به نقل از ارز دیجیتال:
عرضه اولیه سکه یا همان ICO یکی از روش‌های بی‌نظیر جذب سرمایه در سال‌‌های اولیه تولد ارزهای دیجیتال بود که به محبوبیت بالایی دست پیدا کرد و بسیاری از پروژههای کریپتو از آن برای تأمین سرمایه استفاده کردند. عرضه اولیه سکه از طریق پیش‌فروش توکن‌های یک پروژه، سرمایه لازم را برای راه‌اندازی آن تأمین می‌کرد. محبوبیت ICOها به دلایل مختلفی که در این مقاله به آنها اشاره می‌کنیم، رفته‌رفته کاهش پیدا کرد؛ اما ماهیت «عرضه اولیه» همچنان ارزش خود را حفظ کرده و در شکل‌های جدید ظاهر می‌شود. یکی از انواع جدیدتر عرضه اولیه که این روزها به‌شدت محبوب است، عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز یا IDO (مخفف Initial Dex Offering) است.
عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز در سال ۲۰۲۱ سروصدای زیادی به پا کرد و برخی از پروژه‌هایی که از این روش استفاده کردند، درآمدهای خوبی کسب کردند. این پروژه‌ها محدود به یک حوزه خاص نبودند و در بخش‌های مختلف از جمله دیفای، توکن‌های غیرمثلی، متاورس و بازی‌های بلاک چینی پراکنده بودند. به‌عنوان مثال، بازی بلاک‌توپیا (Blocktopia) از جمله پروژه‌هایی بود که در سال ۲۰۲۱ عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز انجام داد و با سود ۵۵۸ درصدی که برای سرمایه‌گذاران خود به همراه داشت، رکورد بیشترین میزان بازگشت سرمایه را در بین IDOهای این سال از آن خود کرد.
در این مقاله، ماهیت و شیوه انجام IDOها را بررسی می‌کنیم، نگاهی به تفاوت‌های این روش جذب سرمایه با ICO خواهیم داشت و با راه‌های شرکت‌کردن در IDOهای جدید و امکان کسب درآمد از آنها آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید.
عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز (IDO) چیست؟
امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای طی چند سال گذشته به‌دلیل توانایی حذف واسطه‌های شخص ثالث و استفاده از قراردادهای هوشمند، به یکی از درخشان‌ترین دستاوردهای شبکه‌های بلاک چینی از جمله شبکه اتریوم تبدیل شده است.
با گسترش دیفای، یکی از بزرگ‌ترین انتقادهای واردشده به صرافی‌های ارز دیجیتال یعنی همان «متمرکزبودن» رفع شد و گونه‌ای جدید از صرافی‌ها به نام صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) پدیدار شدند.
صرافی‌های غیرمتمرکز دستاوردهای زیادی داشتند که مهم‌ترین آنها، امکان تبادل دارایی‌های دیجیتال بدون نیاز به واسطه بود. البته این تنها دستاورد این صرافی‌ها نبود و از دیگر دستاوردهای آنها، می‌توان به امکان اجرای IDO اشاره کرد.
همان طور که پیش‌تر هم اشاره کردیم، IDO مخفف عبارت Initial Dex Offering است و در فارسی از آن تحت عنوان «عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز» یاد می‌شود.
عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز یا همان IDO یک روش نوین برای جذب سرمایه در بازار رو‌به‌رشد ارزهای دیجیتال است که به کاربران صرافی‌های غیرمتمرکز اجازه می‌دهد توکن‌های خود را برای پیش‌فروش در این صرافی‌ها فهرست کنند و بخش قابل‌توجهی از سرمایه اولیه موردنیاز برای راه‌اندازی پروژه خود را با کمک سرمایه‌گذاران خرد جمع‌آوری کنند.
این فرایند هم به نفع سرمایه‌گذاران است هم به نفع صاحبان پروژه‌ها؛ چراکه صاحبان پروژه‌ها سرمایه موردنیاز برای شروع فعالیت خود را دریافت می‌کنند و سرمایه‌گذاران هم پس از راه‌اندازی رسمی و عرضه عمومی توکن‌ها که معمولاً با افزایش چشم‌گیر قیمت همراه است، به سود خوبی می‌رسند.
یکی از قدیمی‌ترین و معروف‌ترین IDOها متعلق به پروتکل رِیون (Raven Protocol) است که در سال ۲۰۱۹ انجام شد. تیم توسعه‌دهنده ریون برای این کار، صرافی غیرمتمرکز بایننس (Binance DEX) را انتخاب کرد و توکن‌های جدید خود را با یک قیمت مشخص در این پلتفرم عرضه کرد.
تفاوت IDO ،ICO و IEO
یکی از ارکان اساسی برای درک بهتر IDO، بررسی تفاوت‌های آن با ICO و IEO است. در ابتدای مقاله اشاره کردیم که ماهیت این سه فرایند تا حد زیادی یکسان است و هر سه آنها انواع مختلفی از «عرضه اولیه» هستند. در حقیقت تنها تفاوتی که بین این سه نوع از عرضه اولیه وجود دارد، شیوه و محل انجام آنهاست.
در سال ۲۰۱۷ پروژههای عرضه اولیه سکه یا همان ICO در صنعت کریپتو به اوج خود رسیدند و با استقبال چشم‌گیر از جانب سرمایه‌گذاران مواجه شدند. با این حال، ازآنجاکه هیچ نظارت خاصی روی این‌گونه پروژه‌ها وجود نداشت، تعداد پروژههای کلاهبرداری که تنها با هدف فریب سرمایه‌گذاران و جذب سرمایه آنها راه‌اندازی شده بودند افزایش یافت و باعث شد تا افراد بسیاری سرمایه خود را به‌واسطه این پروژه‌ها از دست بدهند.
پس از مدتی، پروژههای عرضه اولیه صرافی (IEO) پدیدار شدند؛ با این پیش‌فرض که به‌جای اینکه هرکسی به‌تنهایی عرضه اولیه سکه برگزار کند، این فرایند در صرافی‌های متمرکز انجام شود. صرافی‌ها ابتدا شخصاً پروژه‌ای که قصد انجام عرضه اولیه را داشت اعتبارسنجی می‌کردند و در صورتی که پروژه را قابل‌اعتماد می‌یافتند، توکن آن را برای عرضه اولیه فهرست می‌کردند. ازآنجاکه فهرست‌شدن توکن موردنظر در صرافی حتمی بود، سرمایه‌گذاران با اطمینان بیشتری پروژه دلخواه خود را انتخاب می‌کردند.
عرضه اولیه صرافی معضل کلاهبرداری و پروژههای جعلی را حل کرده بود؛ اما خود با دو مشکل «متمرکزبودن» و «کارمزد صرافی» همراه بود.
می‌دانید که تمرکززدایی و حذف واسطه‌ها، یکی از دلایل اصلی پیدایش ارزهای دیجیتال است. این در حالی است که بسیاری از صرافی‌های این ارزها، خود متمرکز هستند. علاوه بر این، انجام عرضه اولیه صرافی مستلزم پرداخت کارمزدهای هزاران دلاری از سوی صاحب پروژه بود.
بنابراین نوع جدیدتری از عرضه اولیه با نام عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز متولد شد که به‌جای صرافی‌های متمرکز، در دکس‌ها انجام می‌شد. این روش بسیار شبیه به عرضه اولیه صرافی است؛ تا جایی که برخی از افراد حتی IEO و IDO را تقریباً یکسان می‌دانند و بر این باورند که می‌توان گفت IDO اساساً یک IEO جدید است.
لانچ‌پدهای کریپتو؛ پلتفرم‌های راه‌اندازی و اجرای IDOها
یکی از اصطلاحاتی که به‌احتمال قوی در ادبیات حوزه IDO زیاد آن را می‌شنوید، اصطلاح «لانچ‌پد» (Launchpad) است. لانچ‌پدها همان پلتفرم‌هایی هستند که میزبان IDOها می‌شوند و می‌توانید پروژههای جدید را در آنها پیدا کنید. به‌بیان دیگر:
هر صرافی غیرمتمرکزی که امکان اجرای IDO را فراهم کند، یک لانچ‌پد یا پلتفرم IDO خوانده می‌شود.
دنبال‌کردن مداوم لانچ‌پدها به کاربران این فرصت را می‌دهد که توکن‌های جدید را پیش از عمومی‌شدن پیدا کنند و قبل از افزایش قیمت، در آنها سرمایه‌گذاری کنند. این لانچ‌پدها همچنین به یک فرایند اعتبارسنجی مجهز هستند تا امکان کلاهبرداری و سرقت سرمایه کاربران را به حداقل برسانند.
آشنایی با ماهیت لانچ‌پدها و برخی از نمونه‌های معروف آنها، برای درک بهتر فرایند IDO ضروری است. بنابراین این قسمت را به معرفی لانچ‌پدهای معروف اختصاص می‌دهیم و پس از آن، شیوه اجرای IDO را بررسی می‌کنیم.
پولکااستارتر
پولکااستارتر (Polkastarter) یک صرافی غیرمتمرکز روی شبکه پولکادات است که به‌عنوان یک لانچ‌پد برای پیش‌فروش توکن‌ها و جذب سرمایه عمومی عمل می‌کند. این صرافی در اواخر سال ۲۰۲۰ راه‌اندازی شد و تا زمان نگارش این مقاله توانسته بیش از ۲۰۰,۰۰۰ کاربر جذب کند.
پولکااستارتر یک پلتفرم کاملاً غیرمتمرکز، منبع‌باز و بدون نیاز به مجوز است. همچنین ازآنجاکه روی پولکادات راه‌اندازی شده، نسبت به بلاک چین‌های پرترافیکی مانند بیت کوین و اتریوم مقیاس‌پذیرتر است.
از معروف‌ترین پروژه‌هایی که IDO خود را روی پولکااستارتر انجام داده‌اند می‌توان به اسپایدردائو (SpiderDAO)، ماهادائو (MahaDAO)، فایر پروتکل (Fire Protocol) و اکسیدمی (Exceedme) اشاره کرد. جالب است بدانید که همه این IDOها ظرف مدت چند دقیقه به اتمام رسیدند.
تراست‌پد
تراست‌پد (TrustPad) یک پلتفرم غیرمتمرکز و چندزنجیره‌ای است که امکان جذب سرمایه را برای پروژه‌ها فراهم می‌کند و فرصت سرمایه‌گذاری زودهنگام در پروژههای جدید را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد. با سهام‌گذاری توکن بومی تراست‌پد که TPAD نام دارد، می‌توانید شانس خود را برای دسترسی سریع‌تر به پروژههای موفق افزایش دهید.
تراست‌پد با شبکه‌های محبوبی همچون اتریوم، پالیگان و سولانا تعامل‌پذیر است. این لانچ‌پد به امنیت دارایی‌های کاربران اهمیت زیادی می‌دهد. از همین رو، کسانی که قصد اجرای IDO در تراست‌پد را دارند، باید مراحل احراز هویت را طی کنند.
پروژه‌هایی را که در آینده نزدیک روی تراست‌پد IDO اجرا می‌کنند می‌توانید از طریق وب‌سایت رسمی این پلتفرم و در بخش Upcoming IDOs مشاهده کنید.
سولاستارتر
سولاستارتر (Solstarter) اولین لانچ‌پد IDO روی بلاک چین سولانا است که امکان تأمین سرمایه را به روشی غیرمتمرکز و عادلانه فراهم می‌کند. این لانچ‌پد برای پروژه‌هایی که قصد فعالیت روی بلاک چین سولانا را دارند مناسب است.
توکن بومی سولاستارتر SOS نام دارد. داشتن این توکن برای شرکت در IDOها ضروری است. سرمایه‌گذاران با توجه به میزان توکن‌های SOS خود می‌توانند در IDOهای سولاستارتر مشارکت کنند.
ازآنجاکه این لانچ‌پد روی سولانا راه‌اندازی شده، از مزیت‌های این بلاک چین از جمله سرعت بالا و کارمزدهای کم بهره‌مند است و چالش مقیاس‌پذیری را تا حد زیادی رفع کرده است.
داک‌استارتر
داک‌استارتر (DuckSTARTER) یکی دیگر از لانچ‌پدهای معروف است که از شبکه‌های اتریوم و بایننس اسمارت چین پشتیبانی می‌کند. مشارکت در IDOهای داک‌استارتر هم نیازمند سهام‌گذاری توکن DUCK و طی‌کردن مراحل احراز هویت است.
علاوه بر این، سرمایه‌گذاران باید خود پروژه و همچنین DuckDAO را در توییتر و تلگرام دنبال کنند، برای یک پست به‌خصوص کامنت بگذارند و در نهایت در هنگام اجرای IDO حاضر باشند.
داک‌استارتر سرمایه‌گذاران را بر اساس میزان توکن‌های DUCK آنها، به ۵ سطح تقسیم می‌کند. سرمایه‌گذارانی که در یک سطح قرار دارند، برای مشارکت در IDO با یکدیگر رقابت می‌کنند.
لانچ‌پد بایننس اسمارت چین
لانچ‌پد بایننس اسمارت چین با نام BSCPad اولین پلتفرم IDO است که روی شبکه بایننس اسمارت چین راه‌اندازی شده است. این لانچ‌پد از یک راه‌حل جالب استفاده می‌کند تا فرصت مشارکت در IDOها را به شیوه‌ای عادلانه‌تر در اختیار همه سرمایه‌گذاران قرار دهد.
در قسمت‌های قبل اشاره کردیم که سرمایه‌گذاران برای مشارکت در IDOها باید ابتدا توکن بومی پلتفرم را سهام‌گذاری کنند. حقیقت این است که پس از سهام‌گذاری توکن هم، توانایی مشارکت در IDO قطعی نیست و سرمایه‌گذاران بر اساس معیارهایی مانند زمان ورود، با یکدیگر رقابت می‌کنند.
لانچ‌پد بایننس اسمارت چین یک بخش به نام «لاتاری» را به سرویس‌های خود اضافه کرده که سرمایه‌گذاران می‌توانند در آن شرکت کنند و شانس خود را محک بزنند. اگر آنها در این لاتاری برنده شوند، مشارکتشان در IDO قطعی خواهد بود.
IDO چطور اجرا می‌شود؟
تا به اینجای مقاله درباره ماهیت IDOها، تفاوت آنها با انواع قدیمی‌تر عرضه اولیه، لانچ‌پدهای IDO و چند نمونه از معروف‌ترین این لانچ‌پدها صحبت کردیم. در این بخش قصد داریم روش راه‌اندازی یک IDO را به‌صورت عملی و گام‌به‌گام بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
۱. طراحی یک استراتژی کسب‌وکار خوب
اولین قدم برای راه‌اندازی یک IDO، طراحی یک استراتژی کسب‌وکار خوب است. در استراتژی کسب‌وکار خود به مواردی همچون چالشی که پروژه شما قصد رفع آن را دارد، فرایند جذب سرمایه، بلاک چینی که می‌خواهید پروژه خود را روی آن راه‌اندازی کنید، استراتژی‌های بازاریابی و برنامه‌ای که برای بعد از اتمام IDO دارید فکر کنید.
۲. طراحی استراتژی بازاریابی
حداقل چیزهایی که شما به‌عنوان صاحب یک IDO برای بازاریابی به آن نیاز دارید، یک وب‌سایت و یک وایت پیپر خوب است. یک وب‌سایت حرفه‌ای که جذابیت‌های بصری لازم را هم دارد، می‌تواند اعتماد سرمایه‌گذاران را جلب کند و کمک بسیار بزرگی برای موفقیت پروژه شما محسوب شود.
البته داشتن یک وب‌سایت خوب، مسلماً برای قانع‌کردن سرمایه‌گذاران کافی نیست. برای این هدف، پروژه شما باید استراتژی کسب‌وکار منطقی داشته باشد و یک چالش واقعی را حل کند؛ اما وب‌سایت شما می‌تواند سرمایه‌گذارانی را که تصمیم به مشارکت در IDO گرفته‌اند مطمئن‌تر کند.
همچنین نقش وایت پیپر را در معرفی پروژه خود دست‌کم نگیرید. وایت پیپر باید شامل همه حقایق و جزئیات فنی مرتبط با پروژه باشد و خواننده را مجاب کند که چرا سرمایه‌گذاری در این پروژه منطقی است. در وایت پیپر خود تا جایی که می‌توانید از نمودارها، جدول‌ها و اطلاعات آماری استفاده کنید.
۳. بررسی لانچ‌پد دکس‌های مختلف
لانچ‌پدهای موردنظر خود را بررسی کنید و درباره شرایط آنها برای اجرای IDO تحقیق کنید. اگر پروژه شما با این شرایط هم‌خوانی داشته باشد، IDO شما تأیید خواهد شد و می‌توانید آن را اجرا کنید.
۴. ایجاد توکن
قدم بعدی برای تکمیل فرایند IDO، ایجاد توکن است. باید بگوییم که امروزه با توجه به امکاناتی که وجود دارد، هر شخصی با دانش فنی حداقلی می‌تواند یاد بگیرد که چطور یک توکن ایجاد کند.
در حقیقت مسئله اصلی، چگونگی توسعه توکن نیست، بلکه ارائه دلایل کافی به سرمایه‌گذاران و متقاعدکردن آنها برای سرمایه‌گذاری در پروژه است.
۵. عرضه توکن جهت شروع فرایند جذب سرمایه
تیم پروژه یک مکان مجازی به نام استخر توکن (Token Pool) را ایجاد می‌کند که سرمایه‌گذاران می‌توانند با استفاده از آن، مبلغ موردنیاز برای پیش‌خرید توکن را پرداخت کنند. به‌بیان دیگر، سرمایه‌گذاران در ازای پولی که پرداخت می‌کنند، اسناد بدهی (IOU) توکن را خریداری می‌کنند. سند بدهی، اذعان رسمی پروژه به مبلغ بدهی به سرمایه‌گذار است.
پس از اینکه سرمایه لازم جمع‌آوری شد و فرایند IDO با موفقیت به پایان رسید، رویداد تولید توکن (Token Generation Event یا به‌اختصار TGE) اجرا می‌شود. رویداد تولید توکن معمولاً تنها چند ساعت پس از عرضه اولیه صورت می‌گیرد. پس از انجام موفقیت‌آمیز این رویداد، سرمایه‌گذاران توکن‌های واقعی خود را دریافت می‌کنند.
باید اشاره کنیم که قیمت توکن‌ها معمولاً بر اساس الگوی عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. هرچه تقاضا برای خرید یک توکن بیشتر باشد، قیمت آن بیشتر می‌شود و بالعکس؛ اما به‌طور کلی، فهرست‌شدن توکن در صرافی‌ها باعث افزایش قیمت آن می‌شود و سرمایه‌گذارانی که توکن را پیش‌خرید کرده بودند، از این طریق به سود خوبی دست پیدا می‌کنند.
برخی پروژه‌ها با ایجاد امکان تأمین نقدینگی، سرمایه‌گذاران را ترغیب می‌کنند تا به‌جای فروش توکن‌های خود، آنها را در استخرهای نقدینگی نگه دارند و در ازای آن پاداش دریافت کنند.
کسب درآمد از IDOها
تا به اینجای مقاله درباره نحوه راه‌اندازی یک IDO صحبت کردیم. در این قسمت قصد داریم نحوه مشارکت در IDOها را بررسی کنیم.
همان طور که اشاره کردیم، فهرست‌شدن توکن‌ها در صرافی باعث افزایش قیمت آنها می‌شود؛ بنابراین سرمایه‌گذاران پروژههای IDO غالباً به سودهای خوبی می‌رسند. این فرایند به‌خودی‌خود می‌تواند یک روش کسب درآمد محسوب شود.
با این حال، در این مسیر موانع و مشکلاتی وجود دارد که سرمایه‌گذاران باید از آنها آگاهی داشته باشند و سپس درباره شرکت در IDOها تصمیم‌گیری کنند.
بنابراین ابتدا نگاهی به نکاتی خواهیم داشت که پیش از شرکت در IDO باید بدانید و پس از آن، نحوه مشارکت در IDO را بررسی می‌کنیم.
آنچه پیش از شرکت در IDO باید بدانیم
سرمایه‌گذاری در IDO، به خرید توکن بومی لانچ‌پد و اندکی شانس در قرعه‌کشی احتیاج دارد.
لانچ‌پدهای اصلی که میزبان اکثر IDOها هستند، چندین ویژگی مشترک دارند. یکی از این ویژگی‌ها، بهره‌گیری از «لیست سفید» (WhiteList) است.
لیست سفید در حقیقت فهرستی از همه سرمایه‌گذارانی است که برای مشارکت در IDO پذیرفته شده‌اند.
ازآنجاکه IDOها در مقایسه با IEOها و ICOها سرمایه کمتری جمع‌آوری می‌کنند، مجبور هستند تا تعداد خریداران و تعداد توکن‌هایی که هر شخص می‌تواند خریداری کند را محدود کنند. همین محدودیت باعث شده تا شانس مشارکت در IDOها همواره بسیار پایین بوده و روند توزیع توکن میان سرمایه‌گذاران نامتناسب باشد.
برنده‌شدن در قرعه‌کشی و اضافه‌شدن نام یک سرمایه‌گذار به لیست سفید، مستلزم داشتن حداقل مقدار مشخصی از توکن بومی لانچ‌پد موردنظر است. به‌بیان دیگر، سرمایه‌گذاران برای ورود به لیست سفید و کسب امکان مشارکت در IDO، علاوه بر مبلغی که به پیش‌خرید توکن‌ها اختصاص می‌دهند، باید مبلغی را هم برای خرید توکن بومی لانچ‌پد در نظر بگیرند.
البته برخی صرافی‌ها برای کاربرانی که توکن بومی لانچ‌پد را ندارند هم راهی برای مشارکت در IDO در نظر گرفته‌اند. این کاربران باید نقدینگی یکی از استخرهای موردنظر پلتفرم را تأمین کنند و پس از آن می‌توانند برای مشارکت در IDO رقابت کنند.
همچنین ورود به لیست سفید مستلزم طی‌کردن مراحل شناخت مشتری (KYC) است؛ بنابراین با توجه به محدودیت‌های قانونی که برای ساکنان برخی از کشورها از جمله آمریکا، عراق، کوبا، کره شمالی، ونزوئلا و ایران در نظر گرفته شده، اغلب IDOها به ساکنان این کشورها اجازه مشارکت نمی‌دهند.
در نهایت فراموش نکنید که اغلب لانچ‌پدها، تنها یک بار شانس مشارکت در IDO را در اختیار هر کاربر قرار می‌دهند.
چگونه در IDO شرکت کنیم؟
فرایند مشارکت در IDO بسته به لانچ‌پدی که آن را اجرا می‌کند متفاوت است. با این حال، مجموعه‌ای از مراحل اولیه وجود دارد که بین اکثر این لانچ‌پدها مشترک است. در ادامه به این مراحل می‌پردازیم و آنها را به‌صورت گام‌به‌گام بررسی می‌کنیم.
مرحله اول: اتصال یک کیف پول وب ۳
برای مشارکت در عرضه اولیه صرافی‌های غیرمتمرکز، سرمایه‌گذاران باید با پلتفرم‌های لانچ‌پد تعامل داشته باشند تا بتوانند ابتدا سرمایه‌گذاری کرده و سپس توکن‌های خود را دریافت کنند.
برای دریافت توکن‌ها، شما نیازمند یک کیف پول وب ۳ هستید. کیف‌پول متامسک (MetaMask) یکی از مشهورترین و پرکاربردترین گزینه‌های موجود است که در قالب افزونه مرورگر فعالیت می‌کند.
مرحله دوم: احراز هویت
اکثر IDOها در وهله اول از سرمایه‌گذاران می‌خواهند تا پروتکل‌های مربوط به شناخت مشتری و احراز هویت را سپری کنند. ازآنجاکه قانون‌گذاری‌های ارزهای دیجیتال و نظارت‌های پیرامون آنها در کشورهای مختلف جهان بسیار سخت‌گیرانه شده، پروژههای IDO با پیروی از پروتکل‌های شناخت مشتری و الزامی‌کردن این بخش، سعی می‌کنند تا از هرگونه مشکل قانونی جلوگیری کنند.
البته لزوم احراز هویت باعث شده است که شهروندان برخی کشورها، فرصت مشارکت در عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز را از دست بدهند.
مرحله سوم: داشتن توکن بومی لانچ‌پد
گفته می‌شود که دراختیارداشتن توکن بومی لانچ‌پد اختیاری است؛ اما حقیقت این است که این مسئله به میزان قابل‌توجهی شانس سرمایه‌گذاران را برای برنده‌شدن و مشارکت افزایش می‌دهد. با توجه به رقابت سنگینی که برای مشارکت در IDOها وجود دارد، می‌توان گفت که دراختیارداشتن توکن بومی لانچ‌پد عملاً الزامی است.
مرحله چهارم: قرارگرفتن در لیست سفید
در قسمت‌های قبلی درباره لیست سفید و کارکرد آن در فرایند IDO توضیح دادیم. سرمایه‌گذاران برای قرارگرفتن در لیست سفید، علاوه بر اقداماتی مثل خرید توکن بومی لانچ‌پد، باید وظایفی مانند دنبال‌کردن صفحات خاصی در رسانه‌های اجتماعی، بازنشر پست‌ها و پیوستن به کانال‌های مختلف را هم انجام دهند.
این بخش در هر پروژه با پروژه دیگر متفاوت است؛ اما به‌طور کلی شامل فعالیت‌هایی می‌شود که به تبلیغ و ترویج پروژه کمک می‌کنند.
مرحله پنجم: استفاده از صرافی غیرمتمرکز
پس از سرمایه‌گذاری موفق در IDO و دریافت توکن، سرمایه‌گذار ممکن است به‌دنبال مبادله توکن‌های خود باشد. اکنون می‌دانید که توکن‌های عرضه‌شده در IDOها، بلافاصله در صرافی‌های غیرمتمرکز فهرست می‌شوند؛ بنابراین برای معامله این توکن‌ها هم باید از صرافی‌های غیرمتمرکز استفاده کنید.
رابط کاربری بسیاری از صرافی‌های غیرمتمرکز شبیه به یکدیگر است و سرمایه‌گذاران می‌توانند به‌راحتی پس از آشنایی با یکی از آنها، به فعالیت در صرافی‌های مختلف بپردازند.
مزایا و معایب IDOها
IDOها نیز مانند هر پدیده نوظهور دیگری، مزایا و معایب خاص خود را دارند که آگاهی از آنها می‌تواند مسیر موفقیت را هموارتر کند. در ادامه نگاهی به مزایا و معایب احتمالی پروژههای IDO خواهیم داشت.
مزایا
برخی از مزایای IDOها عبارت‌اند از:
نقدینگی آنی و بسیار زیاد
بسیاری از پروژه‌ها بخش قابل‌توجهی از سرمایه جذب‌شده در روند جذب سرمایه را در صرافی غیرمتمرکزی که توکن را فهرست می‌کند، به‌عنوان نقدینگی قفل می‌کنند. علاوه بر این، بسیاری از آنها بلافاصله پس از IDO، امکان سهام‌گذاری را فراهم می‌کنند تا سرمایه‌گذاران را به حفظ توکن‌ها پس از افزایش قیمت تشویق کنند.
کارمزد کمتر
کارمزد عرضه اولیه در صرافی‌های غیرمتمرکز عمدتاً پایین‌تر از صرافی‌های متمرکز است.
شفافیت
ازآنجاکه تمام فرایندهای راه‌اندازی یک IDO به‌صورت درون‌زنجیره‌ای صورت می‌گیرد، سرمایه‌گذاران می‌توانند همه فعالیت‌های IDO را تحت‌نظر گرفته و توکن‌های عرضه‌شده و آدرس‌هایی را که توکن‌ها به آنها واریز شده‌اند بررسی کنند. البته این در صورتی است که بلاک چین موردنظر عمومی باشد.
انعطاف‌پذیری بسیار بالا
یکی از برترین مزایای شرکت در یک IDO، تضمین فهرست‌شدن توکن‌ها در صرافی است که علاوه بر سودآوری بالقوه برای سرمایه‌گذاران، مدت‌زمان انتظار برای فهرست‌شدن (که معمولاً طولانی است) و همچنین ریسک فهرست‌نشدن را حذف می‌کند.
امکان جذب سرمایه برای همه
ازآنجاکه در IDOها برخلاف IEOها، فرایند سخت‌گیرانه بررسی پروژه حذف شده است، پروژههای بیشتری می‌توانند از این روش استفاده کنند و پیش از آغاز به کار رسمی، سرمایه اولیه موردنیاز خود را جمع‌آوری کنند.
معایب
از جمله معایب IDOها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
امکان کلاهبرداری
حذف روند بررسی پروژه‌ها و همچنین سودآوربودن IDO باعث شده تا تقاضای بالایی برای این بخش از صنعت ارزهای دیجیتال در میان سرمایه‌گذاران شکل بگیرد. همین مسئله، امکان وقوع کلاهبرداری را در بین پروژههای IDO افزایش می‌دهد. البته خطر کلاهبرداری در IDOها به‌دلیل تضمین فهرست‌شدن توکن و لزوم طی‌کردن فرایند احراز هویت، به‌اندازه ICOها نیست؛ اما همچنان نسبت به IEOها بیشتر است.
امکان دستکاری قیمت‌ها
احتمال دستکاری قیمت توکن‌ها در این روش بسیار زیاد است. این در حالی است که در روش IEO، عمق بازار بسیار افزایش یافته و به‌راحتی نمی‌توان قیمت را دستکاری کرد.
شانس مشارکت بسیار پایین
اگرچه اغلب پروژههای IDO یک مرحله جذب سرمایه عمومی دارند و به تمام سرمایه‌گذاران مشتاق اجازه می‌دهند تا در این بخش مشارکت داشته باشند، اما به‌دلیل تقاضا و رقابت بسیار بالا، عملاً شانس سرمایه‌گذاران برای سهیم‌شدن در IDO بسیار پایین است.
این مسئله باعث شده تا سرمایه‌گذاران حجم زیادی از توکن‌های بومی لانچ‌پدها را نگهداری کنند تا در نهایت بتوانند یک سرمایه‌گذاری قابل‌توجه و سودآور داشته باشند.
توزیع نامتناسب توکن‌ها میان سرمایه‌گذاران خصوصی و عمومی
اغلب IDOها بخش قابل‌توجهی از توکن‌های خود را برای تیم توسعه‌دهنده، سرمایه‌گذاران مرحله اول و سرمایه‌گذاران خصوصی حفظ می‌کنند. سرمایه‌گذاران حرفه‌ای معمولاً با ردیابی قرارداد هوشمند مربوط به پروژه می‌توانند زمان آزادسازی توکن‌ها را پیش‌بینی کرده و برای فروش اقدام کنند.
جمع‌بندی
در این مقاله تلاش کردیم جدیدترین نوع عرضه اولیه را که عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز است بررسی کنیم و علاوه بر توضیح ماهیت آن، روش‌های راه‌اندازی یک IDO، روش‌های مشارکت در IDO و مزایا و معایب آن را هم بیان کنیم.
روش عرضه اولیه از همان ابتدا در دنیای ارزهای دیجیتال با استقبال زیادی مواجه شد و پس از پشت‌سرگذاشتن انواع مختلفی از عرضه اولیه و تجربه‌کردن مزایا و معایب آنها، اکنون به عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز رسیده‌ایم.
عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز یا همان IDO هم بدون ایراد نیست و با چالش‌های خاص خود مواجه است؛ اما تا به اینجا موفق شده برخی از مهم‌ترین مشکلات انواع پیشین را حل کند. این نوع از عرضه اولیه به‌صورت غیرمتمرکز انجام می‌شود و این یکی از مهم‌ترین دلایل ارزشمندبودن آن است. این روش برای جلوگیری از کلاهبرداری و تأمین امنیت سرمایه کاربران، راه‌حل تضمین فهرست‌شدن توکن را در پیش گرفته که در نوع خود جالب‌توجه است.
