به نقل از ورزش بلاگ:
کم خونی بیماری است که به علت های مختلفی از جمله کمبود گلبول های قرمز خون یا هموگلوبین اتفاق می افتد. به همین دلیل اگر به کم خونی یا آنمی مبتلا باشید، خون شما درصد کمتری از اکسیژن را حمل می کند و اکسیژن به اندازه کافی به بافت ها و اندام های بدن نمی رسد. اکثر افراد فکر می کنند که فقط بانوان به کم خونی مبتلا می شوند. در حالیکه کم خونی در مردان نیز مشاهده می شود. اگر چه به علت شرایط خاص بانوان و قاعدگی ماهیانه، کم خونی در بین خانم ها شایع تر است. در این مقاله از ورزش بلاگ می خواهیم بیشتر در مورد رژیم غذایی برای درمان کم خونی توضیح بدهیم.
کم خونی به راحتی قابل تشخیص نیست و باید برای تشخیص آن آزمایش خون بدهید. انواع مختلفی از این بیماری وجود دارد که علت های متفاوتی نیز دارند. اما روش های پیشگیری وجود دارند تا احتمال ابتلا به کم خونی را در افراد کاهش بدهند.
برای آگاهی از مواد غذایی خون ساز، سری به مقاله روبرو بزنید : مواد غذایی خون ساز در دوران قاعدگی
شایع ترین علت کم خونی، کمبود آهن در بدن است. این موضوع باعث پایین آمدن سطح هموگلوبین بدن می شود. هموگلوبین مسئول حمل اکسیژن ها از ریه به سایر اندام های بدن است و برای ساخته شدن به آهن نیاز دارد.
علت ابتلا به کم خونی
کم خونی در همه سن و مرد و زن هر دو ممکن است اتفاق بیوفتد. البته درمان کم خونی در مردان کم متفاوت است. زیرا ممکن است کم خونی مردان از خونریزی داخلی و یا بیماری خاصی نشات گرفته شده باشد. با این حال یک سری عوامل مهمی نیز هستند که احتمال ابتلا به کم خونی را افزایش می دهند. این علت ها به شرح زیر هستند :
- چرخه قاعدگی در خانم ها
- بارداری و زایمان
- تولد زودرس
- کمبود ویتامین ها، مواد معدنی و آهن در رژیم غذایی
- از دست دادن خون به دلیل جراحی یا آسیب
- ابتلا به بیماری خاص یا جدی مانند ایدز، دیابت، بیماری های کلیوی، سرطان، آرتریت روماتوئید، نارسایی قلبی و بیماری کبد
- سابقه خانوادگی ابتلا به کم خونی های ارثی
- اختلالات روده ای که بر روی جذب مواد مغذی اثر می گذارد
در مقاله روبرو، ورزش هایی برای افرایش قدرت بارداری برای شما آماده کرده ایم : بهترین حرکات یوگا برای افزایش قدرت باروری
انواع کم خونی
در زیر چند نوع از شایع ترین و مهم ترین کم خونی ها را ذکر کرده ایم :
کم خونی همولیتیک
در این نوع از کم خونی، سیستم ایمنی به اشتباه گلبول های قرمز را به عنوان عامل خارجی در نظر می گیرد و به آن حمله می کند.
مشکل در مغز استخوان یا سلول های بنیادی
این کم خونی زمانی اتفاق می افتد که هیچ سلول بنیادی در بدن وجود نداشته باشد. وجود مغز استخوان برای تشکیل گلبول های قرمز ضروری است. در واقع مغز استخوان، با تشکیل سلول های بنیادی به ساخت گلبول های قرمز، سفید و پلاکت ها کمک می کند. بیماری های زیادی وجود دارند که می توانند عملکرد مغز استخوان را تحت تاثیر قرار دهند و موجب ابتلا به کم خونی بشوند.
کم خونی ناشی از کمبود ویتامین
برای تولید گلبول های قرمز خون، وجود ویتامین B12 و فولات ضروری است. اگر هرکدام از این ۲ ویتامین کم شوند، تشکیل گلبول های قرمز به مشکل برمیخورد.
کم خونی ناشی از فقر آهن
این نوع از کم خونی به علت کمبود آهن در بدن به وجود می آید. که باعث کاهش تولید گلبول های قرمز می شوند. این کم خونی ممکن است به علت های مختلفی از جمله، رژیم غذایی ضعیف، دوران قاعدگی خانم ها، اهدای مکرر خون، تمرینات ورزشی استقامتی، اختلالات گوارشی خاص مانند بیماری کرون، برداشتن بخشی از روده با جراحی و مصرف برخی غذاها اتفاق بیوفتد.
مقاله روبرو به معرفی انواع مکمل های بدنسازی می پردازد. حتما آن را مطالعه کنید. : بهترین مکمل برای عضله سازی و چربی سوزی
کم خونی داسی شکل
در این نوع از کم خونی، گلبول های قرمز خون به شکل غیر طبیعی و سریع تغییر شکل می دهند و تجزیه می شوند. به علاوه ممکن است سلول های خونی هلالی شکل در رگ های خونی کوچک تر گیر افتاده و ایجاد درد کنند.
به علاوه اگر رشد گلبول های قرمز خون به درستی انجام نشود و ناقص بماند، فرد به تالاسمی مبتلا می شود.
علائم کم خونی
اگر کم خونی به صورت خفیف باشد، ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد. در زیر برخی از نشانه های شایع در مبتلایان به کم خونی را ذکر کرده ایم :
- احساس بی حالی، خستگی و کمبود انرژی
- رنگ پریدگی
- ضربان قلب تند یا نامنظم
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- سردرد و سرگیجه
در مقاله روبرو، رژیم غذایی مناسب برای سلامت قلب را توضیح داده ایم : تغذیه مناسب بیماران قلبی
پیشگیری از کم خونی
با انجام یک سری نکات تغذیه ای و رعایت برنامه غذایی هفتگی برای افراد کم خون تا حد زیادی می توان از ابتلا به کم خونی های ناشی از کمبود ویتامین ها و فقر آهن جلوگیری کرد. در زیر بهترین غذاها برای کم خونی را ذکر کرده ایم :
- مصرف مواد غذایی با سطح بالای آهن مثل گوشت قرمز، سبزیجات برگ دار و سبز تیره، میوه های خشک شده و آجیل ها
- استفاده از غذاهای حاوی ویتامین ب ۱۲ مثل گوشت و لبنیات
- مصرف غذاهای حاوی فولیک اسید مثل آب مرکبات، سبزیجات برگ دار سبز، حبوبات و غلات غنی شده
- استفاده از کپسول های مولتی ویتامین
در مقاله روبرو می توانید خوراکی های مناسب برای کاهش چربی خون را بشناسید : راههای کاهش کلسترول
روش های درمان کم خونی
روش های متعددی برای درمان سریع کم خونی یا آنمی وجود دارند. هدف تمام این روش ها افزایش تعداد گلبول های قرمز خون است. در نتیجه، مقدار اکسیژنی که خون حمل می کند بیشتر می شود. درمان کم خونی در واقع به نوع بیماری و علت ایجاد آن بستگی دارد
در مرحله اول حتما توسط پزشک معاینه شوید و اگر خونریزی داخلی داشتید باید حتما ابتدا آن را متوقف کنید. و سپس با استفاده از تغذیه مناسب کم خونی به درمان انواع کم خونی های ناشی از کمبود ویتامین و فقر آهن بپردازید.
برای درمان تالاسمی، باید از مکمل های فولیک اسید استفاده کنید.همچنین در موارد حادتر برای درمان تالاسمی می توان از برداشتن طحال، انتقال خون و پیوند مغز استخوان نیز استفاده کرد.
در بعضی از موارد کم خونی به علت وجود بیماری خاص دیگری به وجود می آید، بنابراین ابتدا باید برای درمان آن بیماری اقدام کنید و سپس به درمان کم خونی ناشی از بیماری های مزمن بپردازید.
برای حفظ سلامت ریه ها، حتما مقاله روبرو را مطالعه کنید : ورزش مناسب برای تقویت ریه
میوه و سبزجات مفید برای درمان کم خونی
اگر شما دچار کم خونی شده اید و مدام از افراد مختلف می پرسید که برای درمان کم خونی چه بخوریم و چطور می توان کم خونی را کنترل کرد. باید توجه کنید که مصرف داروهای گیاهی به صورت خودسرانه برای درمان کم خونی اصلا توصیه نمی شود. باید تلاش کنید به صورت اصولی به درمان کم خونی بپردازید. در زیر برخی از گیاهان مفید برای درمان کم خونی را شرح داده ایم :
در صورت تمایل به داشتن تغذیه مناسب، می توانید رژیم گیاهی که در مقاله روبرو توضیح داده ایم، را رعایت کنید : رژیم خام گیاه خواری برای پاکسازی بدن
- جعفری
این گیاه حاوی مقادیر زیادی آهن است و برای کسانی که نمی توانند به راحتی از مکمل های آهن استفاده کنند، نوشیدنی جعفری، نوشیدنی مفید برای کم خونی است.
- گزنه و عرق گزنه
استفاده از گزنه مفید ترین روش برای درمان کم خونی است. گزنه علاوه بر مقدار زیاد آهن حاوی ویتامین آ (رتینول)، ویتامین های گروه ب، سی (اسید اسکوربیک) و کا است که جذب آهن در بدن را به شدت بهبود می بخشند.
- کاسنی و عرق کاسنی
اگر عرق کاسنی را همراه با جعفری وکرفس میل کنید نتایج فوق العاده ای مشاهده می کنید. همچنین می توانید از خود گیاه کاسنی در سالادها استفاده کنید.
- شنبلیله
برگ های این گیاه به ساختن خون در بدن کمک می کنند. مصرف گیاه شنبلیله به خصوص برای دخترانی که تازه بالغ شده اند و میزانی از کم خونی را تجربه می کنند، مفید است.
- آووکادو
این میوه نیز مقادیر زیادی آهن دارد که به درمان کم خونی کمک می کند.
سبزیجات برگ دار برای درمان کم خونی
به طور کلی سبزیجاتی که رنگ سبز تیره دارند مثل اسفناج و کلم بروکلی، منابع آهن محسوب می شوند. البته باید توجه داشته باشید که برخی از سبزیجات غنی از آهن، مانند اسفناج و کلم بروکلی، دارای اگزالات نیز هستند که این ترکیبات، از جذب برخی از انواع آهن جلوگیری می کنند. بنابراین، اگر مبتلا به کم خونی باشید، نمی توانید برای درمان آن فقط به خوردن سبزیجات برگ دار اکتفا کنید.
- لیمو ترش
میوه هایی همچون مرکبات سرشار از ویتامین سی هستند که باعث جذب بیشتر و آسان تر آهن در بدن می شوند. که لیموترش بیشترین اثر را در بین مرکبات دارد.
- گل قاصدک
برای افراد مبتلا به کم خونی مینور، استفاده از گل قاصدک به جذب بیشتر آهن و کم خونی ناشی از فقر آهن کمک می کند.
خوراکی هایی برای درمان کم خونی
به غیر از میوه و سبزیجات خوراکی هایی نیز هستند که به درمان کم خونی کمک می کنند. در زیر به برخی از آن ها اشاره کرده ایم :
- جگر
جگر، قلب، کلیه و زبان گاو سرشار از آهن و فولات است.
- گوشت قرمز و گوشت مرغ
گوشت گوسفند و گاو از بهترین منابع آهن هستند و برای درمان کم خونی استفاده می شوند. خوردن گوشت قرمز یا مرغ همراه با غذاهایی مانند سبزیجات برگ دار، جذب آهن را در بدن شما افزایش می دهد.
رژیم مدیترانه ای سرشار از آهن و پروتئین است. در مقاله روبرو بیشتر در مورد این رژیم بخوانید : رژیم مدیترانهای
حبوبات برای درمان کم خونی
حبوبات منبع غنی آهن هستند. حبوباتی مثل لوبیا قرمز، نخود، سویا، لوبیا چشم بلبلی، لوبیا چیتی، نخود فرنگی و لوبیا سفید می توانند در درمان کم خونی بسیار موثر باشند.
- جو دوسر
طبق تحقیقات انجام شده، مصرف سه چهارم فنجان جوی دو سر حاوی ۵.۴ تا ۶.۶ میلی گرم آهن است. همچنین جو دوسر سرشار از فیبر است که گزینه ای عالی برای درمان کم خونی کودکان با تغذیه است. مخصوصا برای کودکانی که دارای مشکلات معده یا بیماری های گوارشی مانند یبوست هستند. البته جو دوسر یک صبحانه مقوی برای کم خونی بزرگسالان نیز استفاده می شود.
- غذاهای دریایی
صدف، خرچنگ و میگو، حاوی مقادیر زیادی آهن هستند. بیشتر ماهی ها از جمله ماهی ساردین، ماهی تن تازه یا کنسروی، سالمون تازه و لوزی ماهی تازه هم حاوی آهن بوده و سطوح بالایی از این ماده معدنی را در خود دارند.
- آجیل و مغز ها
بهترین آجیل برای کم خونی شامل تخم کدو تنبل، بادام هندی، پسته، شاهدانه، دانه کاج و تخمه آفتابگردان که منابع خوبی از آهن هستند. این مغز ها به تنهایی و یا در ترکیب با سالاد و ماست عطر و طعم بسیار خوبی دارند. دقت داشته باشید که تا حد امکان از انواع خام آنها استفاده کنید.
استفاده از عسل برای درمان کم خونی
از عسل گرفته تا دیگر فرآوده های زنبور، برای درمان بیماری کم خونی مورد استفاده قرار می گیرند. یک جایگزین کاملا طبیعی به جای بهترین قرص کم خونی برای درمان کم خونی وجود دارد و آن هم، عسل است. عسل به علت داشتن خواص تسکین دهندگی و دارا بودن مواد مغذی معروف است. استفاده از عسل برای درمان کم خونی، مفید بوده و مواد معدنی بسیار مهمی دارد که به تولید هموگلوبین، آهن، مس و منگنز کمک می کنند.
نکته مهم این است که مصرف عسل در طولانی مدت باعث درمان کم خونی های مختلف یا کنترل آن می شود. اینکه با مصرف چند روزه عسل طبیعی انتظار داشته باشید که مشکل کم خونی تان حل شود، تصور اشتباهی است.
رفع بلغم در درمان کم خونی کمک کننده است. برای اطلاعات بیشتر به مقاله روبرو مراجعه کنید : رفع بلغم و کاهش وزن
گرده گل
دیگر فرآورده زنبور عسل که اثرات فوق العاده ای بر روی درمان کم خونی دارد، گرده گل است. گرده گل یک مواد اولیه برای ساخت داروهای درمانی کم خونی در دنیا است. به جرئت می توان گفت که گرده گل قاتل کم خونی است و می تواند به راحتی کم خونی ناشی از فقر آهن را درمان کند. می توانید گرده گل را به همراه شربت عسل میل کنید یا حتی آن را به انواع بستنی ها و سالادها و دسرها اضافه کنید. گرده گل را به صورت روزانه و منظم میل کنید و در مصرف آن مداومت داشته باشید
ژل رویال
این ماده غذایی که شاه انگبین نیز نامیده می شود، بهترین مواد طبیعی برای درمان کم خونی است. ژل رویال املاح معدنی فراوانی دارد که نیاز بدن به آهن را تامین کرده و به جذب بیشتر آهن نیز کمک می کند.
مصرف مواد غذایی با سطح بالای آهن مثل گوشت قرمز، سبزیجات برگ دار و سبز تیره، میوه های خشک شده و آجیل ها برای درمان کم خونی مفید هستند.