آیا پخت و پز با ماکروویو ایمن است؟

به نقل از مجله سیب:

امروزه آونهای (Ovens) ماکروویو جای خود را در بیشتر آشپزخانه‌ها باز کرده اند و به وسیله ای کاربردی برای خانواده‌ها به خصوص افراد شاغل تبدیل شده اند. ماکروویو برای تغییر مواد غذایی از حالت انجماد، پخت و پز، گرم کردن خوراکی ها و فعالیتهای دیگر در آشپزخانه مورد استفاده قرار میگیرد.

روش گرم شدن مواد غذایی در ماکروویو: ماکروویو در واقع دستگاهی است که جریان الکتریسیته را به امواج الکترومغناطیس تبدیل مینماید. زمانی که این امواج به ماده غذایی تابیده میشوند، برخی از ترکیبات موجود در ماده غذایی شامل آب و املاح، این امواج را جذب می کنند و شروع به نوسان و چرخش می نمایند. افزایش حرکت و جنبش ملکولی این ذرات، باعث افزایش انرژی جنبشی و افزایش شانس برخورد آنها به یکدیگر می شود و افزایش اصطکاک و برخورد بین ذرات در نهایت تولید گرما می کند. این روش باعث گرم شدن غذا یا خارج شدن غذاهای یخ زده از حالت انجماد میشود.

تاثیر امواج ماکروویو بر روی سلامتی: سازمان بهداشت جهانی شرط اساسی در ایمن بودن حرارت دهی مواد غذایی با این روش را، استفاده صحیح از دستگاه طبق دستورالعمل کارخانه سازنده اعلام کرده است. اگرچه در این دستگاه ها از امواج الکترومغناطیس استفاده میشود، اما این امواج جزو انواع غیر یونیزه کننده هستند که اثری روی سلامتی ما ندارند. به عبارت دیگر، آون ماکروویو امواجی شبیه امواج هستهای یا اشعه ایکس تولید نمیکند که جای نگرانی داشته باشد. جالب است بدانید امواج ماکروویو فقط کمی از امواج موبایل قوی تر هستند و جالب تر اینکه امواجی که از بسیاری از لامپها تابیده میشوند، نیز از نوع الکترومغناطیسی هستند. بنابراین امواج ماکرویو نمیتوانند خطرناک باشند.
علاوه بر این طراحی دستگاه ماکروویو به صورتی است که تنها زمانی که درب آن بسته و کلید روشن آن زده میشود، امواج را تولید مینماید. از سوی دیگر، نشت امواج در دستگاههای جدید هم به حداقل رسیده است. اما به یاد داشته باشید خطر نشت در دستگاههای تعمیر شده، قدیمی و کثیف کمی بالاتر است. در هنگام استفاده باید از بسته شدن کامل درب، عدم وجود خردهها و باقیماندههای مواد غذائی در نزدیکی درب دستگاه، سالم بودن قفل داخلی و عملکرد صحیح دستگاه مطمئن شوید. درزبندی درب باید کاملا سالم باشد و علائمی از آسیب دیدگی در آن مشاهده نشود. زمانی که هر کدام از بخشهای یاد شده آسیب ببیند، نباید تا زمان تعمیر توسط افراد متخصص از آن استفاده کنید. در صورت وجود نقایص ذکر شده در دستگاه، امواج نشت شده از ماکرویو توسط برخی از بافتهای بدن به خصوص چشمها و بیضه ها جذب میشوند. البته جای نگرانی نیست چون این اتفاق تنها زمانی میافتد که افراد در مدت زمان طولانی در معرض امواج نشت شده از دستگاه قرار گیرند.

نکته مهم ایمنی: پس از پایان کار دستگاه تا پیش از پایان سوت ایمنی درب دستگاه را باز نکنید، چون هنوز خطر نشت امواج به بیرون وجود دارد. همچنین اگر می خواهید زودتر از پایان کار دستگاه عمل گرم کردن را متوقف کنید، درب دستگاه را باز نکنید، بلکه ابتدا با دکمه استاپ دستگاه را خاموش کنید و پس از چند ثانیه درب دستگاه را باز کنید.

دکتر مریم قادری قهفرخی
متخصص فناوری مواد غذایی
عضو هیئت علمی