راز درخشش ماه در روشنایی روز چیست؟ ماه یار همیشگی شبها، گاه در روز نیز خودنمایی میکند. این مقاله به بررسی علمی علل این پدیده میپردازد و به شما میگوید چرا گاه در طول روز میتوان ماه را در آسمان دید. حضور ماه در آسمان شب، از دیرباز بشر را مجذوب خود کرده است. اما چرا گاه در طول روز نیز میتوان این جرم آسمانی را درخشان در آسمان مشاهده کرد؟
یه گزارش سرویس اخبار نجوم رسانه فناوری تکنا، همانند رؤیت شبانه، درخشش ماه در طول روز نیز ناشی از بازتاب نور خورشید از سطح آن است. همچنین نزدیکی نسبی ماه به زمین، درخشندگی آن را نسبت به آسمان روز یا شب بیشتر میکند. ماه، پس از خورشید، درخشانترین جرم آسمانی قابل رؤیت از زمین به شمار میرود.
اما رؤیتپذیری ماه در طول روز همیشگی نیست. جو زمین و دورهی تناوبی ماهواره طبیعی ما، عواملی هستند که بر این پدیده اثر میگذارند. اگر زمین جوی نداشت، ماهواره زمین همواره از سطح زمین قابل مشاهده میبود. از طرف دیگر، فازهای ماه، موقعیت آن نسبت به خورشید و زمین را تعیین میکنند. در زمانهایی مانند ماه نو که ماه بین زمین و خورشید قرار میگیرد، سمت روشن ماه از ناظران زمینی دور شده و بخش تاریک آن به سمت زمین است. این رویداد باعث میشود ماه عملاً برای رصدگران زمینی نامرئی شود.
چرا ماه در طول روز قابل مشاهده است؟
ذرات گازی موجود در جو زمین (عمدتاً نیتروژن و اکسیژن) مسئول پراکندگی نورهایی با طول موج کوتاهتر مانند نور آبی و بنفش هستند. این پراکندگی که شامل جذب و انتشار مجدد نور در جهات مختلف است، به آسمان زمین رنگ آبی میبخشد.
با این حال، برای اینکه ماه در طول روز قابل مشاهده باشد، باید بر نور پراکنده شده از خورشید غلبه کند. به گفتهی دکتر ادوارد گینان، استاد نجوم و اخترفیزیک، این امر به دلیل نزدیکی نسبی ماه به زمین (به طور متوسط ۳۸۴ هزار کیلومتر) و در نتیجه درخشندگی بیشتر نور بازتابی آن در مقایسه با اجرام آسمانی دوردستتر مانند ستارگان یا سایر سیارات، امکانپذیر میشود. علاوه بر این، درخشندگی سطحی ماه (میزان نوری که در یک ناحیه از آسمان شب ساطع یا بازتابیده میشود) به دلیل نزدیکی ماه به زمین، بیشتر از درخشندگی سطحی آسمان است. این امر به ما امکان میدهد تا در طول روز نیز نور آن را به راحتی ببینیم.
عوامل مؤثر بر رؤیتپذیری ماه در طول روز
دیده شدن ماه در طول روز تحت تأثیر عوامل دیگری از جمله فصول، فاز فعلی ماه و میزان صافی آسمان در یک روز خاص نیز قرار دارد. به طور متوسط در ۲۵ روز از ماه، ماه در طول روز قابل مشاهده است. پنج روز دیگر در حدود فاز ماه نو و ماه کامل رخ میدهد. نزدیک فاز ماه نو، ماه برای دیده شدن بیش از حد به خورشید نزدیک است. هنگامی که نزدیک ماه کامل است، ماه تنها در شب قابل مشاهده است، زیرا ماه با غروب خورشید طلوع میکند و با طلوع خورشید غروب میکند. دکتر گینان در این باره میگوید: “تنها روزی که ماه برای مدتی با خورشید در آسمان نیست، ماه کامل است. در آن روز، خورشید غروب میکند و سپس ماه طلوع میکند و برعکس، بنابراین تنها روزی است که ماه و خورشید همزمان در آسمان نیستند.”
ماه ۱۲ ساعت در روز بالای افق قرار دارد، اما ممکن است همیشه با ساعات روز همزمان نباشد. برای مثال در زمستان، که روزها در عرضهای جغرافیایی میانی کوتاهتر هستند، زمان کمتری برای رؤیتپذیری ماه در طول روز وجود دارد. در پایان، این مقاله به بررسی علمی علل رؤیتپذیری ماه در طول روز پرداخت و به شما گفت که چرا گاه در روشنایی روز نیز میتوان این جرم آسمانی درخشان را در آسمان مشاهده کرد.