکی استخوان

• ماهی
• ماست
• شیر خام
• پنیر
• کلم
• بامیه
• بادام
• کلم بروکلی

• نخود

داروهای درمان پوکی استخوان

تشخیص پوکی استخوان بر اساس نتایج اسکن از تراکم استخوان صورت میگیرد و تعیین نوع درمان پوکی استخوان به عوامل زیر بستگی دارد:
۱) سن
2) جنسیت
3) میزان ریسک شکستن استخوان

داروهای درمان پوکی استخوان همگی نسخه ای بوده و باید طبق دستور پزشک مربوطه مصرف شوند.

برای درمان پوکی استخوان معمولا از یکی از داروهای زیر به همراه مکمل های کلسیم، منیزیم، ویتامین D و کلاژن استفاده میشود.

۱) بیس فسفونات ها
2) داروهای مشابه هورمون استروژن (SERMS)
3) تری پارانید
4) هورمون درمانی (HRT)
5) دنوزوماب
6) رالوکسیفن
7) تیملوس
8) روموسوزوماب

۱) بیس فسفونات ها:

معرفی:
داروی بیس فسفونات که شامل ۴ نوع به نام های: اسید آلندرونیک، ایباندرونیک اسید، ریزدرونات، زولدرونیک اسید هستند و به شکل قرص، شربت و آمپول تولید میشوند، همگی سرعت شکسته شدن استخوان های بدن را کاهش داده و تراکم استخوان را حفظ میکنند و خطر شکستگی استخوان را کاهش میدهند.
از داروهای بیس فسفونات برای مردان و زنانی که پوکی استخون آن ها ریسک شکستگی بالایی دارد تجویز میگردد.

طرز مصرف و نکات قابل توجه:

• بیس فسفونات را با معده خالی با یک لیوان پر آب مصرف میکنند.
• نباید به مدت ۳۰ دقیقه پس از مصرف بخوابید یا دراز بکشید، بلکه بصورت ایستاده یا نشسته قرار بگیرید تا بخوبی در هشم و جذب شود.
• نیم ساعت الی ۲ ساعت بین مصرف قرص های بیس فسفونات و خوردن غذا فاصله بیاندازید.
• معمولا در درمان پوکی استخوان از داروها به همراه مکمل های تقویتی مثل ویتامین D+کلسیم+کلاژن نسخه میشود که لازم است بین مصرف مکمل ها با داروها فاصله زمانی قرار داده شود.

عوارض جانبی:
عوارض جانبی این داروی پوکی استخوان شامل: حالت تهوع، درد شکم، سوزش سر دل می باشد. اگر بصورت وریدی از این دارو استفاده شود مشکل درد معده ایجاد نمیگردد ولی دردهای عضلانی ممکن ست در پی داشته باشد. شکستگی یا ترک در وسط استخوان ران عوارض جانبی نادر در این دارو می باشد.
استئونکروز از عوارض جانبی نادر در مصرف بیس فسفونات ها هستند که در این بیماری سلول استخوان فک میمیرد و میتواند منجر به مشکلاتی در بهبودی می شود. این مشکل معمولا بعد از یک روش دندانپزشکی مثل کشیدن ندان اتفاق بی افتد. پس اگر سابقه مشکلات دندانی دارید ممکن است قبل از شروع درمان با بیس فسفونات ها به پزشک اطلاع داده تا در صورت نیاز معاینه و آزمایشات کافی صورت گیرد.

دوره مصرف:
6 تا ۱۲ ماه طول میکشد تا داروی پوکی استخوان بیس فسفونات اثر کندف گاهی ممکن است دوره مصرف ۵ سال یا بیشتر ادامه پیدا کند.

۲) تعدیل کننده های انتخابی گیرنده استروژن (serms):

معرفی:
serms داروهایی هستند که اثری مشابه هورمون استروژن روی استخوان دارند که به حفظ تراکم استخوان و کاهش خطر شکستگی به ویژه قسمت ستون فقرات کمک میکنند. فمارول، رالوکسفین، لازوفوگزیسن از جمله داروهای این گروه هستند که در زمینه درمان پوکی استخوان مورد استفاده قرار میگردند.
رالوکسفین یکی از انواع این داروهای مشابه هورمونی است که در ادامه مفصلتر به آن میپردازیم.

عوارض جانبی:
گرگرفتگی، گرفتگی عضلات پا، احتمال افزایش خطر لخته شدن خون از جمله عوارض جانبی احتمالی با این داروها هستند.

۳) تری پارانید (هورمون پاراتیروئید) (پاراتورمون):

این هورمون بصورت طبیعی در بدن وجود دارد و میزان کلسیم استخوان را تنظیم میکند. هدف ترشح هورمون پاراتیروئیدی افزایش کلسیم خون می‌باشد. غدد پاراتیروئیدی  که چهار عدد هستند و وظیفه کنترل سطح سرمی کلسیم را در بدن برعهده دارند. غده پاراتیروئید کلسیم خون را افزایش و غده تیروئید میزان کلسیم خون را کاهش می‌دهد. از داروهای پاراتورمون برای تحریک سلول هایی که استخوان جدید تولید میکنند استفاده میشود که بصورت تزریقی بوده و روزانه ۱ بار استفاده میشوند.
تری پارانید داروی قدرتمند مشابه هورمون پاراتیروئید می باشد که رشد استخوان جدید را در بدن تحریک میکند و تا ۲ سال بصورت روزانه زیر پوست تزریق میشود.

۴) درمان جایگزینی هورمون (HRT):

پوکی استخوان از عوارض شایع بعد از یائسگی در زنان است. معمولا برای درمان پوکی استخوان در اثر یائسگی از داروهای HRT که هورمونی هستند و یا داروهای مشابه هورمونی که در بند ۲ اشاره کردیم استفاده میشود. HRT در زنان یائسه جوان‌تر می‌تواند به حفظ استحکام استخوان و پیشگیری از استئوپوروز (پوکی استخوان) کمک کند. این دارو استخوان ها را تقویت و خطر شکستگی را کاهش می دهد.

طرز مصرف و نکات قابل توجه:

• معمولا پزشکان، اگر فرد دچار یائسگی زودرس شده باشد (از ۴۵ سالگی به بعد) حداقل تا ۵۱ سالگی از داروهای HRT همراه قرص های ضد بارداری هورمونی تجویز میکنند که باعث افزایش سطح استروژن و محافظت در برابر پوکی اسخوان و سایر موارد کمک می کند.
• مصرف HRT به سن، علائم و هر عامل ریسکی که فرد داشته باشد وابسته است.
• از این دارو در افراد زیر ۶۰ سال بیشتر استفاده میشود زیرا مزایای مصرف برای این دسته از افراد از عوارض آن بیشتر است.

عوارض جانبی:

• برخی از انواع داروهای HRT اندکی خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش میدهد.
• این داروها خطر لخته شدن خون و سکته را با این دارو نیز افزایش می دهند.

۵) دنوزوماب:

دنوزوماب داروی دیگری است که برای درمان پوکی استخوان تجویز می شود. این دارو نتایج مشابه یا بهتری از تراکم استخوان ایجاد میکند و احتمال شکستگی های مختلف را کاهش می دهد.

طرز مصرف:
دنوزوماب بصورت تزریق زیر پوستی استفاده میشود که هر ۶ ماه یکبار تزریق میگردد.
دنوزوماب معمولا بصورت نا محدود مصرف میشود، تحقیقات نشان داده اند که با قطع مصرف این دارو، خطر شکستگی ستون فقرات افزایش داشته است.

عوارض جانبی:
عارضه نادر با این دارو همانند بیس فسفونات ها شکستگی یا ترک در وسط ران پا و استئونکروز فک می باشد.

۶) رالوکسفین:

از داروهای SERMS می باشد که اثرات مشابه هورمون داشته و مانند استروژن در برخی از نقاط بدن از جمله استخوان‌ها عمل کرده و باعث تقویت استخوان ها میشود. برای پوکیاستخوان هایی که معمولا پس از یائسگی رخ میدهند از داروی رالوکسفین استفاده میشود تا حد امکان از پوکی استخوان پیشگیری و در صورت ابتلا نیز شروع به درمان آن کند. این دارو باعث کاهش از دست رفتن استخوان می‌شود و به استحکام استخوان‌ها کمک می‌کند و احتمال شکستن آنها را کاهش می‌دهد.
این دارو خطرات مرتبط به استروژن را نیز ندارد و خطر ابتلا به سرطان سینه را نیز کاهش می دهد.

عوارض جانبی:
گرگرفتگی و خطر لخته شدن خون از عوارض جانبی احتمالی با این دارو می باشد.

۷) تیملوس:

داروی مشابه هورمون پاراتیروئید می باشد که از این دارو نیز به مدت ۲ سال طبق دستور پزشک مصرف میشود.

۸) روموسوزوماب:

جدیدترین داروی استخوان ساز برای درمان پوکی استخوان می باشد. این دارو بصورت تزریقی هر ماه در مطب پزشک و در مدت یک سال استفاده میوشد.

بعد از اینکه مصرف هر یک از داروهای استخوان ساز متوقف شد، بطور کلی باید برای حفظ رشد استخوان جدید داروی دیگری برای پوکی استخوان مصرف کنید.

تغییر سبک زندگی برای افراد مبتلا به پوکی استخوان

تغییر شیوه زندگی و درمان خانگی به کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان یا شکستگی استخوان کمک میکند که این تغییرات میتوانند شامل موارد زیر باشند:
۱) سیگار نکشیدن: سیگار باعث افزایش میزان تحلیل استخوان و احتمال شکستگی استخوان ها میگردد.

۲) حذف مشروبات الکلی: مصرف الکل در روز باعث کاهش تشکیل استخوان در بدن میگردد.

3) جلوگیری از افتادن و سقوط: زمانی که استخوان های ضعیف دارید و یا مبتلا به پوکی استخوان شده اید لازم است خودتان نیز نکات ایمنی را رعایت کنید، مثلا هر بند یا سیم برق روی زمین که احتمال دارد پای شما به آن گیر کرده و زمین بخورید را بردارید، از کفش های پاشنه بند که امکان پیچ خوردگی و زمین خوردن را برای شما دارند استتفاده نکنید. کفش هایی که کفی های لغزنده دارند و یا فرش هایی که امکان لیز خوردن دارند را حذف کنید.

داروهایی که میتوانند باعث پوکی استخوان شوند

• استروئید ها (کورتون) مانند دگزامتازون، بتامتازون، کورتیزون، پردنیزولون… : مصرف این داروها بصورت قرص در دوز ۵ میلی گرم یا بیشتر به مدت ۳ ماه یا بیشتر احتمال پوکی اسخوان را افزایش می دهد. حتما از مکمل های ویتامین دی و کلسیم استفاده کنید.
• داروی آنتی اسید حاوی آلومینیوم
• داروهای ضد تشنج مانند دیلانتین یا فنوباربیتال
• داروهای مهار کننده آروماتاز مانند آرومیدکس، آروماسینف فمارا و…
• داروهای شیمی درمانی
• داروهای هورمون آزاد کننده گنادونروپین
• سیکلوسپورین
• هپارین
• لیتیوم
• مدروکسی پروژسترون
• متوترکسات
• مهار کننده پمپ پروتون مثل نکسیوم
• مهار کننده انتخابی باز جذب سروتونین
• تاموکسیفن
• تیازولیدین دیون ها
• هورمون تیروئید بیش از حد

این لیست داروها تنهای بخشی از داروهایی هستند که مصرف آنها میتواند بر پوکی استخوان و کاهش تراکم استخوانی تأثیر بگذارد.

سوالات متداول مشتریان در مورد پوکی استخوان

۱) تفاوت بین مواد مغذی مصنوعی و طبیعی در درمان پوکی استخوان چیست؟

در اینجا به تفاوت بین مواد مغذی طبیعی و مصنوعی می پردازیم:
مواد مغذی طبیعی: این مواد از منابع غذایی کامل در رژیم غذایی به دست می آیند.
مواد مغذی مصنوعی: به این مواد مغذی جداشده نیز گفته می شود ، این مواد معمولاً در یک فرایند صنعتی به صورت مصنوعی ساخته می شوند.
مواد مغذی مصنوعی شامل “مکمل های غذایی کامل” نیست ، که از غذاهای کامل غلیظ و کم آب ساخته شده اند.
امروزه اکثر مکمل های درمانی پوکی استخوان موجود در بازار به صورت مصنوعی ساخته می شوند. اینها شامل ویتامین ها ، مواد معدنی و غیره هستند.
برای فهمیدن اینکه مکمل شما مصنوعی یا طبیعی است ، برچسب را بررسی کنید. مکمل های طبیعی معمولاً منابع غذایی را در فهرستی ارائه می کنند یا با عنوان ۱۰۰٪ گیاهی یا حیوانی برچسب زده می شوند.

۲) آیا مواد مغذی طبیعی و مصنوعی برای درمان پوکی استخوان متفاوت هستند؟

خیر.  مواد مغذی مصنوعی تقریباً از نظر شیمیایی با مواد موجود در مواد غذایی یکسان هستند. اما بهتر است از مواد مغذی طبیعی استفاده شود تا زمانی که مصرف دوز  توصیه شده توسط پزشک یا داروساز برای درمان پوکی استخوان، ضروری باشد.
فرآیند تولید مواد مغذی مصنوعی با نحوه ایجاد این مواد توسط گیاهان و حیوانات بسیار متفاوت است. بنابراین با وجود داشتن ساختار مشابه ، بدن شما ممکن است واکنش متفاوتی به مواد مغذی مصنوعی نشان دهد. علت آن است که وقتی شما غذای واقعی می خورید ، مواد مغذی واحدی را مصرف نمی کنید ، بلکه طیف وسیعی از ویتامین ها ، مواد معدنی ، عوامل مؤثر و آنزیم هایی را استفاده می کنید که امکان استفاده بهینه از بدن را فراهم می کنند.
در نتیجه ، اگر یک مکمل مصنوعی و طبیعی مقدار یکسانی از مواد مغذی مذکور را در ترکیبات خود داشته باشند ، بهتر است مکمل های طبیعی مصرف کنید. در غیر این صورت ، مکمل مصنوعی گزینه درمانی بهتری برای درمان و مدیریت پوکی استخوان شما خواهد بود.

۳) آیا می توان تراکم استخوان را بازسازی کرد؟

شاید. درمان پوکی استخوان به معنای متوقف کردن مرگ استخوان و بازسازی استخوان برای جلوگیری از شکستگی است. انتخاب سبک زندگی سالم مانند رژیم غذایی مناسب ، ورزش و داروها می تواند به جلوگیری از مرگ بیشتر استخوان ها کمک کند و خطر شکستگی ها را کاهش دهد. اما اگر تراکم استخوانی زیادی از دست داده باشید ، ممکن است تغییرات سبک زندگی کافی نباشد.

۴) آیا پوکی استخوان با افزایش سن بدتر می شود؟

پوکی استخوان باعث ضعیف تر شدن و شکنندگی استخوانها می شود. برخی از افراد بیشتر از سایرین در معرض خطر هستند. استخوان ها در اوایل بزرگسالی تا اواخر دهه ۲۰ زندگی در ضخیم ترین و قویترین حالت خود قرار دارند.  شما به تدریج از حدود ۳۵ سالگی شروع به از دست دادن تراکم استخوانی می کنید.

۵) درمان پوکی استخوان چه مدت طول می کشد ؟

این امر به عوامل بسیاری از جمله سن ، جنسیت و شدت پوکی استخوان بستگی دارد. بعضی اوقات ، این بیماری قابل درمان نیست و تنها با پیشگیری از بدتر شدن ، می توان آن را مدیریت کرد. اما به طور کلی ، درمان پوکی استخوان با داروهایی مانند بیس فسفونات ها که رایج ترین نوع داروهای پوکی استخوان هستند، ۳ تا ۵ سال زمان خواهد برد.
بیس فسفوناتها شامل آلندرونات ، ایباندرونات ، رزیدرونات و اسید زولدرونیک هستند. این داروها در کاهش خطر شکستگی استخوان ها بسیار مؤثرند.

۶) چه ورزش هایی باعث افزایش تراکم استخوان در ستون فقرات می شوند؟

ورزش وزنه برداری دو تا سه بار در هفته توصیه می شود. عضلات اکستانسور نخاعی خود را که در قسمت ستون فقرات قرار دارد ، تقویت کنید تا وضعیت بدن را بهبود ببخشید و خطر ابتلا به شکستگی را با انجام تمرینات روزانه کاهش دهید: پای خود را محکم به زمین بکوبید (مانند حالت طناب زنی) تا تراکم استخوان در مفصل ران افزایش یابد.
اگرچه ، پوکی استخوان وضعیتی است که می تواند خطرناک و دردناک باشد ، اما اقدامات زیادی برای پیشگیری و درمان پوکی استخوانوجود دارد ، از تغذیه درست و ورزش کردن گرفته تا مصرف داروهای مناسب.
اگر فکر می کنید در معرض ابتلا به پوکی استخوان هستید یا این وضعیت در شما تشخیص داده شده است ، با پزشک خود صحبت کنید. آنها می توانند با شما همکاری کنند تا یک برنامه پیشگیری یا درمانی را در کنار هم قرار دهید ، برنامه ای  می تواند به بهبود سلامت استخوان شما کمک کند و خطر عوارض را کاهش دهد.

۷) چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به پوکی استخوان هستند؟

• برای بسیاری از زنان، این بیماری یک یا دو سال قبل از یائسگی شروع می شود.
• زنان آفریقایی آمریکایی و اسپانیایی تبار کمتر در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند، اما همچنان در معرض خطر قابل توجهی هستند. پوکی استخوان در زنان سفیدپوست غیر اسپانیایی و زنان آسیایی شایع‌تر است.
• در میان مردان، پوکی استخوان در سفیدپوستان غیر اسپانیایی شایع تر است.

منابع های خارجی مورد استفاده در این مقاله:
https://www.nhs.uk/conditions/osteoporosis/treatment/
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/osteoporosis/diagnosis-treatment/drc-20351974
https://www.medicalnewstoday.com/articles/collagen-for-osteoporosis

مقالات مرتبط: