به نقل از مجله سیب:
در این مقاله علاوه بر تعریف و بررسی بیماری هوچکین، به بهترین روشهای درمانی و دانستنیهای تغذیهای برای این بیماری خواهیم پرداخت.
بیماری هوچکین لنفوم هوچکین نوعی یکی از بیماریهای کمتر شناخته شده اما تقریبا رایج است. با اینکه این بیماری در دسته سرطانها قرار میگیرد، اما با تشخیص به موقع میتوان تا حد زیادی به درمان درمان قطعی لنفوم هوچکین امیدوار بود. در این مقاله قصد داریم بررسی کنیم که براساس جدیدترین اطلاعات پزشکی رایج ترین وبهترین درمان لنفوم هوچکین چیست و در صورت ابتلا به این بیماری چه گزینههایی پیش رو خواهد بود؛ با مجله پزشکی سلامتی سیب همراه باشید.
فهرست مطالب
بیماری هوچکین چیست؟
سیستم لنفاوی بدن یک بخش مهم از سیستم ایمنی است که مهمترین وظیفه آن در بدن مقابله با میکروبها و عوامل بیماری زا است. سیستم لنفاوی شامل مجموعهای از رگها، غدهها، مغز استخوان، ارگانهای لنفاوی و مایعی به نام لنف است.
میکروبها و عوامل بیماری زا بعد از اینکه به بدن ما ورود کردند توسط سلولهای سیستم ایمنی جمع آوری شده و به غدد لنفاوی منتقل میشوند و در آنجا توسط مجموعهای از سلولهای ایمنی کشته شده و از بین میروند.
در صورتی که در شبکه لنفاوی اخلال ایجاد شده و کار آن به درستی انجام نشود، بدن توانایی مقابله با عوامل بیماری زا را نداشته و به سرعت دچار انواع عفونتها خواهد شد.
بیماری هوچکین (Hodgkin’s Disease) یا لنفوم هوچکین، نوعی از سرطان خون و سیستم ایمنی (با نام سرطان لنفومنیز شناخته میشود) که ممکن است هرکدام از اجزای سیستم لنفاوی بدن از جمله غدههای لنفاوی، مغز استخوان و یا طحال را درگیر کند. به این نوع از بیماری هوچکین، بیماری هوچکین کلاسیک گفته میشود.
نوع دیگری از سرطان لنفوم که به نام لنفوم غیر هوچکین شناسایی شده است، نسبت به بیماری هوچکین، بدخیمتر است.
یک نوع دیگر از بیماری هوچکین تحت عنوان بیماری هوچکین غیر کلاسیک (NLPHL) شناخته میشود. NLPHL یک بیماری نادر است و رفتار آن با توجه به نوع سلولهای درگیر شده و واکنش آنها متفاوت است. گفتنی است که روشهای درمانی نوع غیر کلاسیک با نوع کلاسیک بیماری هوچکین نیز ممکن است متفاوت باشد.
درمان قطعی سرطان لنفوم هوچکین
خوشبختانه بر خلاف سرطان لنفوم غیرهوچکین، لنفوم هوچکین در درصد بالایی از موارد به درمان پاسخ داده، بیمار به زندگی برمیگردد و میتوان گفت که درمان قطعی لنفوم هوچکین امکان پذیر است.
پرتودرمانی، شیمی درمانی و دارو های ضد سرطان رایج ترین وبهترین درمان لنفوم هوچکین به شمار میروند. میزان و مدت شیمی درمانی و پرتو درمانی براساس نظر پزشک و نیز بر اساس مقدار گسترش بیماری تعیین میشود.
در بخش بعدی، علاوه بر سه روش عنوان شده، بررسی خواهیم کرد که به طور کلی رایج ترین وبهترین درمان لنفوم هوچکین چیست و هرکدام از آنها چگونه طی میشوند.
شیمی درمانی
در روش شیمی درمانی که یکی از مراحل درمان قطعی سرطان لنفوم است، معمولا چندین داروی مربوطه که تحت عنوان رژیم دارویی سرطانی نامیده میشود، به صورت خوراکی یا تزریقی برای بیمار تجویز میشود.
رژیم درمانی کلاسیک و متداول برای درمان لنفوم هوچکین به رژیم ABVD معروف بوده که چهار داروی Adriamycin، Bleomycin، Vinblastine و Doxorubicin را شامل میشود.
شیمی درمانی عوارض زیادی برای بیماران خواهد داشت به این دلیل که دارو های نام برده شده، علاوه بر سلول های سرطانی، سلول های سالمی که رشد و تکثیر زیادی در بدن دارند را از بین می برد. یک نمونه بارز آن ریزش مو ها در نقاط مختلف بدن خواهد بود.
پزشک معالج در طی شیمی درمانی باید عوارض زیر را مد نظر داشته و آنها را به صورت منظم در بیمار ارزیابی کند:
- عوارض ریوی
- سرطان خون به دنبال یک رژیم شیمی درمانی
- بیماری های قلبی و عروقی به ویژه نارسایی قلبی و بیماری عروق کرونر
- ناباروری
- کوچک شدن عضلات و ضعف عضلانی- عصبی
- عفونت های متعدد به دلیل ایجاد ضعف سیستم ایمنی
- افسردگی و اختلالات روان پریشی ناشی از آگاهی از بیماری
- افزایش ریسک ابتلا به سرطان پستان و تیروئید با
انجام رادیوتراپی
امروزه با پیشرفت علوم پزشکی، راهکاری موثر تر در تحویل دقیق داروها به سلولهای سرطانی به کمک نانو ذرات در حال طراحی و توسعه میباشد که با موفقیت های زیادی همراه بوده است. این تکنولوژی توانایی رساندن مقدار تعیین شده و مشخص دارو به سلول های سرطانی را دارد و بنابراین عوارض بسیار کمتری برای بیمار به همراه خواهد داشت.
پرتو درمانی
پرتو درمانی روش دیگری در درمان قطعی لنفوم هوچکین است که در آن با تنظیم دستگاه بر روی تومور سرطانی و تابش اشعه های پر انرژی مانند اشعه X، به DNA سلول های سرطانی آسیب رسانده و لذا این سلول ها دیگر توانایی تقسیم و رشد خود را از دست خواهند داد.
یک تومور کوچک با مرحله یا stage پایین می تواند فقط با رادیوتراپی درمان شود ولی اگر تومور پیچیده تر و مرحله بالاتری داشته باشد لازم است رادیوتراپی به رژیم شیمی درمانی اصلی افزوده شود.
پیوند مغز استخوان
ممکن است در شماری از بیماران لنفوم هوچکین، شیمی درمانی و پرتودرمانی موثر واقع نشود؛ در این صورت پزشک پیوند سلول های خون ساز مغز استخوان را به عنوان یک راهکار درمانی دیگر به فرد پیشنهاد خواهد کرد. در این روش از خون یا مغز استخوان سالم فرد، سلول های خونی برداشت میشوند و در جای دیگری از بدن فرد کاشته خواهند شد. به تدریج سلول های خونی سالم تکثیر شده و سیستم ایمنی فرد دوباره متولد خواهد شد.
چه غذاهایی برای بیماری لنفوم مفید هستند؟
رعایت رژیم غذایی و مصرف غذاهای مفید برای سرطان غدد لنفاوی مخصوص در افرادی که به دلیل سرطان تحت شیمی درمانی قرار میگیرند از اهمیت بالایی برخوردار است. ضعف سیستم ایمنی میتواند مشکلات زیادی برای بیمار به وجود آورد. همچنین به دلیل تهوع و استفراغ بعد از شیمی درمانی، بیماران تمایلی به غذا خوردن نداشته و به مرور زمان دچار مشکلات تغذیه ای میگردند.
کربوهیدارات های پیچیده مانند غلات، چربی های طبیعی موجود در مغز ها و روغن زیتون، پروتئین های ضروری کافی و مقادیر زیاد میوه و سبزیجات از جمله غذاهای مفید برای سرطان غدد لنفاوی به حساب میآیند.
شیمی درمانی ممکن است باعث مشکلات گوارشی و اشکال در بلع غذا شود. یکی از راهکار های ارائه شده توسط متخصصین تغذیه به منظور غذا خوردن راحت تر، کوچک و خرد کردن وعده های غذایی در طول روز است که احتمال تهوع و استفراغ بعدی را کاهش میدهد. همچنین توصیه میشود که این بیماران از محتویات غذایی مایع بیشتر از مواد غذایی جامد استفاده کنند.
پیش آگهی بیماری بعد از درمان
خوشبختانه به دلیل پیشرفت روش های درمانی و ماهیت بیماری، لنفوم هوچکین یکی از سرطان هایی است که به خوبی به درمان پاسخ میدهند و بیماران قادر خواهند بود پس از تکمیل دوره درمان به زندگی عادی خود بازگردند. انجمن سرطان آمریکا در یک بررسی بر روی کل افراد مبتلا به لنفوم هوچکین با stage های مختلف، میزان بقای ۵ و ۱۰ ساله را برای این افراد به ترتیب ۸۶ و ۸۰ درصد اعلام کرده است. بیماران با stage های ۱ و ۲ در صورت درمان حتی تا ۹۰ درصد بقای عمر ۵ ساله خواهند داشت.
کلام آخر
بیماری هوچکین یک بیماری سرطانی است که در اجزای سیستم لنفاوی دچار آسیب شده و عملکرد سیستم ایمنی دچار اخلال میشود. راهکارهای مختلفی مثل شیمی درمانی، پرتو درمانی و دارو درمانی برای درمان بیماری هوچکین استفاده میشوند. امیدواری به درمان بیماری هوچکین با استفاده از این روشها بالا بوده و درمان قطعی لنفوم هوچکین امکان پذیر است. رژیم غذایی فرد مبتلا به هوچکین نیز بسیار مهم است و توصیه میشود که مواد غذایی مثل غلات کامل، روغن زیتون و میوه و سبزیجات را در رژیم غذایی خود قرار دهند.
sources: