بررسی کامل عوارض مصرف قرص مولتی ویتامین

به نقل از مجله مهتاطب:

مصرف ویتامین ها به همان اندازه که برای سلامتی و عملکرد صحیح بدن ضروری هستند به همان مقدار نیز می توانند با مصرف بیش از حد باعث ایجاد مشکلات ، اختلالات و عوارض در بدن انسان شوند.عوارض مصرف ویتامین ها زمانی رخ می دهد که از اندازه مورد نیاز روزانه بدن به آن ویتامین ، بیشتر استفاده شود.این عوارض می توانند به سرعت قابل رویت باشند و گاهی ممکن است در دراز مدت باعث بروز بیماری شوند.
عوارضی که از ویتامین های محلول در آب یعنی ویتامین C  و B  دیده میشوند در طی یک مدت کوتاه ، حتی همان روز که قرص مولتی ویتامین مصرف شده احساس شوند.یکی از این عوارض تغییر رنگ ادرار است که پس از مصرف مشاهده می شود.اما ویتامین های گروه محلول در چربی مثل ویتامین D ،E ،A  چون در کبد ذخیره می شوند در مدت طولانی تری پس از مصرف ، عوارض خود را به شما در غالب بیماری هایی مثل مرگ جنین ، شکنندگی استخوانها و… نشان می دهند.پس باید در مصرف ویتامین ها دقت بالایی شود و بیش از حد نیاز روزانه مصرف نگردد.
افرادی که مولتی ویتامین مصرف می کنند اغلب این کار را برای بهبود یا حفظ سلامت خود انجام می دهند، از خود در برابر کمبود مواد مغذی محافظت می کنند یا به سادگی شکاف غذایی عجیب و غریب در رژیم غذایی خود را جبران می کنند. شما می‌توانید مولتی ویتامین‌ها را بدون نسخه خریداری کنید و اکثر مردم آن‌ها را بی‌خطر می‌دانند. با وجود این، مولتی ویتامین ها بدون خطر نیستند.
این مقاله به این موضوع می پردازد که آیا باید نگران مصرف مولتی ویتامین باشید.

حتما بخوانید : بهترین قرص های مولتی ویتامین

عوارض مصرف قرص مولتی ویتامین

سازمان غذا و داروی آمریکا یک مقدار نرمال و استاندارد را برای تامین نیاز بدن به ویتامین و مواد معدنی بیان کرده است که معمولا این میزان در مکمل های غذایی مولتی ویتاین و مینرال که توسط شرکت های معتبر تولید شده اند رعایت می شود. مصرف بیش از حد از برخی ویتامین ها عوارض جبران ناپذیری دارد به همین علت بهتر است قبل از شروع مصرف یک قرص مولتی ویتامین با پزشک مشورت کنید.
بدن شما برای عملکرد صحیح نیاز به مصرف منظم حداقل ۱۳ ویتامین و ۱۶ ماده معدنی دارد. یک رژیم غذایی متعادل بهترین راه برای به دست آوردن این مواد مغذی است. گفته می شود، مولتی ویتامین ها منبع جایگزین خوبی برای کسانی است که نمی توانند نیازهای غذایی خود را تنها از طریق رژیم غذایی تامین کنند. مولتی ویتامین هایی که تا ۱۰۰٪ از مصرف روزانه مرجع رژیمی (DRIs) را تامین می کنند، به طور کلی بی خطر و اغلب بدون عوارض جانبی در نظر گرفته می شوند، البته تا زمانی که آنها را طبق دستور مصرف کنید. با این وجود، برخی از افراد ممکن است در هنگام مصرف مولتی ویتامین ها عوارض جانبی کمی داشته باشند. برخی از عوارض جانبی شایع تر از سایرین هستند
معمولا پزشک قبل از معرفی یک قرص مولتی ویتامین سوالاتی در مورد شرایط جسمی و علائم شما می پرسد و در صورت لزوم از شما آزمایش خون می خواهد تا سطح دقیقی از میزان ویتامین ها و مواد معدنی بدن شما بدست آورد. دوز ویتامین ها و مواد معدنی و قرص ها و مکمل های موجود در بازار با یکدیگر متفاوت است. با اینحال چون این مکمل ها بصورت اساندارد تولید می کنند امکان تداخل ویتامین و مواد معدنی موجود در ترکیبات آن ها بسیار نادر است. پس مصرف قرص مولتی ویتامین طبق دستور پزشک یا دستور درج شده بر روی بسته بنظر نمی آید که مشکلی ایجاد کند.

حال تصور کنید که می خواهید خودسرانه مصرف یک قرص ویتامین خاص را شروع کنید. مثلا می خواهید قرص ویتامین A  بخورید چون از جایی شنیده یا خوانده اید که باعث تقویت بینایی می شود.

◾️ اول اینکه می خواهید با چه دوزی این قرص را مصرف کنید ؟
◾️ چه زمانی این قرص را می خورید ؟ صبح ؟ شب و یا ناشتا؟
◾️ این ویتامین با چه موادی در تداخل است و جذب آن را کاهش می دهد؟
◾️ و در آخر با مصرف این ویتامین چه عوارض و خطراتی سلامتی شما را تهدید می کند؟

خب اینجاست که شما به دنبال جواب برای این سوالات می گردید و نگران سلامیت خود می شوید. در چنین شرایطی بهترین گزینه مشورت با یک دکتر داروساز و پزشک متخصص است اما ما امروز در این مقاله عوارض مصرف بیش از حد ویتامین و مواد معدنی را به شما بیان می کنیم تا در صورت مشاهده این علائم اقدام به درمان کنید و یا در صورتی که می خواهید خودسرانه ویتامین یا ماده معدنی خاصی را مصرف کنید ان را به اندازه مصرف کنید تا دچار اختلالات و عوارض ناشی از مصرف آنها نشوید.

هنگام مصرف مولتی ویتامین، برخی از عوارض جانبی بیشتر از سایرین رخ می دهد. اینها عبارتند از (۲Trusted Source، ۳Trusted Source):

• یبوست
• اسهال
• ناراحتی معده
• حالت تهوع

این عوارض جانبی مربوط به روده عموما جزئی و اغلب موقتی هستند. با عادت کردن بدن به مصرف مولتی ویتامین، آنها ناپدید می شوند.
با این وجود، در صورت تداوم علائم، برای کمک بیشتر با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود تماس بگیرید.

عوارض جانبی نادر قرص مولتی ویتامین

عوارض جانبی نادر مولتی ویتامین ها عبارتند از :

• سردرد
• خونریزی بینی
• بیخوابی
• نقرس

انواع ویتامین ها

ویتامین ها ۲ دسته اند! محلول در آب (ویتامین C  و ویتامین های گروه B ) و محلول در چربی (A، E ،D  ، ویتامین k ) . ویتامین های محلول در آب در بدن ذخیره نشده و از طریق کلیه و از راه ادرار از بدن دفع می شوند .  اولین سوال نگران کننده ی مراجعه کننده در داروخانه از ما این است که:

❓با مصرف قرص مولتی ویتامین رنگ ادرار زرد تر شده آیا این موضوع خطر ناک است؟
همکاران متخصص ما در جواب این سوال به مشتریان می گویند که دلیل زردتر شدن ادرار شما مصرف ویتامین های محلول در آب که شاخصترین آنها ویتامین های B هستند می باشد و این موضوع تا زمانی که رنگ ادرار خیلی پررنگ مایل به نارنجی نباشد خطرناک نیست.

این تغییر رنگ ادرار می تواند اولین نشانه مصرف ویتامین ها باشد که البته تا زمانی که این میزان مصرف بیش از حد نیاز و توصیه شده نباشد مشکلی ندارد و جز عوارض مصرف محسوب نمی گردد.

ویتامین های محلول در چربی که معمولا بعد از غذا باید مصرف شوند تا بهتر جذب شوند برعکی ویتامین های محلول در آب هستند و در بدن مخصوصا در کبد ذخیره می شوند در نتیجه از طریق ادرار دفع نشده و در صورت مصرف بیش از حد از این ویتامین ها آسیب ها در دراز مدت دیده می شوند که یکی از آنها شکنندگی و پوکی استخوان  ، خونریزی و… است. البته عوارض زودهنگام نیز امکان پذیر است.
نکته قابل توجه در مورد ویتامین های محلول در چربی این است که چون عوارض خطرناکتری نسبت به ویتامین های C و B  دارند باید با تجویز پزشک مصرف شوند که معمولا دوره مصرف انها نیز کوتاه مدت است.

حالا عوارض مصرف هر ویتامین را بصورت جداگانه در قالب جدول به شما بیان می کنیم تا برای شما راحتتر باشد.

جدول عوارض مصرف ویتامین های Cو B (محلول در آب)

این ویتامین ها شامل ویتامین های C  و B1- B2- B3- B5- B7 -B6 -B12  می باشند.

👆مقدار مورد نیاز نوشته شده در این مقاله برگرفته از اطلاعات سایت NHS.UK  است.ممکن است در سایر منابع مقدار ویتامین ها را کمی متفاوتتر بیان کرده باشند.

👆مقدار مورد نیاز برای ویتامین B5  مشخص نشده اما این ویتامین چون در بدن ذخیره نمی شود در نتیجه در صورت مصرف بیش از حد نیاز از طریق ادرار دفع می شود و عوارض خطرناکی ندارد.

👆مشروبات الکلی باعث کاهش جذب ویتامین B1 و B2 و ایجاد کمبود این ویتامین ها می شوند.

👆 B12 با الکل ، آنتی بیوتیک ، فولیک اسید در تداخل است پس بهتر است ۳-۴ ساعت بین مصرف آنها وقفه بی اندازید.

👆 B1 در بدن ذخیره نشده و ظرف مدت کمتر از ۱۴ روز از بدن خارج و دفع می گردد و در نتیجه عوارض خطرناکی نخواهد داشت اما افرادی که دوزهای خیلی بالایی از ویتامین ب۱ استفاده می کنند ممکن است خارش ، بی قراری ، تهوع و اسهال را تجربه کنند.

جدول عوارض مصرف ویتامین های A, D, E ,K (محلول در چربی)