به نقل از توریستگاه:
رودخانه ها نقش حیاتی در شکل گیری تاریخ این جهان دارند. شکل گیری اکثر جوامع کهن و توسعه یافته و ظهور یا سقوط امپراطوری های مختلف همگی در کنار این رودخانه ها بوده است. همچنین، این رودخانه ها شاهد جنگ های زیادی در طول تاریخ بوده اند. رودخانه ها فواید بسیاری از جمله تأمین منابع غذایی و آب آشامیدنی برای بشریت دارند. همچنین از رودخانه ها جهت حمل و نقل کالا و اشیاء ارزشمند نیز استفاده می شود. رودها، زمین های کشاورزی را نیز برای کشت محصولات زراعی حاصلخیز می کنند. گفتنی است که حیوانات زیادی در رودخانه ها زندگی می کنند. در این مقاله ۱۰ رودخانه بزرگ دنیا را از نظر طول، حوضه آبریز و نرخ متوسط خودپالایی به شما معرفی می شود.
۱۰. رودخانه آمور Amur
طول: ۴۴۴,۴ کیلومتر
حوضه آبریز: ۱۸,۵۵,۰۰۰ کیلومتر مربع
نرخ متوسط خودپالایی: ۱۱,۴۰۰ متر مکعب بر ثانیه
رودخانه آمور دهمین رودخانه طویل جهان و برجسته ترین آنها در کشور روسیه به شمار می رود. این رودخانه در مرز بین روسیه و چین واقع شده و طول آن در حدود ۴ هزار و ۴۴۴ کیلومتر است. آمور دارای ۲۰۰ شاخه می باشد. اما مهم ترین آنها رودهای بیوریا (Bereya)، زیا (Zeya)، آمگن (Amgen) و شیلکا (Shilka) می باشند. این رودخانه ها در سمت چپ رودخانه آمور قرار دارند. رودخانه های آرگون (ergune)، هوما (Huma)، سانگوآ (Songhua) و اوسوری (Ussuri) نیز از دیگر شاخه های آمور واقع در سمت راست آن هستند. این رودخانه زیستگاه پرندگان زیادی از جمله پرنده دم سفید شرقی است. همچنین، ماهی قزل آلای کالوگای این رودخانه به میزان زیادی به وسیله ماهیگیران صید می شود. بیش از ۱۲۰ نوع ماهی در این رودخانه وجود دارد.
۹. رودخانه کنگو
طول: ۴,۷۰۰ کیلومتر
حوضه آبریز: ۳,۶۸۰,۰۰۰ کیلومتر مربع
نرخ متوسط خودپالایی: ۴۱,۸۰۰ متر مکعب بر ثانیه
رودخانه کنگو علاوه بر داشتن رتبه نهمین رودخانه بزرگ جهان، به عنوان عمیق ترین رود در آفریقا نیز شناخته می شود. عمق این رودخانه حدود ۲۳۰ متر از سطح زمین می باشد. رودخانه کنگو از زمان گذشته با نام زایر (Zaire) نیز شناخته می شود. طول این رودخانه در حدود ۴۷۰۰ کیلومتر است و مساحت حوضه آبخیز رودخانه ریگو با احتساب آب آزاد شده آن ۳ میلیون و ۶۸۰ هزار کیلومتر مربع می باشد. رودخانه کنگو نهمین رودخانه طویل جهان است. این رودخانه از دل دومین جنگل بارانی بزرگ دنیا به نام جنگل کنگو عبور می کند.
۸. رودخانه پارانا (Parana)
طول:۴,۸۸۰ کیلومتر
حوضه آبریز: ۲,۵۸۲,۶۷۲ کیلومتر مربع
نرخ متوسط خودپالایی: ۱۸,۰۰۰ متر مکعب بر ثانیه
رودخانه پارانا هشتمین رودخانه بزرگ جهان به شمار می رود. مساحت حوضه آبریز این رود برابر با ۲ میلیون و ۵۸۲ هزار و ۶۷۲ کیلومتر مربع می باشد. همچنین، نرخ متوسط خودپالایی رودخانه پارانا ۱۸ هزار متر مکعب بر ثانیه است. این رودخانه ۴,۸۸۰ کیلومتری در آمریکای جنوبی واقع شده است. نام پارانا از زبان توپی (یکی از زبان های بومیان منطقه) به معنای «به شکل دریا» گرفته شده است. این رود از میان ۳ کشور پاراگوئه، آرژانتین و برزیل عبور می کند. بعد از رودخانه آمازون، پارانا دومین رودخانه بزرگ در جنوب آمریکا به شمار می رود. پارانا در ترکیب با رودخانه های پاراگوئه و اروگوئه رودخانه ریو دلا پلاتا (rio de la plata) را در پایین رود تشکیل می دهد. سپس این رود به اقیانوس اطلس می ریزد.
۷. رودخانه اوب (Ob)
طول: ۵,۴۱۹ کیلومتر
حوضه آبریز: ۲,۹۹۰,۰۰۰ کیلومتر مربع
نرخ متوسط خودپالایی: ۱۲۸۰۰ متر مکعب بر ثانیه
رود اوب، هفتمین رودخانه بزرگ جهان است. طول این رودخانه در حدود ۵ هزار و ۴۱۹ و مساحت حوضه آبخیز آن برابر با ۲ میلیون و ۹۹۰ هزار کیلومتر مربع می باشد. نرخ متوسط خودپالایی این رودخانه ۱۲ هزار و ۸۰۰ متر مکعب بر ثانیه است. این رود که در سیبری واقع شده به اقیانوس اطلس می ریزد. گفتنی است که ۱۶ متر از این رود در سرزمین آلتایی (Altai krai) واقع در جنوب غربی شهر بیسک (Biysk) روسیه قرار دارد. شهر آلتایی بر روی رودخانه بیا (Biya) و در نزدیکی محل تلاقی آن با رودخانه کاتون (Katun) روسیه واقع شده است. رودخانه اوب با توجه به ماهیت شبکه ای شاخه ها و انشعابات، جریان آب و وضعیت ذخیره آن به سه بخش تقسیم می شود. جالب است بدانید که این رودخانه از کوه ها سرچشمه گرفته است. شاخه های اصلی آن رودهای انوی (Anouilh)، الی (Aley)، سندی (Sandy)، کاتون (Katun)، بیا (Biya) و چریش (Charysh) را تشکیل می دهند.
۶. رودخانه زرد (Yellow)
طول: ۵,۴۶۴ کیلومتر مربع
حوضه آبریز: ۷۴۵,۰۰۰ کیلومتر مربع
نرخ متوسط خودپالایی: ۲,۱۱۰ متر مکعب بر ثانیه
رودخانه زرد، ششمین رود بزرگ جهان و دومین رود بلند چین است. طول این رود در حدود ۵ هزار و ۴۶۴ کیلومتر مربع می باشد و حوضه آبریز این رودخانه مساحتی بالغ بر ۷۴۵ هزار کیلومتر مربع را در بر می گیرد. نرخ متوسط خودپالایی رود زرد نیز ۲ هزار و ۱۱۰ متر مکعب بر ثانیه تخمین زده شده است. رود زرد از کوه های کانلان (Kunlun Mountains) سرچشمه می گیرد. این کوه ها در شمال غربی استان چینگ های (Qinghai) چین واقع شده اند. رودخانه زرد با عبور از میان ۹ استان چین طول دریای بوهای (yea seaBoha) را نیز طی می کند. این رود از منطقه هکوژن (Hekouzhen) واقع در استان چینگ های چین سرچشمه می گیرد. مردم این منطقه از آب این روخانه برای آبیاری مزارع استفاده می کنند. این رود در دلتایی واقع در دریای یوهای به انتهای خود می رسد.
۵. رودخانه ینیسی (Yenisei)
طول: ۵,۵۳۹ کیلومتر
حوضه آبریز: ۲,۵۸۰,۰۰۰ کیلومتر مربع
نرخ متوسط خودپالایی: ۱۹,۰۰۰ متر مکعب بر ثانیه
رودخانه ینیسی با ۵ هزار و ۵۳۹ کیلومتر، پنجمین رود جهان از نظر طول و دومین رود چین از نظر وسعت است. مساحت حوضه آبریز این رود در حدود ۲ میلیون و ۵۸۰ هزار کیلومتر مربع می باشد. گفتنی است که نرخ متوسط خودپالایی این رود نیز ۱۹ هزار متر مکعب در ثانیه است. رودخانه ینیسی به علت آب گل آلود آن که به رنگ زرد اخرایی (زرد مایل به قهوه ای) است، رود زرد نامیده می شود. هر ساله در حدود ۱.۶ میلیون تن سیلاب وارد این رودخانه می شود. این سیلاب ها به حاصلخیزی زمین های کشاورزی کمک زیادی می کند. نیمی از مزارع پنبه و گندم این منطقه با این سیلاب ها سیراب می شوند.
۴. رودخانه می سی سی پی
طول: ۶,۲۷۵ کیلومتر
حوضه آبریز: ۲,۵۸۰,۰۰۰ کیلومتر مربع
نرخ متوسط خودپالایی: ۶,۲۰۰ متر مکعب بر ثانیه
رودخانه می سی سی پی چهارمین رودخانه طولانی جهان به شمار می آید. این رودخانه در سراسر ایالت متحده آمریکا از شمال تا جنوب جریان دارد. رودخانه می سی سی پی به آرامی و در مسیر پر پیچ و خمی به اندازه ۳ هزار و ۷۳۳ کیلومتر به سمت جنوب جریان دارد و سرعت آن در ایالت مینه سوتای (Minnesota) غربی افزایش پیدا می کند. شاخه های اصلی رودخانه می سی سی پی شامل رودخانه میسوری (Missouri) در غرب و رودخانه اوهایو (Ohio river) در شرق می شود. جریان آبی این رودخانه از ۳۱ ایالت آمریکا و ۲ استان کانادا تغذیه می شود. همچنین، این رودخانه با اعمال تغییرات بسیار و کنترل انسانی، یکی از فعال ترین آبراه های تجاری دنیا به شمار می رود.
۳. رودخانه یانگ تسه
طول: ۶,۳۰۰ کیلومتر
حوضه آبریز: ۱۸,۰۰۰,۰۰۰ کیلومتر مربع
نرخ متوسط خودپالایی: ۳۱,۹۰۰ متر مکعب بر ثانیه
رودخانه یانگ تسه سومین رودخانه طولانی جهان و بزرگ ترین رود چین است. رود مسحور کننده یانگ تسه با جذابیت های گسترده و منحصر به فرد، گردشگران زیادی را به سمت خود جذب می کند. این رودخانه از لحاظ فرهنگی برای کشور اهمیت زیادی دارد. چشم اندازها و مناظر این رود جزو بی نظیرترین مناظر چین هستند. طول این رودخانه زیبا در حدود ۶ هزار و سیصد کیلومتر مربع تخمین زده شده است. مساحت حوضه آبریز این رود برابر با ۱۸ میلیون کیلومتر مربع و نرخ متوسط خودپالایی آن ۳۱ هزار و ۹۰۰ متر مکعب بر ثانیه می باشد. رود یانگ تسه از کوه های تانگولا و استانی واقع در غرب چین به نام چینگ های سرچشمه می گیرد. این رود از ۱۱ شهر عبور می کند که از میان آنها می توان به بندر شانگهای، شهر چویلینگ (Chongqing)، استان های یونان (Yunnan) و هونان (Hunan)، سرزمین تبت، استان های جیانگسو Jiangsu، سیچوان (Sichuan)، هوبای (Hubei)، چینگ های و آن هوئی (Anhui) اشاره کرد. آب رودخانه یانگ تسه از بخشی از دریای چین شرقی تامین می شود.
۲. رود نیل
طول: ۶,۸۵۳ کیلومتر
حوضه آبریز: ۳,۲۴۵,۵۵۵ کیلومتر مربع
نرخ متوسط خودپالایی: ۲,۸۰۰ متر مکعب بر ثانیه
رود نیل به عنوان طولانی ترین رود جهان شناخته می شود و طول ۶ هزار و ۸۵۳ کیلومتری این رود گویای این مطلب است. لازم به ذکر است که مساحت حوضه آبریز رود نیل معادل ۳ میلیون و ۲۴۵ هزار و ۵۵۵ کیلومتر مربع می باشد. همچنین نرخ متوسط خود پالایی آن برابر با ۲ هزار و ۸۰۰ متر مکعب بر ثانیه در نظر گرفته شده است. این رود در امتداد صحرای ساهارای آفریقا جریان دارد. گفتنی است که رود نیل به دریای مدیترانه می ریزد. این رود بزرگ دارای دو شاخه اصلی، رود نیل سفید در اتیوپی و نیل آبی در رواندا می باشد. در نهایت این دو رود در سودان به هم می پیوندند. شهر تاریخی لوکسور (Luxor)، خارطوم (Khartoum)، قاهره و اسوان (Aswan) مهم ترین شهرهایی هستند که رود نیل از آنها عبور می کند. همچنین، این رود از ۱۱ کشور جهان یعنی کنیا، سودان، بروندی (Burundi)، سودان جنوبی (South Sudan)، کنگو، اریتره (Eritrea)، اوگاندا (Uganda)، رواندا، تانزانیا، مصر و اتیوپی نیز عبور می کند.
رودخانه نیل عموماً به عنوان طولانی ترین رودخانه دنیا محسوب می شود. اگرچه منابع متناقض دیگری نیز با استناد به مطالعات انجام شده در سال ۲۰۰۷ این عنوان را به رودخانه آمازون اختصاص می دهند. رودخانه آمازون در آمریکای جنوبی جریان دارد.
۱. رودخانه آمازون
طول: ۶,۹۹۲ کیلومتر
حوضه آبریز: ۷,۰۵۰,۰۰۰ کیلومتر مربع
نرخ متوسط خودپالایی: ۲۰۹,۰۰۰ متر مکعب بر ثانیه
رودخانه آمازون از نظر طول و عرض بزرگ ترین رود جهان به شمار می رود. وسعت این رود در برخی از فصول سال با بارش باران بیشتر می شود. حتی در برخی از نقاط عرض رودخانه آمازون به حدود ۵۵ کیلومتر نیز می رسد. آمازون زیستگاه انواع مختلفی از گونه های ماهی، درختان، گیاهان و حیوانات می باشد. طول این رودخانه بسیار زیبا در حدود ۶ هزار و ۹۹۲ کیلومتر تخمین زده شده است. مساحتی برابر با ۷ میلیون و ۵۰ هزار کیلومتر مربع را می توان برای حوضه آبریز این رود در نظر گرفت. گفتنی است که نرخ متوسط خودپالایی آمازون معادل ۲۰۹ هزار متر مکعب بر ثانیه می باشد. ضمناً جالب است بدانید که تغییرات آب و هوایی تأثیر زیادی بر روی رودخانه های جهان دارد. این موضوع، تهدیدی جدی برای زندگی جانوران، گیاهان آبی و ذخیره آب میلیاردها نفر از مردم دنیا می باشد. گرمایش جهانی به طور قابل توجهی منجر به خشکسالی و در نتیجه کمبود آب در کل دنیا شده است. بنابراین باید اقدامات زیادی برای جلوگیری از آسیب بیشتر به رودخانه های با ارزش و مهم انجام شود.
منبع: wonderslist
