مشخصات ظاهری | بلندترین زرافه | محل زندگی | غذای زرافه | دشمن زرافه | زاد و ولد | خصوصیات رفتاری | طول عمر | آیا زرافه اهلی است؟ | حقایق جالب درباره زرافه ها
به نقل از کوکا_زرافه از پستانداران گیاهخوار بزرگ است که به عنوان بلندترین حیوان زنده روی خشکی شناخته شده و ظاهر جالب آن همواره مورد توجه انسان ها و به خصوص کودکان بوده است.
زرافه بومی آفریقای سیاه (جنوب صحرای بزرگ آفریقا) و بخش هایی از آفریقای شمالی می باشد اما امروز تعداد آن بسیار کمتر از گذشته شده و تنها تعداد کمی از آن ها در نواحی از آفریقای مرکزی یافت می شوند که در جنگل های گسترده آفریقای سیاه زندگی می کنند و بیشترین تمرکز آن ها در پارک های ملی است.
در ادامه سری مطالب جالب دانستنی های حیوانات این بار به سراغ این حیوان عظیم الجثه دوست داشتنی و آرام رفته ایم و قصد داریم اطلاعات کاملی درباره زرافه و نحوه زندگی او در اختیار شما قرار دهیم. با کوکا همراه باشید.
مشخصات ظاهری زرافه
زرافه بلندترین حیوان زنده روی خشکی است و کسی باورش نمی شود با اوکاپی (زرافه گردن کوتاه) که حیوانی منزوی و بسیار کوچک تر از زرافه معمولی است نسبت فامیلی نزدیکی داشته باشد.
این حیوان گردن بسیار بلندی دارد که به او این امکان را می دهد تا به راحتی از برگ ها و گیاهانی که در بالاترین قسمت های درختان روییده اند و از دسترس سایر گیاهخواران دور هستند تغذیه کند.
گردن بلند زرافه به بدن کوتاه و پاهای عمودی، لاغر و بلند زرافه می رسد و به یک دم بلند یک متری که در انتهای آن منگوله سیاهی قرار گرفته است منتهی می شود.
پوست زرافه معمولا به رنگ سفید و روشن با طرح های قهوه ای رنگ یا مایل به قرمز است که کل بدن این حیوان به جز قسمت پایین پاهای سفیدش را پوشانده است. طرح بدن هر زرافه نه تنها منحصر به فرد است بلکه از نظر اندازه و رنگ در میان گونه های مختلف زرافه ها متفاوت می باشد.
همه زرافه ها چشم های درشتی دارند که در کنار قد بلند آن ها باعث شده زاویه دید عالی و احاطه بسیار خوبی نسبت به اطراف داشته باشند و نزدیک شدن خطر را از فاصله بسیار دور تشخیص دهند.
یکی دیگر از مشخصات ظاهری بارز زرافه های نر و ماده دو شاخ است که در بالاترین نقطه سر و بین گوش های این حیوان قرار گرفته است.
زرافه ها تا سن ۴ سالگی تقریبا تا ارتفاع کامل خود رشد می کنند اما وزن آن ها در ۷ یا ۸ سالگی به وزن یک زرافه بالغ می رسد. وزن زرافه بین ۸۰۰ تا ۱۲۷۰ کیلوگرم می باشد.
بلندترین زرافه
قد زرافه های نر گاهی به بیش از ۵.۵ متر می رسد و بلندترین زرافه های ماده نیز حدود ۴.۵ متر ارتفاع دارند.
محل زندگی زرافه
امروزه محل زندگی زرافه ها به نواحی از آفریقای سیاه و پارک های ملی محدود شده است.
این حیوانات در جنگل های گسترده و دشت ها زندگی می کنند و از آن جا که می توانند از شاخ و برگ های درختان بلند تغذیه کنند در نواحی که گونه های گیاهی نزدیک زمین با چریدن سایر حیوانات گیاهخوار از بین رفته می توانند دوام بیاورند.
غذای زرافه
همان طور که قبلا اشاره کردیم زرافه یک حیوان گیاهخوار است و غذای خود را از شاخ و برگ هایی که در ارتفاع بالاتر درختان هستند تامین می کند، همین مسئله باعث شده این حیوان با سایر حیوانات برای به دست آوردن غذا رقابت نداشته باشد.
زرافه به دلیل بدن بزرگی که دارد روزانه مدت زمان زیادی را صرف غذا خوردن می کند و برای این کار معمولا گرمای قابل تحمل صبح و عصر را انتخاب می کند و در گرمای ظهر در سایه درختان به استراحت پرداخته و غذایش را نشخوار می کند.
یک زرافه نر بزرگ روزانه حداکثر ۶۵ کیلوگرم غذا می خورد که در برخی منابع ۴۵ کیلوگرم ذکر شده است. گفته شده زرافه ها در طول سال از ۶۰ گونه مختلف گیاهی تغذیه می کنند.
آن ها برای غذا خوردن زبان بلند خود را که تا حدود نیم متر دراز می شود به شاخه های درختان بلند – که ارتفاع آن ها به ۶ متر نیز می رسد – گیر داده و با کمک لب های محکم و دندان ها برگ ها را از شاخه ها جدا می کنند.
این حیوان گیاهخوار خوردن شاخ و برگ های تازه درخت اقاقیا را ترجیح می دهد اما از درختان زردالو وحشی، گل ها، میوه ها و جوانه های گیاهان دیگر نیز تغذیه می کند. ناگفته نماند زرافه ماده معمولا گیاهان پر انرژی تر و کم فیبرتر را انتخاب می کند.
این پستاندار بزرگ ۷۰ درصد رطوبت مورد نیاز بدنش را از مواد غذایی مصرفی دریافت می کند و به همین دلیل آب زیادی نمی نوشد. زرافه برای آب خوردن پاهای جلویی خود را که بلندتر از پاهای عقبی هستند باز کرده و سرش را به قدری به زمین نزدیک می کند که بتواند به آب برسد.
دشمن زرافه
با این که زرافه بلندترین حیوان روی خشکی است اما توسط تعدادی از گوشت خواران که در دشت های آفریقای سیاه ساکن هستند شکار می شود.
شیر مهم ترین شکارچی زرافه است، از دیگر دشمنان زرافه می توان به پلنگ ها، کفتارها و صد البته برخی از انسان ها اشاره کرد.
دید عالی و احاطه خوب زرافه به اطراف به او این امکان را می دهد که شکارچی خود را از فاصله دور تشخیص دهد و در نبرد تن به تن اگر شکارچی خیلی به او نزدیک نشده باشد می تواند با پاهای سنگین و بلند خود به دشمن لگد زده و از خودش دفاع کند.
با این حال بچه زرافه ها بسیار آسیب پذیر بوده و به حمایت مادر و گله برای محافظت از خود نیاز دارند. متاسفانه حدود نیمی از زرافه ها تا قبل از ۶ ماهگی شکار می شوند.
زاد و ولد زرافه
زرافه های نر هشت ساله یا بیشتر به تنهایی مسافت زیاد و حدود ۲۰ کیلومتر در روز را در جستجوی زرافه ماده طی می کنند و پس از جفت گیری دوباره به تنهایی به زندگی خود و یافتن ماده های دیگر ادامه می دهند.
گاهی ممکن است دو زرافه نر بر سر یک زرافه ماده با هم رقابت کنند، آن ها سرهای خود را به هم کوبیده و گردن ها را در هم قفل می کنند تا یکی بتواند بر دیگری غلبه کند، این مبارزات اغلب بی خطر بوده و در نهایت یکی از آن ها فرار می کند اما گاهی ممکن است زرافه ای پای خود را از دست داده یا بیهوش شود.
زرافه های ماده برخلاف نرها به صورت گروهی زندگی می کنند، یک زرافه ماده معمولا اولین جفت گیری خود را در سن ۴ یا ۵ سالگی انجام می دهد.
دوره بارداری زرافه ها ۱۵ ماه است، آن ها هر بار تنها یک نوزاد به دنیا می آورند و دوقلو زایی در بین این حیوانات نادر است.
نوزاد زرافه در بدو تولد حدود ۲ متر قد و ۱۰۰ کیلوگرم وزن دارد، ظاهر نوزاد شبیه زرافه های بالغ است و به مرور زمان تنها بزرگ تر و کشیده تر می شود.
بعد از تولد، زرافه ماده معمولا نوزادش را ۱۵ روز از گله دور نگه داشته و مدام او را می لیسد تا بویش را به خوبی بشناسد. بچه زرافه بعد از یک سال از شیر مادر گرفته می شود.
از آن جا که ماده ها نیازهای غذایی زیادی دارند ممکن است ساعت ها از گله دور باشند و به همین دلیل حدود نیمی از بچه زرافه ها قبل از بالغ شدن توسط شیرها و کفتارها شکار می شوند.
زرافه های نر و ماده جوان اغلب به همراه مادرهای خود در گله های کوچک زندگی می کنند، نرها بعد از مدتی از گله جدا شده و به تنهایی به زندگی خود ادامه می دهند در حالی که ماده ها به زندگی گروهی تمایل داشته و در گله های مختلف به سر می برند.
خصوصیات رفتاری زرافه
گله های کوچک زرافه ها از تعدادی زرافه ماده و بچه های آن ها تشکیل شده که روز و شب را با هم می گذرانند تا فرزندان خود را از شکارچیان محافظت کنند و در برابر شکارچیان هوشیارتر باشند.
در یک گله وقتی یک زرافه به جایی خیره می شود – مثلا شیری در یک کیلومتری خود می بیند – سایر زرافه های گروه هم به همان سو خیره می شوند.
زرافه های نر بسیار منزوی هستند و معمولا اوقات خود را صرف پیدا کردن زرافه های ماده و جفت گیری می کنند.
زرافه ها به دلیل قد بلند معمولا با حیوانات دیگر بر سر پیدا کردن غذا مشکلی ندارند و در میان هم نوعان خود نیز از آن جا که نرها بلندتر از ماده ها هستند معمولا رقابتی در این مورد وجود ندارد.
طول عمر زرافه
زرافه معمولا تا ۲۶ سال در طبیعت وحشی زندگی می کند اما در باغ وحش عمرش به ۴۰ سال نیز می رسد.
زرافه امروزه به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری شناخته شده و یکی از حیواناتی است که از دیرباز بسیار مورد توجه انسان قرار داشته است و همین مسئله نیز از عوامل اصلی کاهش جمعیت این حیوان می باشد.
خوشبختانه در حاضر جمعیت زرافه به تعداد ثابتی رسیده و در برخی نواحی در حال افزایش می باشد، به همین دلیل کارشناسان محیط زیست چندان نگران انقراض این حیوان در آینده نزدیک نمی باشند.
آیا زرافه اهلی است؟
زرافه مانند شیر، گرگ و سایر حیوانات شکارچی حیوانی وحشی نمی باشد و در واقع خلق و خوی رام و آرامی دارد.
اگر منظور از اهلی بودن این باشد که این حیوان در کنار انسان ها به راحتی زندگی کند این مسئله امکان پذیر است و حتی در باغ وحش ها تحت آموزش قرار می گیرد اما نمی توان آن را مانند حیواناتی همچون اسب به کار گرفت.
نکات جالب درباره زرافه ها
- زرافه بیشترین دامنه دید در میان حیوانات روی کره زمین را دارد.
- دم زرافه نقش مگس پران را برای این حیوان بازی می کند و کمک می کند مگس ها را از خودش دور کند.
- زرافه می تواند تا چند کیلومتر با سرعت ۵۰ کیلومتر در ساعت بدود و در مسافت های بسیار کوتاه سرعتش به ۶۰ کیلومتر در ساعت نیز می رسد.
- نوع حرکت زرافه بسیار خاص است، این حیوان به دلیل شکل بدن و اندازه بزرگی که دارد نمی تواند یورتمه برود و به صورت ناگهانی از پیاده روی های معمولی به حالت دویدن تغییر وضعیت می دهد.
- به طور کلی ۹ زیر گونه زرافه شناخته شده است که در رنگ و طرح های گوناگون یافت می شوند.
- زرافه های ماده معمولا در گروه های حداکثر ۲۰ نفره به همراه بچه های خود زندگی می کنند.
- محدوده زندگی گله ها در مناطق مرطوب تر کوچک تر و حدود ۸۵ کیلومتر مربع و در مناطق خشک حداکثر ۱۵۰۰ کیلومتر مربع می باشد.
- زرافه معمولا هر چند روز یک بار آب می خورد.
- نوزاد زرافه حدود ۳۰ دقیقه بعد از تولد می تواند روی پاهای خود بایستد و طی چند ساعت بعد به همراه مادرش راه می رود.
- قلب زرافه وزن تقریبی ۱۱ کیلوگرم دارد که در میان پستانداران خشکی بزرگ ترین محسوب می شود.
- فرکانس صدای زرافه بسیار پایین است.
- زرافه بوی بسیار بدی دارد که احتمالا باعث دور شدن کنه ها و قارچ ها از او می شود.
- زرافه در گردن خود تنها ۷ مهره دارد، به عبارت دیگر استخوان های گردن زرافه با انسان برابر است و تنها اندازه آن ها بزرگ تر می باشد.
منابع: a-z-animals – britannica – natgeokids
